به گزارش خبرنگار گروه دانشگاهخبرگزاری تسنیم، سخنان رهبر انقلاب در دیدار رمضانی امسال با دانشجویان حاوی نکات مهم و ارزشمندی درباره فعالیت دانشجویان در فضای سیاسی اجتماعی کشور و به خصوص فعالیت تشکل های دانشجویی در دانشگاهها بود.

ایشان در این دیدار برخی مسائل را به طور مشخص خطاب به جریان ها و تشکل های دانشجویی مطرح کردند و از توقعات و انتظارات خود از این قشر گفتند. سخنانی که در آنانتقاداز کم کاری و کم اثریدانشجویان در فضای دانشگاهها نیز دیده می شد.

"توقّع بنده از تشکّلها خیلی زیاد است. این مقداری که شما راجع به توقّع از دولت و نظام و شخص حقیر و مانند اینها اینجا بیان کردید، بدانید چند برابرش من از شما توقّع دارم. توقّع از تشکّلها خیلی زیاد است. اوّلین توقّع اینکه شما باید در محیط دانشجویی اثر بگذارید؛ این اثر دیده نمیشود، کم دیده میشود. شما تشکّلید. تشکّلها باید در درجه‌ی اوّل، نگاهشان به داخل دانشگاه باشد؛ شماها در درجه‌ی اوّل، نگاهتان بیشتر به بیرون دانشگاه است. به بیرون دانشگاه [هم] نظر داشته باشید؛ همین‌طور که گفتم، دغدغه‌مند باشید، انتقاد کنید، اشکال داشته باشید، راه حل ارائه بدهید، اینها خوب است، امّا از این خوب‌تر، از این لازم‌تر این است که شما به داخل دانشگاه نگاه داشته باشید؛ روی دانشگاه کار بکنید. تشکّلهای ما در دانشگاه‌ها کم کار می کنند؛ انصافاً این کم‌کاری وجود دارد. در دانشگاه چه می گذرد؟ در کلاس‌ها چه می گذرد؟ در پایان‌نامه‌ها چه می گذرد؟"

هرچند رهبر انقلاب همواره دغدغه مندی تشکل های دانشجویی درباره مسائل کشور را موضوعی مهم و ارزشمندمی دانند اما گلایه های ایشان از کم کاری دانشجویان در فضای دانشگاه و مسائل داخلی دانشگاه نکته مهمیبود که در دیدار امسال مطرح شد؛ موضوعی که مستقیماً تشکل های دانشجویی حاضر در دانشگاههای کشور را خطاب قرار داده و نه تنها به عنوان یک رهنمود که به عنوان یک راهبرد می تواند در فعالیت دانشجویان و تشکل های دانشجویی مورد توجه قرار گیرد.

در گفت وگو با یک فعال دانشجویی و یک تحلیلگر عرصه دانشجویی که از فعالین ادوار دانشجویی نیز محسوب می شود به بررسی دلایل کم کاری دانشجویان در مسائلدانشگاهو علاقه آنها به فعالیت و کنشگری در حوزه مسائلاساسی و کلان کشور پرداختیم و چگونگی فعالیت تشکل های دانشجویی در این فضارا جویا شدیم. اینکه یک تشکل دانشجویی چگونه باید عمل کند که هم در محیط دانشجویی و دانشگاه اثرگذار باشند و هم محصور دانشگاه نشده واثرگذاری خود را در فضای اجتماعی و سیاسی کشور داشته باشند.

«علی ربانی»مسئول سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در این خصوص به تسنیم گفت: به نظر بنده غرض مقام معظم رهبری از بیان این نکته، این نیست که تشکل‌هادر دانشگاه محصور شوندو مسائل بیرون از آن را به کلی فراموش کنند بلکه ناظر بر این است که اصل کار تشکل‌های دانشجویی، حوزه دانشگاهو دانشجویاناست.

