کتاب اصول کافی، آینه تمام نمای مکتب اهل بیت رضوی

۱ هفته پیش

کتاب اصول کافی، آینه تمام نمای مکتب اهل بیت رضوی

آیت‌الله سیدان:

کتاب اصول کافی، آینه تمام‌نمای مکتب اهل بیت(ع)

به گزارشخبرگزاریرضوی، آیت‌الله سید جعفر سیدان در همایش همراه با کلینی و کافی و اکران فیلم مستند «الکافی» اظهار کرد:مرحوم کلینی شخصیتی ارزشمند و علمی دارد که تا حدی در این مراسم به خدمات و شخصیت این عالم بزرگ شیعه پرداخته شد.

وی با بیان اینکه با توجه به فرصت کم به جملات خلاصه‌ای از کتاب اصول کافی مرحوم کلینی بسنده می‌کنم، تصریح کرد:محروم کلینی یک اسلام مجسم و شخصیتی است که آینه قوی برای نشان دادن مکتب خاندان اهل بیت(ع) از مسائل اعتقادی تا مسائل اخلاقی است که همه اینها به صورت جامع در کتاب اصول کافی آمده است.

کتاب اصول کافی: مهم‌ترین کتاب حدیثی شیعه

این مدرس معارف الهی بیان کرد: کلینی در کتاب اصول کافی به گونه‌ای رفتار کرده و تبلیغ و مسائلی که در این کتاب آورده است نشان می‌دهد که وی آینه تمام‌نمای مکتب اهل بیت است، در حد بسیار قوی، در عین اینکه این مکتبی است که کسی بتواند به تمام کلمه و آنچه هست، این مکتب را بیان کند.

آیت‌الله سیدان در این همایش به مقدمه کتاب کافی پرداخت و افزود:در مقدمه کتاب اصول کافی خطبه‌ای دارد که موضع‌گیری به جد در قبال افکار بشری دارد.

وی ادامه داد: در این خطبه عنوان می‌شود که خلقت خداوند از اشیاء نبود، یعنی ذات مقدس حق نسبت به شیء نبوده که آن را خلق کنند، چون اگر اینگونه بود باید قبل از خداوند، خدای دیگری می‌بود، باید شیئی می‌بود که خداوند خلق می‌کرد. و یعنی یک حقیقت است و آن حقیقت وجود ذات حق تعالی است.

این استاد معارف الهی بیان کرد: این موضوع مثل دریا و موج است. دریا موج است یا موج دریا است؟ باید بگویم هر دو آنها آب هستند. یا فرض کنید موم در دست دارید و آن را به هر شکلی در می‌آورید، هر عاقلی می‌داند که اصالت آن اشکال، موم است که در قالب‌های مختلف درآمده است. در واقع منبع همه کائنات خداوند است.

آیت‌الله سیدان بیان کرد:مبنای دیگر این است که یک حقیقت وجود دارد و آن حقیقت دارای مراتب مختلف است که درجات مختلف دارد و مراتبش با یکدیگر متفاوت است. تفاوت در مرتبه دارد، ولی در حقیقت تفاوتی در کار نیست.

وی افزود:سه خلقت مطرح می‌شود: خلقت من شیء، دوم خلقت لا شیء و سوم خلقت من لا شیء. خلقت نوع اول یعنی خداوند جهان را از چیزی خلق می‌کند، یعنی باید چیزی باشد و قبل از خداوند می‌بایست می‌بود تا خلقت من شیء معنا پیدا کند. کلینی این موضوع را نادرست می‌داند.

این استاد معارف الهی عنوان کرد:دومین منشأ خلقت، لا شیء است. به تعبیری، ماده نیاز است. این نگاه و نظریه هم نادرست است، بلکه خلقت لا من شیء است، یعنی چیزی نبود و خداوند متعال ایجاد فرمود، یعنی حتی نور وجود مقدس پیامبر گرامی مخلوق است.

شاخصه‌های مهم مکتب وحی در مقابل تمام افکار بشری است

آیت‌الله سیدان بیان کرد:مطالبی که در مقدمه نوشته شده براساس روایات مختلف آورده شده است که نشان‌دهنده آن شاخصه‌های مهم مکتب وحی در مقابل تمام افکار بشری است. خداوند متعال پیامبرانی فرستاد، مبشرین و منزلین، تا اینکه خداوند متعال آنچه می‌خواهد از بیانات مربوط به خود ذات حق به مردم برسد، انبیا را فرستاده است. به تعبیری دیگر، خداوند یک کانال بیشتر ندارند و کسی که بخواهد حقایق را از خداوند دریافت کند باید از کانال انبیا وارد شود.

وی اضافه کرد:در این کتاب عنوان شده هر کس همسوی با حق نباشد باطل محض است و نادرست است و تنها مسیر، مسیر اهل بیت است و هر کس جز این راه برود هلاکت می‌رسد.

