مجموعه:بیماری ها و راه درمان

وِزوِز آزاردهنده گوش

شنیدن صدای ممتد در یك یا هر دو گوش كه نمی‌دانی از چه منبعی در سرت می‌پیچد، بسیار آزاردهنده است. وزوز گوش تنها یك نشانه است و به خودی خود بیماری محسوب نمی‌شود، یعنی حاكی از بروز اختلالاتی در سیستم شنوایی است كه حلزون داخلی گوش را درگیر كرده است.

حال اگر بتوان برای چنین اختلالی علتی پیدا كرد یعنی این مشكل ناشی از مصرف برخی داروها، افزایش فشار خون یا وجود تومور ناشناخته در گوش میانی یا سیستم اعصاب شنوایی تشخیص داده شود، می‌توان به درمان آن امیدوار بود، اما چنین اتفاقی فقط در 15 درصد موارد بروز وزوز گوش اتفاق می‌افتد و به گفته دكتر زهرا جعفری، فارغ‌التحصیل در رشته علوم اعصاب در بیش از 80 درصد موارد به علت‌های ناشناخته و تحت تاثیر زندگی پرتنش و همراه با استرس، افزایش سن، رعایت نكردن بهداشت صوتی، آلودگی صوتی و حتی آلودگی هوا بروز پیدا می‌كند.

پس تلاش برای ایجاد محیط سالم و دوری از استرس و تنش یكی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری و درمان حمایتی وزوز گوش است یعنی در كاهش و كنترل اثرات زیانبار آن موثر است.

صدای وزوز را می‌شنوی؟
یكی از مهم‌ترین عوامل در ایجاد وزوز گوش، زندگی پرتنش و همراه بااسترس است و با توجه به پیرتر شدن جمعیت كشور و تاثیر آلودگی صوتی و آلودگی هوا بر حواس مختلف، احتمال بروز اختلالات عصبی شناختی ازجمله وزوز گوش بیشتر می‌شود.

وزوز گوش، احساس شنیدن صدایی در گوش‌ها یا سر، بدون وجود منبع صدای خارجی محسوب می‌شود و ممكن است هر یك از ما تاكنون صداهایی مثل وزوز صوت و همهمه را در گوش‌ها یا در سر احساس كرده باشیم كه البته در صورت كوتاه بودن زمان احساس چندان اهمیتی ندارد، ولی اگر بیش از پنج دقیقه طول كشیده و در هفته چند بار تكرار شود و بخصوص با علامت‌هایی چون كم‌شنوایی، سردرد و سرگیجه شدید همراه باشد، توجه به آنها از جنبه مراجعه به متخصص گوش، حلق، بینی یا شنوایی‌شناس برای مشاوره و ارزیابی اولیه ضروری است.

شنیدن این صدای همیشگی، چرا؟
جالب است بدانید كه وزوز گوش در تمام گروه‌های سنی حتی در كودكان نیز وجود دارد. البته از آنجا كه تجربه صوتی كودكان كم است، نسبت به شنیدن چنین صدایی ابراز شكایت نمی‌كنند، اما با بالا رفتن سن افراد، احتمال بروز كم‌شنوایی و وزوز گوش بیشتر می‌شود.

اما دكتر جعفری به تاثیر بسیار زیاد سبك زندگی و رعایت نكردن بهداشت صوتی در بروز وزوز گوش تاكید كرده و می‌گوید: سبك بد زندگی مانند عادت كردن به محیط‌های خیلی ساكت یا خیلی شلوغ باعث تشدید بروز وزوز در گوش می‌شود و در واقع برخلاف تصور، كسانی كه خود را ایزوله كرده و در محیط‌های خیلی ساكت زندگی می‌كنند نیز از خطر ابتلا به این عارضه به دور نبوده و در برخی موارد حتی بیشتر و شدیدتر دچار وزوز گوش می‌شوند. در واقع اگر وزوز گوش ناشی از مصرف دارو، فشار خون بالا و تومورهای سیستم شنوایی نباشد، ناشی از اثرات محیطی و سبك زندگی ناسالم است.

