بالا بودن فریتین خون نشانه چیست برای پایین آوردن فریتین خون چه باید کرد

بالا بودن فریتین خون

گاهی اوقات هنگام انجام آزمایش خون، متوجه می شویم که سطح فریتین بدن بالاتر از حد طبیعی است. فریتین ماده ای در خون است که آهن را ذخیره میکند، و بالا بودن آن ممکن است نشانه وجود مشکلی در بدن باشد. شناخت دلایل این افزایش و راهه ای کاهش آن، می تواند به حفظ سلامت کلی بدن کمک زیادی کند. در این مطلب، به زبان ساده درباره بالا بودن فریتین، دلایل آن و راهکارهایی برای کاهش آن صحبت میکنیم.

امروز در آلامتو مقاله تحت عنوانبالا بودن فریتین خون نشانه چیست؟برای پایین آوردن فریتین خون چه باید کرد؟ را برای شما اورده ایم همراه ما باشید.

بالا بودن فریتین خون نشانه چیست؟

فریتین نوعی پروتئین مهم در بدن است که نقش اصلی آن ذخیره سازی آهن است. آهن یکی از عناصر حیاتی برای عملکرد درست بدن به ویژه برای تولید گلبول های قرمز است. گلبولهای قرمز برای حمل اکسیژن به اندام ها نیاز به آهن دارند، و فریتین به عنوان مخزن آهن در بدن، در حفظ این تعادل نقش حیاتی دارد. میزان این پروتئین از طریق آزمایش خون قابل اندازه گیری است و سطح طبیعی آن برای عملکرد صحیح بدن اهمیت زیادی دارد.

بالا بودن فریتین در خون میتواند هشداری نسبت به وجود مشکلات مختلف باشد. از جمله دلایل شایع افزایش فریتین میتوان به بیماری های التهابی مزمن، پرکاری تیروئید، انواع سرطان، و اختلالی به نام هموکروماتوز اشاره کرد. در بیماری هموکروماتوز، بدن بیش از حد آهن جذب و ذخیره میکند که ممکن است به آسیب به اندام هایی مانند کبد و قلب منجر شود. بنابراین، تشخیص دقیق علت بالا بودن فریتین اهمیت زیادی دارد.

فریتین همچنین به عنوان یک نشانگر التهاب شناخته میشود. در مواردی که بدن با عفونت یا بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس مواجه است، سطح فریتین ممکن است افزایش یابد. همچنین بیماری هایی مانند دیابت، چاقی، مسمومیت با آهن، و کم خونی همولیتیک نیز میتوانند در بالا رفتن فریتین نقش داشته باشند. این موضوع نشان می دهد که سطح فریتین میتواند بازتابی از وضعیت عمومی سلامت بدن باشد.

در موارد شدید، افزایش فریتین ممکن است ناشی از بیماری های پیشرفته کبدی مانند سیروز یا آسیب به اندام هایی مانند طحال و مغز استخوان باشد. این شرایط معمولا همراه با علائم دیگری مانند خستگی مزمن، درد مفاصل، یا تغییر رنگ پوست ظاهر میشوند.

برای پایین آوردن فریتین خون چه باید کرد؟

برای کاهش فریتین بالا در خون، اولین قدم شناسایی علت اصلی آن است. در برخی افراد، ورزش منظم و کاهش وزن میتواند به کاهش سطح فریتین کمک کند، به ویژه اگر افزایش فریتین به دلیل التهاب یا چاقی باشد. همچنین اهدای منظم خون (در صورتی که پزشک تایید کند) یکی از روش های رایج و موثر برای کاهش سطح آهن و فریتین در بدن است. رعایت رژیم غذایی کم آهن، مانند کاهش مصرف گوشت قرمز، جگر، غذاهای غنی از آهن و مکمل های آهن، نیز میتواند مفید باشد. افراد سیگاری باید بدانند که استعمال دخانیات ممکن است سطح آهن بدن را کاهش دهد، اما این کاهش نا سالم بوده و نمیتواند به عنوان راه درمان توصیه شود.

در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است روش فلبوتومی (خون گیری درمانی) را پیشنهاد دهد. در این روش، مقداری از خون بدن به طور منظم گرفته میشود تا سطح آهن و فریتین کاهش یابد. میزان خون گیری بستگی به شرایط بدنی فرد، سن و سطح فریتین دارد.

