مجموعه:بیماری ها و راه درمان

اسپاسم ماهیچه‌ای، انقباض ناخواسته ماهیچه است كه معمولا دردناك است و انواع مختلفی دارد. بعضی از آنها را با تجویز داروی پزشك متخصص، رژیم یا ماساژ می‌توان درمان كرد. دیگر علل اسپاسم برای تشخیص و درمان مشكل‌تر هستند.

بعضی از علل اسپاسم ماهیچه‌ای شامل این موارد هستند: كشیدگی ماهیچه، آب زدایی، جراحت، بیماری‌هایی همچون فلج مغزی و MS و همین‌طور واكنش به سمومی خاص مثل استركنین و آسیب اعصاب یا نخاع.

انقباضی كه طی اسپاسم رخ می‌دهد، ناخواسته است و مغز سیگنال‌هایی را برای انقباض می‌فرستد كه بدن نمی‌خواهد. زمانی‌كه تمرین می‌كنیم یك انقباض ارادی برای انجام كاری یا ورزش در عضلات روی می‌دهد اما در اسپاسم، مغز یك سیگنال مختلط را برای انقباض می‌فرستد كه شخص در آن لحظه آن را نمی‌خواهد یا این حالت غیرارادی است. انقباض می‌تواند چند لحظه، چند دقیقه یا چند ساعت به طول بینجامد. ماهیچه به سادگی با خواست فرد ریلكس نمی‌شود. تنفس عمیق و تمرینات ریلكسیشن می‌تواند به بهبود تدریجی ماهیچه كمك كند. مردم اغلب در واكنش به درد و گرفتگی ران پا، دیگر ماهیچه‌ها را هم منقبض می‌كنند كه متاسفانه باعث طولانی‌تر شدن اسپاسم می‌شود.

اگر شخصی گرفتگی عضلانی اینچنینی را متناوبا داشته باشد، ممكن است بر اثر سو تغذیه یا تمرین ورزشی بیش از حد باشد. اغلب در انتهای یك مسابقه دو ماراتن، ورزشكاران بر اثر از دست دادن الكترولیت‌های اساسی، دچار گرفتگی دردناكی می‌شوند. تهوع و استفراغ بیش از حد هم می‌تواند باعث اسپاسم ماهیچه‌ای شود. كانون توجهات در درمان اسپاسم‌های متناوب عضلانی بر جذب آب است. افرادی كه جذب آب صحیح ندارند، بیشتر در معرض گرفتگی عضلانی هستند. مطالعات دیگر هم نشان می‌دهد كه از دست دادن كلسیم و منیزیم هم منجر به اسپاسم ماهیچه‌ای می‌شوند. اگر گرفتگی متناوب باشد، فرد باید رژیم غذایی خود را با غذاهای كلسیم و منیزیم‌دار و مكمل‌های معدنی كامل كند.

اگر با همه این كارها اسپاسم خاتمه نیافت، فرد باید به دكتر مراجعه كند تا دلایل ممكن دیگر را ارزیابی كند. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص مثل سموم و آفت‌كش‌ها ممكن است سبب مسمومیت شود كه منجر به اسپاسم ماهیچه‌ای می‌شود. اسپاسم شدید ماهیچه‌ای می‌تواند مربوط به شرایطی مثل بیماری MS باشد.

نوع دیگری از اسپاسم ماهیچه‌ای گرفتگی معده است كه ممكن است بر اثر بیماری‌های عفونی معده باشد یا با شرایطی مثل سندروم تحریك‌پذیر شكم، این گرفتگی كاملا دردناك است اما كنترل تدریجی آن می‌تواند اسپاسم متناوب ماهیچه‌ای را كاهش دهد. كودكانی كه قولنج دارند هم از اسپاسم شكم رنج می‌برند كه با گریه زیاد همراه است. این اسپاسم به دلیل واكنش نارس مغز به گوارش است به همین دلیل است كه قولنج بچه‌ها با افزایش سن‌شان بهبود می‌یابد.

آنژین قلبی نوع دیگری از اسپاسم است و زمانی كه قلب، خون كافی نداشته باشد، رخ می‌دهد كه مربوط به تصلب‌شرایین یا سختی سرخرگ‌هاست. علل آنژین معمولا گرفتگی دردناك در ناحیه سینه، گاهی گردن و كتف‌ها و فك است. درمان آن عموما با درمان شرایط اساسی مسبب بیماری قلبی است و همین‌طور درمان طبی آنژین.

منبع:salamatnews.com