این استاد معارف الهی افزود:مطلب سوم بسیار مهم است. عنوان می‌شود پیامبر اکرم رحلت کردند در حالی که کتاب قرآن و وصیشان امیرالمؤمنین، این دو با هم هستند و در واقع آنها چراغ‌های در تاریکی و کلیدهای برای اسلام هستند.

آیت‌الله سیدان تصریح کرد:انسان باید با تعقل از وحی استفاده کند. برای فهم بهتر باید از احادیث و روایات استفاده کرد. متأسفانه ما کتاب‌های اعتقادی داریم که تنها یک بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم دارند و دیگر هیچ آیه و روایتی در این کتاب به چشم نمی‌خورد.

مرحوم کلینی ثقت اسلام جامع تشیع و اهل سنت

در ادامه این همایش یک مدرس حوزه علمیه ومفسر قرآن اظهار کرد: در رابطه با محمد بن یعقوب کلینی رازی، مرحوم نجاشی ایشان را ثقت معرفی می‌کنند. کلمه ثقت در علم رجال شیعه و اهل سنت عالی‌ترین تحلیل از یک فرد است، یعنی ما بالاتر از کلمه ثقه نداریم.

حجت‌الاسلام حسن ربانی ادامه داد:مرحوم کلینی کتاب کافی را در مدت بیست سال تألیف کرد. علما و فقها از وره میانی فقه، یعنی از دوره علامه حلی به بعد، کتاب کافی را از کتاب‌های حدیث به شمار می‌آورند و به همین دلیل مرحوم علامه مجلسی در مقدمه کتاب کافی فرموده‌اند: «چون کتاب کافی اصلح وصول است».

این مدرس حوزه علمیه تصریح کرد: کتاب کافی تنها کتابی است که در میان کتاب‌های شیعه و اهل سنت با کتاب عقل و جهل شروع می‌شود. ضمن اینکه وی مقدمه عالمانه‌ای فوق‌العاده‌ای برای کتاب الکافی نوشته است که من این کتاب را با سه شرح تدریس کرده‌ام.

حجت‌الاسلام ربانی بیان کرد:مقدمه کتاب اصول کافی بعد از اتمام متن نوشته شده است و جزو بهترین مقدمه‌ها است. چرا بعد از تألیف کتاب نوشته شده است؟

وی عنوان کرد:کلینی در کتاب اصول کافی سلسله اسناد را حفظ کرده است. نکته بعدی اینکه کلینی باب‌بندی اصول کافی را با تفکر انجام داده است و روایتی در این کتاب آمده که تنها با سه واسطه به معصوم می‌رسد، که این باعث کاهش خطا می‌شود. همچنین این کتاب در سه بخش اصول، فروع و روضه تقسیم شده است.

این استاد حوزه علمیه گفت:کلینی کتاب اصول کافی را با عقل شروع کرده و با کتاب عشره به پایان می‌رساند. کتاب‌های بعد از اصول کافی در بحث حدیث به صورت کتاب اصول کافی باب‌بندی شده است، این در حالی است که مهم‌ترین کتاب اهل سنت مقدمه ندارد.

حجت‌الاسلام ربانی عنوان کرد: کتاب اصول کافی حاصل و چکیده شده اصول چهارصدگانه‌ای است که از دوره اصحاب امام سجاد (ع) نوشته شده است. جوهره این کتاب مورد پذیرش تمام علما و بزرگان است و همه به این کتاب احترام می‌گذارند. کتاب اصول کافی بدون هیچ پشتوانه دولتی نوشته شده است.

هزینه برای کار فرهنگی: ضرورتی انکارناپذیر

مدیر موسسه علمی پژوهشی کلامنا در ادامه ضمن تقدیر از برگزاری چنین برنامه‌ای اظهار کرد: برگزاری چنین برنامه‌ای نیازمند صبر و حوصله‌ای است که با استقبال فضلای حوزه علمیه خراسان همراه شد که جای تشکر دارد و همچنین تشکر از کارگردان این فیلم، آقای مسعود طاهری.

حجت‌الاسلام مسعود مرتضوی افزود: ساخت این فیلم در این دوره، دغدغه‌ای در کارگردان ایجاد کرد که در مورد مرحوم کلینی، یکی از اساتید شیعه، مستندی بسازد. خود این فیلم دور گرانبهایی است.

وی بیان کرد:در دوره‌ای هستیم که انحصار و فعالیت‌های صرفاً پژوهشی و علمی منجر به تولید کتاب می‌شود. با این حجم از رسانه‌ها نمی‌توان مقابله کرد، چرا که امروز بیشتر مردم در فضای مجازی هستند و کمتر به سراغ کتاب می‌روند. اگر این روند ادامه داشته باشد، با یک چالش مواجه خواهیم بود.