اگر فرد به هر دلیلی نتواند فلبوتومی انجام دهد، ممکن است از داروهای دفع کننده آهن (درمان کیلاسیون) استفاده شود که آهن اضافی را از بدن خارج میکنند. این روش معمولا برای افرادی کاربرد دارد که فلبوتومی برایشان مناسب نیست. در هر صورت، پیگیری منظم با پزشک و انجام آزمایش های دوره ای برای کنترل سطح فریتین اهمیت زیادی دارد.

چه غذاهایی فریتین خون را بالا میبرد؟

• مصرف میوه و سبزیجات خاص: مانند اسفناج، کلم پیچ، ریواس، چغندر، توت فرنگی، قارچ و زیتون. این ها حاوی آهن غیر هم هستند که جذب سخت تری دارند و کمتر باعث افزایش آهن بدن می شوند.
• مصرف پروتئین های سبک: گوشت سفید مثل مرغ، ماهی، تخم مرغ، توفو و شیر سویا مقدار آهن کمتری دارند.
• غلات کامل: غلات سبوس دار مانند جو دوسر یا نان سبوس دار، به دلیل داشتن فیتات، جذب آهن را کاهش می دهند.
• چای و قهوه: نوشیدن چای و قهوه با وعده غذایی میتواند به کاهش جذب آهن کمک کند (به دلیل وجود تانن ها و پلی فنول ها).
• کلسیم: مصرف لبنیات مانند شیر، پنیر، ماست و سبزی های دارای کلسیم مثل بروکلی، میتواند جذب آهن را کاهش دهد.
• کاهش وزن و ورزش: ورزش منظم و کاهش وزن در کاهش سطح فریتین موثر هستند.
• اهدای خون: در صورت تایید پزشک، اهدای خون منظم به کاهش سطح فریتین کمک میکند.

مواردی که باید از آنها پرهیز شود یا محدود شوند:

• گوشت قرمز: مانند گوشت گاو و گوسفند، که منبع آهن هم هستند و جذب بالایی دارند. بهتر است مصرف آنها کاهش یابد یا با غذاهای مهار کننده جذب آهن مصرف شوند.
• ویتامین C زیاد: از مصرف مکمل ویتامین C پرهیز شود، چون جذب آهن را زیاد میکند. مصرف طبیعی میوه ها مشکلی ندارد، اما نباید از غذا های غنی شده با ویتامین C استفاده کرد.
• مکمل های آهن: افراد با فریتین بالا نباید از مکمل های آهن یا غذاهای غنی شده با آهن استفاده کنند.
• الکل: مصرف الکل هم جذب آهن را افزایش میدهد و هم به کبد آسیب میزند، پس باید آن را محدود یا حذف کرد

درمان فریتین بالا در طب سنتی

در طب سنتی برای کاهش آهن زیاد بدن، معمولا از چند روش استفاده میشود. یکی از این روش ها حجامت است که با خارج کردن مقداری خون اضافی، به کم شدن آهن و رقیق شدن خون کمک میکند. همچنین، برخی گیاهان مثل زنجبیل، آویشن و زرشک به بهبود جریان خون و کاهش غلظت آن کمک میکنند. علاوه بر این ها، رعایت رژیم غذایی و کم کردن مصرف غذاهای پر آهن نقش مهمی در پایین آوردن سطح آهن خون دارد.

• حجامت: روشی سنتی که با خارج کردن خون اضافی از بدن، باعث کاهش سطح آهن و غلظت خون میشود.
• زنجبیل: گیاهی با خاصیت رقیق کنندگی خون که میتوان آن را به صورت دمنوش یا پودر در غذا استفاده کرد.
• آویشن: دمنوش آویشن به بهبود جریان خون کمک کرده و میتواند غلظت خون را کاهش دهد.
• زرشک: به دلیل خاصیت رقیق کنندگی خون، مصرف زرشک یا دمنوش آن در کاهش آهن خون موثر است.
• نعناع: گیاهی آرام بخش که ممکن است جذب آهن را کاهش دهد.
• گل قاصدک: دیورتیک طبیعی که به دفع آهن اضافی از بدن کمک میکند.
• زردچوبه: حاوی کورکومین است که خواص ضد التهابی دارد و میتواند جذب آهن را کاهش دهد.
• چای نعناع فلفلی: نوشیدنی گیاهی که به کاهش جذب آهن کمک می کند.
• بابونه: گیاه آرامبخش و ضد التهابی که مصرف آن میتواند جذب آهن را کاهش دهد.
• چای سبز: حاوی تانن است که جذب آهن را کم میکند و برای کاهش آهن خون مفید است.

سخن آخر

در انتها باید گفت اگر شما آهن بالایی دارید باید از مواد غذایی که دارای آهن است کمتر استفاده کنید.