آزادی!

طبق نوشته کمبریج کور Cambridge Core، در تصویر به‌وضوح می‌توان جنگجوی کلاه‌خودداری را دید؛ او تنومند و چهارشانه بوده و شکمی برجسته و باسنی برآمده دارد. سنگ که نامش را «سنگ تالک (پشته)» گذاشته‌اند، مربوط به هزاره نخست میلادی است و نزدیک یک خندق حلقه شکل که احتمالا محل دفن بوده یافت شده است؛ خندقی که در دهه ۸۰ میلادی پس از ساخت یک استادیوم جدید تخریب شده بود.

گفته می‌شود این تصویر را فردی از قبیله پیکت (از نخستین ساکنان اسکاتلند) حک نموده است. پیکتی‌ها بر اساس افسانه‌هایشان باور دارند که از نسل بریگید الهه سلتی‌ها هستند. ظاهراً بریگید خود از نسل یکی از نژادهای باستانی پری‌های ایرلند به نام تواتا ددانان است. اسکاتلندی‌ها می‌گویند نام منطقه بریتانیا را از نام او گرفته‌اند.

به‌جز نام چند تن از پادشاهان قوم پیکت از سال ۳۰۰ میلادی، جزئیات چندانی از تاریخ آن‌ها موجود نیست. گویا پیکتی‌ها آن‌قدر قدرت داشتند که بتوانند در جنگ از پس رومی‌ها بربیایند ولی جنگشان با آنگِل‌ها تمامی نداشت. هنگامی‌که شاه کنث اول در سال ۸۴۸ میلادی به تخت نشست، پادشاه پیکتی‌ها «دراست نهم» و درباریانش را به قتل رساند و بدین ترتیب سلسله پیکت را از میان برد.

پس از چند نسل، کلیسا، زبان و فرهنگ پیکتی همه ناپدید شده بودند. آن‌طور که وب‌سایت Medivalist.net می‌نویسد، دکتر جیم ویلسون از موسسه اوشِر و واحد ژنتیک انسانی اِم‌آرسی MRC دانشگاه ادینبورگ، نقشه‌ای از ژنتیک اسکاتلندی‌ها تهیه کرده و پی برده است که حداقل ده درصد از کل مردان اسکاتلندی امروزی دی‌اِن‌ای پیکتی دارند.

بااینکه نمونه‌های فراوانی از گورهای آنگلوساکسونی با سلاح‌های جنگجویی در کنارشان یافت شده است، ولی دکتر مارک هال، متصدی باستان‌شناسی موزه پرت در مجله اسمیتسونیان بیان کرد که باور دارد فرهنگ جنگجویی پیکتی‌ها تا پس از پیروزی رومی‌ها به سبک آنگلوساکسونی تکامل نیافته بود. به نظر می‌رسد که جنگ پیوسته بین قوم پیکت و آنگلوساکسون بر فرهنگ پیکتی اثر گذاشته و آن را در آخرین دوره حکومت پیکت ها به یک سازمان اجتماعی سلسله مراتبی و جنگ‌طلب تبدیل کرده باشد.

تصویر حک‌شده‌ی جنگجو روی «سنگ تالک (یا پشته)» که نیزه‌ای «با تیغه کایت شکل و انتهای دستگیره مانند» در دست دارد.

چند سنگ پیکتی دیگر نیز در اسکاتلند یافت شده‌ است. وب‌سایت آندیسکاورد اسکاتلند Undiscovered Scotland می‌نویسد که سه قطعه از این سنگ‌ها در دهکده کوچک راینی در آبردین‌شایر کشف شده‌اند. روی بزرگ‌ترین این سنگ‌ها با ارتفاع تقریباً یک متر و بیست سانتی‌متر، تصویر سر یک حیوان که احتمالاً فک یا سمور آبی است کشیده شده و نماد رایج پیکتی‌ها یعنی دو لوح و یک Z نیز حک شده است.

همچنین چند نماد انتزاعی و حکاکی یک آینه روی آن دیده می‌شود. کوچک‌ترین این سنگ‌ها ممکن است قطعه‌ی کنده شده از سنگی بزرگ‌تر باشد و تصاویری از یک جانور، یک شانه و بخشی از یک نماد منحنی را می‌توان روی آن مشاهده کرد. همچنین سنگی به نام «سنگ کرا» را می‌توان روی یکی از تپه‌های دهکده یافت و مشهورترین سنگ پیکتی به نام «مرد راینی»، در ساختمان اصلی انجمن آبردین‌شایر در حاشیه شهر آبردین گذاشته شده است. چند سنگ دیگر نیز در باغ لیث هال از املاک روستایی دهکده کنسمونت که در سال ۱۶۵۰ ساخته شد قرار داده شده‌اند.

آن‌طور که کمبریج کور Cambridge Core می‌نویسد، سنگ تالک ما را به یاد دو حکاکی کشف‌شده دیگر می‌اندازد. چراکه «مرد راینی» نیز تصویر یک انسان را روی خود دارد که شمایل بدنش مانند انسان سنگ تالک است ولی نیزه و سپر به دست گرفته و شیئی تزئینی روی گردنش دارد؛ البته تصویر او کمی مبهم است و نمی‌توان دقیقاً تشخیص داد که این شی تزئینی چیست.

سنگ باستانی «مرد راینی» در قرن نوزدهم نزدیک به یک گورستان سنگی مربوط به قرن‌های پنجم تا هفتم میلادی کشف شد و یک متر و سی سانتی‌متر طول دارد. همچنین کارگران ساخت‌وساز بزرگراه، سنگ دیگری به نام «کُلِسی» را در زمینی در مزرعه ملویل هوم واقع در ۸۰۰ متری شرق دهکده کُلِسی پیدا کردند و این سنگ نیز تصویر حکاکی شده انسانی با شمایل مشابه و نیزه و سپر را روی خود داشت.

در پایین هر دو سنگ راینی و کلسی نمادهایی را می‌توان دید. گرچه این نمادها واضح نیستند، ولی ممکن است نام افراد بخصوصی باشند. حتی گفته می‌شود که ممکن است هر سه شکل، سمبلی از قهرمانان باستانی، گروه‌های اجتماعی یا خدایان باشند.

کشف سنگ باستانی تالک و دیگر تصاویر از جنگجوها پژوهشگران را برانگیخته است تا مطالعه‌شان را روی تکامل «ایدئولوژی رزمی» در جامعه پیکت پسارومی و شکل‌گیری اولیه اسکاتلند آغاز نمایند.

منبع:لست سکند

۲۱۲۱