مدیر موسسه علمی پژوهشی کلامنا بیان کرد: دشمن در بحث رسانه و تولید محتوا هزینه کرده است و امروز ذائقه و سلیقه طرح جامعه ایمانی ما تغییر کرده است. لذا ما هم باید به همین مسیر برگردیم. این نشست که در مورد مرحوم کلینی و کتابش تولید شد، شاید جایگزینی برای ۴۰ تا ۵۰ ساعت ارائه به مباحث اصول کافی بود، به صورت خیلی فشرده مورد توجه قرار گرفت.

حجت‌الاسلام ربانی عنوان کرد:ما امروز نیازمند دو نهضت و دو فعالیت جهادی هستیم. نهضت اول در حوزه‌های علمیه، پژوهشگران و اندیشمندان، هست که پژوهش‌های خودشان و مطالعات خودشان را با توجه به خروجی رسانه‌ای و تولید محتوای رسانه‌ای، خواه فیلم، خواه مستند، ارائه بدهند.

وی افزود:ما باید در موسسات دینی و اعتقادی، اگر در مورد کلینی، شیخ صدوق طوسی و اساتید دیگر کار می‌کنیم، به این دید باشد که بخواهد یک خروجی این‌چنینی جامعه مخاطب را مورد هدف قرار دهد.

مدیر موسسه علمی پژوهشی کلامنا بیان کرد: یعنی خروجی‌ها صرفاً کار نفسی نباشند، برای یک بحث رسانه‌ای و تصویری باشد. این نهضت اول هست. گفته‌های استاد اعتمادی هم همین است.

حجت‌الاسلام ربانی تصریح کرد:یک نهضت دوم هم نیازمند است و آن این است که باید ذائقه مخاطب ما نسبت به حمایت از آثار هنری و رسانه‌ای، تولیدات مورد نیاز جامعه امروز، تغییر بکند و باید برای این نوع کارها هزینه شود. هزینه، وقتی هزینه مالی، هزینه مطالعاتی، بخش خصوصی، بخش دولتی، بخش‌های مختلف بتوانند با حمایتشان تبدیل به یک اثر ماندگار کنند.

وی بیان کرد:یک همت لازم است که در این خصوص مستندات و فیلم‌های بیشتری ساخته شود و برای کار فرهنگی هزینه شود. و دو نهضت در کنار هم نوید این را می‌دهد که ما می‌توانیم آثار فاخری در مورد مفاخر و بزرگان حوزه علمیه داشته باشیم.

مدیر موسسه علمی پژوهشی کلامنا با اشاره به اینکه تا کنون برای بزرگان و علما شیعه مستندی ساخته نشده است، گفت: اما در کشورهای حاشیه خلیج فارس، ترکیه و غیره داستان‌پردازی‌ها شده و با تحریف تاریخ، آنچه خود می‌خواستند به مردم نشان داده‌اند.

مستند الکافی:تلاشی برای معرفی یک شخصیت ارزشمند

در این جلسه کارگردان و نویسنده مستند الکافی عنوان کرد: این کار حدوداً از سال ۱۴۰۰ ایده اش به ذهن آمد و ۱۴۰۱ ساخت آن را شروع کردم و ۱۴۰۲ ساخت این فیلم به پایان رسید.

مسعود طاهری بیان کرد: با توجه به اینکه مرحوم کلینی بعد از ائمه و یاران نزدیکشان یکی از بزرگترین علمای شیعه است که با کتاب الکافی خدمت بزرگی به جامعه شیعه کرده است.

وی تصریح کرد: کلینی به عنوان یک عالم کلاسیک با نوشتن کتاب اصول کافی مهم‌ترین کتاب حدیثی شیعه را نوشته است، اما متاسفانه نسل امروز کمتر او را می‌شناسند و دشمن از این عدم آگاهی‌ها توانسته ذائقه مردم ما را تغییر دهد.

این مستندساز گفت:مسئله این است که به هر حال در دنیای مدرنی که داریم حرکت می‌کنیم دشمن تلاش می‌کند ارزش‌های ما کم‌رنگ و بی‌اثر جلوه بدهد، برای همین تصمیم گرفتم این مستند را بسازم در حالی که کسی این کار را به من سفارش نکرده بود.

طاهری گفت: مرحوم کلینی با اصول کافی خود یک انقلاب به وجود می‌آورند. کافی است اهمیتش این باشد که این کتاب همچنان دارد چیز می‌آموزد و همچنان دارد به حیاتش ادامه می‌دهد.

#‌اخبار_روز منبع: خبرگزاری رضوی

بیشتر...

تبلیغات

مطالب مرتبط

اختصاص ۷۵ همت به پروژه های راه شهرسازی خبرنامه دانشجویان ایران

به گفته معاون رئیس‌جمهور امسال مبلغ ۷۵ هزار میلیارد تومان به پروژه‌های راه و شهرسازی اختصاص داده شد‌.