همه ما بوی باران و خاک نم‌زده بعد از بارش باران را دوست داریم. از استشمام عطر خاکی و تازه باران، بخصوص زمانی که اولین قطرات باران تابستانی روی زمین داغ می‌نشیند لذت می‌بریم. حتما متوجه شده‌اید که باران به خودی خود عطر و بوی خاصی ندارد و در برخورد با خاک است که رایحه آن در فضا می‌پیچد. آیا تا به حال با خودتان فکر کرده‌اید که دلیل این رایحه خوشایند چیست؟ در ادامه این مطلب ازمجله دلتاقصد داریم به بررسیعلت بوی خوش بارانبپردازیم.

علت بوی باران چیست؟

بوی باران که تاثیر روحی و روانی فوق العاده‌ای روی افراد می‌گذارد در واقع حاصل یک سری فرایندهای کاملا علمی است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

باکتری‌های خاک

باکتری‌هایی که در خاک زندگی می‌کنند مواد آلی مرده یا پوسیده را به ترکیبات ساده شیمیایی تجزیه می‌کنند که به عنوان مواد مغذی برای رشد گیاهان و سایر ارگانیسم‌ها استفاده می‌شوند.

یکی از محصولات جانبی این باکتری‌ها، ترکیبات ارگانیکی به نامژئوسمینمی‌باشد که نقش مهمی در تولید رایحه باران دارند.

ژئوسمین نوعی الکل است و مولکول‌های الکل معمولا رایحه قوی دارند. اگرچه ساختار شیمیایی پیچیده ژئوسمین باعث شده افراد حتی در سطح بسیار پایین نیز آن را حس کنند.

فعالیت باکتری‌ها قبل از بارش باران

زمانی که خاک برای مدت طولانی خشک است، میزان فعالیت تجزیه باکتری‌ها کند می‌شود. درست قبل از بارش باران، هوا رطوبت بیشتری پیدا می‌کند. همین امر باعث مرطوب شدن زمین می‌شود. در نتیجه آن، فعالیت باکتری‌ها افزایش یافته و ژئوسمین بیشتری تولید می‌کنند.

هنگام بارش باران و برخورد آن با خاک، ژئوسمین به صورت ذرات معلق آزاد شده و توسط باد به این سو و آن سو می‌رود. به این ترتیب رایحه خوش ژئوسمین در هوا پخش می‌شود و ما می‌توانیم آن را حس کنیم.

بینی انسان به این عطر بسیار حساس است و می‌تواند حضور تعداد کمی ژئوسمین در هر میلیارد مولکول هوا را تشخیص دهد.

روغن‌های گیاهی

یکی دیگر از عوامل موثر در تولید عطر خاک باران زده روغن‌های گیاهی هستند.

برخی از گیاهان در دورانی که باران نمی‌بارد روغن‌هایی را در خود ذخیره می‌کنند. با بارش باران این روغن‌ها همانند ژئوسمین وارد هوا شده و بوی خوش آن‌ها در فضا می‌پیچد.

رعد و برق

اگر رایحه باران بعد از رعد و برق و بطور ناگهانی قوی شده است علت آن لایه اوزن می‌باشد.

رعد و برق می‌تواند اکسیژن و نیتروژن را از هم جدا کند. این دو عنصر طی فرایندی دوباره با هم ترکیب می‌شوند. اکسید نیتروژن از ترکیب این دو عنصر ایجا می‌شود. این مولکول معطر است و بویی شبیه کلر می‌دهد.

پیشنهاد مطالعه: مطلبچرا رعد و برق اتفاق می‌افتدرا بخوانید.