این فعال دانشجویی تصریح کرد: ما در تشکلخود هیچگاه محصور در دانشگاه نیستیم اما در شورای تشکل‌ها بعضاً بحثی در این زمینه شکل می گیرد که بین مسائل دانشگاه و مسائل کشور کدام در اولویت قرار گیرد. با این حال، همیشه این بحث در شورای تشکل‌ها وجود داشته و دارد اما به نظربا سخنان امسال رهبری دیگر جای هیچ شائبه‌ایباقی نمی ماند واولویت تشکل هاکار در دانشگاهها است.

اصل کار تشکل دانشجویی دانشگاه و دانشجویان است

وی که از فعالین سیاسی دانشجویی دانشگاه تهران محسوب می‌شود بااعلام این مطلب که "نگاه تشکل های دانشجویی دانشگاههای تهران در این سالها بیشتر معطوف به خارج دانشگاه بوده است" یاداور شد: متاسفانه اگر عملکرد تشکل های دانشجویی در سال‌های اخیر را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که در موارد متعددی نگاه تشکل ها معطوف به خارج از دانشگاه بوده هر چند اقداماتی هم در دانشگاه صورت گرفته اما در اکثر مقوله ها توجه به خارج از دانشگاه بوده است.

وی با ذکر دلایلی، سخت بودن کار در فضای دانشگاهها وفاصله گرفتن تفکر تشکل‌های دانشجویی از مسائل موجود در دانشگاهها را بی‌تاثیر در این زمینه ندانست و خاطرنشان کرد: این موضوعدر متن‌های قرائت شده دانشجویان در دیدار با رهبر انقلاب نیز قابل مشاهده بود. بیشتر نکاتی که در این دیدار از سوی دانشجویان مطرح شد، ناظر بر مسائل کشور مانند اقتصاد، بانک، کارگر و ... بود و هیچ موضوعیبه جز یک مورد مربوط به دانشگاه دیده نشد.

ربانی در ادامه با اشاره به مصادیقی در حوزه کلان کشور که با ورود دانشجویان به نتایج مثبتی منجر شد، از مسئله سلاح‌ورزی و ماجرای خصوصی سازی ها به عنوان تجربیات موفق جریان دانشجویی نام برد وافزود: با این وجود باید این سوال را مطرح کنیم که آیا جنبش دانشجوییهمین دغدغه را درباره محیط و مسائل دانشگاه نیز دارد یا خیر؟

تشکل‌های دانشجویی در ارتباط‌گیری با قشر خاکستری موفق نبودند

وی ارتباط‌گیری ناموفق تشکل‌ها با اقشار مختلف دانشجویی و قشر خاکستریرا از جمله دلایل سخت بودن فعالیت در فضای دانشگاهها برشمرد وگفت:برنامه های تشکل های دانشجویی در دانشگاه با استقبال خوبی روبرو نمی شود وحتی حضور قشر خاکستری دانشگاه در تریبون های دانشجویی انتخابات کمرنگبود زیرا دغدغه تشکل دانشجویی، دانشگاه نبودهودغدغه های آنهابه دلیل تاثیر رسانه و محیط اجتماعی تغییر کرد است. این یعنیبه جای اینکه دانشجو بر جامعه تاثیر بگذارد، محیط جامعه بر دانشجو تاثیر گذاشتهکه این مسئله مقوله خطرناکی است و باعث انحراف و انفعال تشکل ها و جنبش دانشجویی می شود.

این فعال دانشجویی همچنین با اشاره به سخنان دانشجویان و متن‌هایی که در این دیدار قرائت شد، گفت: بعضاً نطق‌ها و متن‌هایی که در این دیدار توسط دانشجویان قرائت می‌شود، سنخیتی با جلسه و میزبان جلسه که رهبر انقلاب است، ندارد.به نظرم علت این مسئله فاصله گرفتن تشکل های دانشجویی از هویت و تفکر اصیل خود و تحت تاثیر بودن آنها از محیط و رسانه هاست به طوریکه دانشجو در این دیدارهمان مسائلی را مطرح می کند که عوام نیز بیان می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه رهبر انقلاب از متن های دانشجویان انتظار دیگری دارند، اظهار داشت: ایشان دردیدار خود با دانشجویان خیلی به متنهای قرائت شده ارجاع ندادند و در بخش‌هایی هم که ارجاع داده شد، بیشتر برای انتقاد و اشاره به اشکال در متن بود. واکنش ایشان به موضوع اعزام نیرو برای جنگ با اسرائیل یا مسئله مربوط به عدالتخواهی، گویای این است که دوستان تشکیلاتی ما خیلی درک نکردند که در محضر ایشان چه مسائلی باید مطرح شود.