شما محكوم به ابتلای وزوز گوش هستید
شاید برایتان جالب باشد كه بدانید حداكثر سطح شدت صدای مداوم در محیط‌های صنعتی و شلوغ در طول یك روز كاری 80 دسی‌بل است. این در حالی است كه متأسفانه بیشتر كارگران در محیط‌های صنعتی در معرض صدای بیش از 80 دسی‌بل و به صورت ممتد و روزانه بین شش تا هفت ساعت قرار می‌گیرند كه این امر آنها را مستعد كم‌شنوایی و وزوز گوش می‌كند كه متاسفانه این نوع كم‌شنوایی و وزوز گوش از نوع حسی ـ عصبی بوده و قابل‌درمان و برگشت‌پذیر نیست.

البته اگر در كارخانجات ما شدت صوت اندازه‌گیری شود و كارگران از محافظ‌های صوتی استفاده كنند، كمتر شاهد بروز این عارضه در میان آنها خواهیم بود. به بیان دیگر راهكار مناسب برای جلوگیری از ابتلا به وزوز گوش در چنین شرایطی استفاده از گوشی‌های مخصوص برای حفاظت گوش‌ها یا استفاده از پلاگ‌های كوچكی است كه در لاله گوش قرار می‌گیرد. همچنین افرادی كه علاقه دارند موسیقی را با صدای بسیار بلند و از طریق گوشی یعنی هدفون و موبایل گوش كنند، بیشتر در معرض كم شنوایی و وزوز گوش هستند.

مراقب مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها باشید
فراموش نكنید كه مصرف برخی داروها برای گوش بخصوص در صورت وجود مواردی از كم شنوایی، وزوز در شخص و اقوام درجه یك وی باید با محدودیت صورت بگیرد. بر این اساس متخصصان علوم اعصاب نسبت به استفاده از آنتی‌بیوتیك‌ها از خانواده «مایسین‌ها» همچون جنتامایسین هشدار می‌دهند. این داروهای كنترل‌كننده عفونت می‌تواند در افراد مستعد، آسیب‌های شنوایی به جا گذارد. پس با بروز هر نوع اختلال شنوایی باید بلافاصله مصرف این داروها راقطع و با پزشك مشورت كرد.

به كم‌شنوایی عادت می‌كنید
افراد مثبت‌نگر، آرام و غیرمضطرب با سرعت بیشتری با تنش‌های زندگی روزمره و شرایط پیش‌بینی‌نشده كنار می‌آیند و حتی می‌توانند كنترل بهتری بر اعصاب و روان خود در صورت بروز هر نوع كم‌شنوایی و وزوز گوش داشته باشند. برعكس، افراد زود رنج، مضطرب و منفی‌نگر آسیب‌پذیری و سطح پذیرش‌شان نسبت به تنش‌ها بسیار بیشتر است.

بر این اساس، دكتر جعفری به افراد دچار وزوز گوش برای كنترل بیشتر بر این عارضه توصیه می‌كند: اگر دچار وزوز گوش هستید تا حد ممكن از محیط‌های پر سر و صدا دوری كنید، داروها را بسیار كنترل‌شده مصرف كنید و از مشاوره‌های روان‌شناسی و آرامش ذهن بهره بگیرید.

گرچه مصرف برخی ویتامین‌ها چون ویتامین C، A و E كنترل دستگاه اعصاب را غنی‌تر می‌كند، اما دارویی برای از بین بردن وزوز گوش تلقی نمی‌شود. البته مصرف نوعی مكمل گیاهی برای تقویت حافظه به افراد بالای 45 سال توصیه می‌شود (با نام تجاری تاناكان) كه اثرات مثبت آن در كاهش وزوز گوش نیز دیده شده است. البته بهره‌گیری از روش‌های نوین بازآموزی نیز می‌تواند در كنار دوری از تنش و اضطراب برای كنترل و كاهش اثرات آزاردهنده وزوز گوش موثر باشد.

منبع:salamatnews.com