انتقاد از نبود دیدگاه نخبگانی در متن سخنرانی هایدانشجویان با رهبر انقلاب

این فعال دانشجویی گفت: به نظر بنده متن ها در درجه اول باید مناسب با نهاد دانشگاه،دانشجوو دیدگاه نخبگانی کشور باشد. یعنی مسائلی مطرح شود که از زبان و قلم یک نخبه و دانشجو باشد نه از سوی یک شخص عامه و مسائلبیشتر مربوط به فضای دانشگاه باشد نه خارج از دانشگاه، اشکالی که رهبر انقلاب نیز نسبت به تشکل ها وارد دانستند.

وی افزود: در درجه بعدی، دانشجویان باید برای مسائل و مشکلاتی که بیان می‌کنند با نگاه نخبگانیراهکار ارائه دهند. یعنی مسائل با حسن نیت و دغدغه بیان شود و دانشجویان پس از گزارشی از اقدامات و فعالیت‌های خود و راهکارهااز رهبر انقلاب تقاضای راهنمایی کنند. اگر هدف و سخنان مطرح شده از سوی دانشجویان در این چارچوب باشد و تشکل‌ها مطالب اصلی و دغدغه‌های نخبگی خود را مطرح کنند با یک رهنمود و راهنمایی رهبر انقلاب می‌توانند فعالیت یک سال آینده خود را به خوبی پیگیری و دنبال کنند.

سیاست‌های دهه 90 تشکل دانشجویی را به سمت رکود برد

«مجتبی عرب»از نمایندگان ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه دو زاویه نگاه را مطرح می کند و درباره شرایط تشکل های دانشجویی تحلیلی را ارائه می دهد.

وی معتقد است بدنه تشکلهای دانشجویی بر اثر سیاست‌هایحاکم بر دانشگاهها در دهه 90 و سپس دوران کرونا ضعیف شده است.

به نظر او، تشکل‌های دانشجوییاکنون در یک زایش جدیدی به سر می برند و مانند نهالی نورس باید از آنها مراقبت کرد تا به ثمردهی رسند لذا در چنین وضعیتی تشکل های دانشجویی باید قدم های اول را با یک متانت ودقتنزدیک با رسالتاصلی فضای دانشجویی بردارند.

این فعال دانشجویی ادامه داد: در این شرایط ممکن است تشکل‌هایی همبخواهند ضعف خود را با حضور پر سر و صدا پنهان کنند و یا دچار احساس کاذب درباره حضور اجتماعی خود در جامعه شوند. اصولا تشکلی می توانددر مسائل سیاسی، اجتماعی و مسائل اصلی کشور نقش آفرین باشدکه از داخل پوچ نباشد و بدنه قوی، توسعه یافته و چالاکداشته باشد و تعداد نیروها و دفاترش محدود نباشد.

عرب، توسعه عرضی و توانایی درگیر کردن مخاطببا گفتمان قالب تشکل در سطح دانشگاه را پایه فعالیتتشکل نقش آفرین در دانشگاه دانست و گفت: تشکل دانشجویی وقتی قویمی شود و می تواند در مسائل مختلف کشور و بین المللی به شکل موفقی نقش آفرینی کند که توانسته در دانشگاه مخاطب وسیعی را با گفتمان خود درگیر کند و در جذب نسل‌های مختلف موفق عمل کرده و درنیرویابی درست اقدام کرده باشد.

وی با تاکید بر اینکه نهاد دانشگاه همواره به عنوان نقطه طمع دشمن از یک سو و نقطه امید جمهوری اسلامی برای پیشرفت از سوی دیگر مورد توجه بوده است، خاطرنشان کرد: دانشگاه به دلیل اینکه محل اجتماع نخبگان جوان و پیشران تغییرات آینده کشور است، همواره از این دو منظر مورد توجه بوده. از یک طرف به دلیل علم سکولار و فاصله گرفتن از فضایگفتمانیبا انقلاب مثل سال 1401 نقطه طمع دشمن است و از طرف دیگر به دلیل وجودنیروی جوانی که فطرتاً پاکاست و مثل زمان جنگ و مسائل دیگر پیشران اراده عمومی مردم و کشور تلقی می شود، مایه امید است.یکی از مهمترین مسائل و سوژه های اساسی انقلاب است که نیاز به یک عقل جوان، آرمان خواه مکتبی دارد که نه از زاویه بوروکراتیک دولتی مثل رئیس، معاون دانشگاه و یا مسئول نهاد نمایندگیدانشگاه بلکهاززاویه عقل جوان، آرمان خواه مکتبی که می شود جوان تشکیلاتی همواره مود نقطه طمع دشمن و امید کشور بوده است.

ایجاد تحول در دانشگاه برای نزدیک کردن آنبه پایگاه انقلاب وظیفه تشکل دانشجویی است

وی توجه رهبر انقلاب به دانشگاه و دانشجو را از حیث مماس بودن با مسائل اصلی کشور و نقش هایی مانند جهاد تبیین کهجزو انتظارات و مطالبات جدی رهبری از جنبش دانشجوی ایست ویژه و خاص دانستو یادآور شد:تفکری که ایشان ارائه می دهد گویای نقش مهم جنبش دانشجویی در حوزه دانشگاه است.اینکه مسائل مربوط بهپدیده دانشگاه، جزو کار تشکل دانشجویی است و دانشجو باید در مسائل و امورات دانشگاه فعال باشدنه اینکه با برگزاری چند اردوی علمی و تربیتی در فضای دانشگاه فکر کنیم کارمان را انجام دادیم بلکهبه جای اینکه نقبزنیم و رویهیکل نهادهای بوروکراتیک دانشگاهی مانند وزارت علوم ونهاد رهبری حساب کنیم باید این نهاد را (دانشگاه) به عنوانیک کلان مسئلهکشور و سوژه یک طرح مهندسی فرهنگی و تحول برای نزدیک سازی به پایگاه انقلاب اسلامی و دور کردن از نقطه طمع دشمن ببینیم و برای آن برنامه داشته باشیم.

تشکل‌های دانشجویی دانشگاه را رها کردند

عرب با تاکید بر اینکه تشکل‌های دانشجویی، دانشگاه را رها کردند و آسیب آن را در سال 1401 دیدیم درباره دلایل این مسئله گفت: برخی تشکل‌ها به دلیلبداخلاقی‌ها و ابتذال‌هایی که در آن دوره در فضای دانشگاه از سوی برخی از دانشجویان صورت گرفتمثل یک آدم قهر کرده از خانهیا در حوزه دانشگاه کار نمی‌کنند یا ترجیح می‌دهند به دانشگاه کاری نداشته باشد.

وی در عین حالتشکل‌هایی مانند بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی،بسیج دانشگاه علوم پزشکی مشهدو فعالیت امسال بسیج دانشجویی دانشگاه شریف را از جمله مواردی دانست که اخیرا فعالیت های خوب و مناسبی را در سطح دانشگاه مانند برگزاری مناظرات قوی، تعامل با سایر دانشجویان و ورودی های جدید انجام دادند و ابراز امیداوری کرد این مدل فعالیتها در کل دانشگاههای کشور تسری یابد.

در دهه 90اصراری برسیاست زدایی از دانشگاه وجود داشت

عرب در بخش دیگراین گفت وگو درباره وجود رکورد و خمودگی در بین تشکل های دانشجویی نسبت به دهه های گذشته نیز گفت: به نظر من مختصات فعلی تغییر بنیادینینکرده است شاید تنبلی ها زیاد شده است. البته من به تشکل های دانشجویی حق نا امیدی، نق زدن و پذیرش ضعف را نمی دهم اما به آنها حق می دهم که در حال عبور از شرایط سیاسی حاکم بر دهه 90 و رکود آن دوران باشند. در سال 90 و در سیاست های حاکم بر فضای دانشگاههای کشور اصراری برسیاست زدایی از دانشگاه وجود داشت یعنی دانشجو وتشکل خوب، دانشجو و تشکلی بودکه فقط کار علمی می کرد و کاری به اطراف و مسائل اصلی کشورو آرمانها نداشت.

عرب افزود: بسته بودن فضای کشور که با تعمد صورت می گرفت اثر و انگیزه نیروی جوان را می گرفت.نتیجه طبیعی این روندحس کم اثری و دیدن نشده اثر فعالیت های دانشجویی بود و قطعا خمودگی را به همراه داشتلذا به همین دلیل ما در حال حاضر با درختی روبروهستیم که انگار زمستانی را پشت سر گذشته و تازه در حال روییدن و جوانه زدن است والااوضاع امروز به جهات زیادی برای فعالیت دانشجوییاز نظر نگاه دستگاههای حاکم،امکانات و خوش ذوقی خود دانشجویان مساعد است.

فعالیت و ابتکارات دانشجویان تشکیلاتی دختر نقطه قوت دوران فعلی است

وی فعالیت تشکل های دانشجویی دختر انقلابی را طی سالهای اخیر یکی از نقاط قوت فعلی تشکل های دانشجویی دانست و گفت: قوتی که الان در فعالیت فعالان دانشجویی دختر انقلابی می بینیم طی سالهاو دهه اخیر وجود نداشته است. این دانشجویان نیروهایی،قوی، فهیم و هوشمند هستندو برخلاف تصور عام که دهه هشتادی ها را از نظر آرمان و غیره متفاوت می داننداینگونه نیست.بنده به عنوان یک معلم با تعداد زیادی از این دانشجویان در شهرهای مختلف کشور ارتباط دارم و این نظر درباره فضای تهران تنها نیست بلکه برآیند فضای فعلی در دانشگاههای کل کشور است.

وی شرایط فعلی حاکم بر کشور و واکنش ها به قضیه فلسطین در سطح جهانی را بخشی از گشایش های موجود در فضای امروزه دانست و گفت: برخلاف اینکه برخی می گویند فضای فعالیت های دانشجویی گذشته است من فضا را اینگونه نمی بینیم. رهبر انقلاب هنوز هم برخی از گفتمان های مهمی را که می خواهند در جامعه مطرح کنند در دیدار با دانشجویان بیان می کنند مانند مقوله جهاد تبیین خود مقوله نظم نوین جهانی و حلقه های میانی و ... در دیدار با تشکل ها از سوی ایشان مطرح شده است لذا فرصت،و فضا برای فعالیت تشکل های دانشجویی مهیا استاما حس های انباشت شده از اینکه نمی شود، نمی گذارند و نمی توانیم در گذشته و پشت سر گذاشتن دوره زمستانه فعالیت دانشجویی در دهه گذشته هنوز سایه سنگینیدارند.

وی درباره نقش نهادهای دانشگاهی مانند وزارت علوم و نهاد رهبری در عبور از این وضعیت نیز گفت: ستادهای بوروکراتیک بهشرطی که به عنوانحلقه میانی و نه تصدی گری یعنی مدیریت مردم سالارانه و استفاده از ظرفیت های مردمی کههمین گروههای تشکیلاتی و دانشجویان هستندفهم خوبی از این فضارا داشته باشند، می توانند در این زمینه تسهیل کننده باشند. از نظر بنده این ظرفیت هستالبته اگر صادقانه بخواهیم بگوییم سکاندار اصلی وزارت علوم بیشتر چهره علمی است تا فعال در این عرصه لذا خیلی مهم استسکاندار چه کسی باشد لذااگر فهم خوبی از حلقه های میانی و چگونگی استفاده از ظرفیت مشارکت مردمی در حل مسائل داشته باشیم می توانیم از نقش جدی تشکل های دانشجویی در حل مسائل دانشگاه و آموزش عالی بهره گیریم.

انتهای پیام/