مجموعه:بیماری ها و راه درمان

پروستات و بیماری های شایع آن

پروستاتغده کوچکی است به اندازه گردو که در زیر مثانه و در قسمت ابتدایی پیشابراه که آن را احاطه کرده و در جلوی راست روده قرار دارد.

پروستات غده کوچکی است به اندازه گردو که در زیر مثانه و در قسمت ابتدایی پیشابراه که آن را احاطه کرده و در جلوی راست روده قرار دارد. پیشابراه مجرایی است که ادرار را از مثانه به طرف خارج از بدن هدایت می کند.

پروستات طبیعی قوام نرم دارد و فاقد توده است. کارهایی که پروستات انجام می دهد، کمک به کنترل ادرار و ترشح مایعی که اسپرم ها را فعال نگه می دارد است. بدون پروستات مردان تقریبا نابارور می شوند اما نبود آن تاثیر چندانی در زندگی فرد ندارد.

به طور کلی علا ئم بیماری پروستات را مشکل در ادرار کردن، احساس تکرر و فوریت ادرار، وجودخون در ادرار، سوزش و دردناک بودن در حین ادرار، مشکل در فعالیت طبیعی جنسی، سفتی و درد متناوب در پائین کمر، لگن یا بالای ران ها، قطره قطره آمدن ادرار و یا بند آمدن آن می توان برشمرد.

سه بیماری را برای پروستات می توان ذکر کرد:

بزرگ شدن خوش خیم پروستات، التهاب پروستات یا پروستاتیت، سرطان پروستات.

بزرگی خوش خیم پروستات را BPH می گویند، گفته می شود این فرآیند از سن ۳۰ سالگی شروع می شود و در سن ۵۰ سالگی علائم خود را نشان می دهند، درنتیجه باید گفت بزرگی خوش خیم پروستات در افراد مسن شایع است که ۵۰درصد مردان بالا ی ۵۰ سال و ۹۰ درصد مردان بالا ی ۸۰ سال به این بیماری دچار می شوند.

علائمی که در این بیماری به علت بزرگی و فشار پروستات بر مجرای ادراری به وجود میآید، کاهش فشار و قطع و وصل شدن ادرار، جریان ادرار آهسته شده و تکرر ادرار ایجاد می شود که در شبها بیشتر رخ می دهد. در این حالت احتباس ادراری و احساس باقی ماندن ادرار در مثانه پس از ادرار کردن ایجاد می شود.

کسانی که این علائم را نادیده بگیرند در صورت عدم درمان بزرگی خوش خیم پروستات عوارض خطرناکتری را به دنبال خواهد داشت از جمله انسداد کامل راه خروج و بند آمدن ادرار، خونریزی ادراری، عفونت ادراری،نارسایی کلیه، تشکیل سنگ مثانه، در نهایت از کار افتادن مثانه.

برای تشخیص پزشک می تواند آن را لمس کند و بزرگی پروستات را تشخیص دهد و نیز با انجام آزمایش خون و ادرار، سونوگرافی کلیه ها و مثانه و پروستات می توان این عارضه را تشخیص داد. راه های درمان به دو صورت دارویی و جراحی است که نوع درمان به تشخیص پزشک و وضعیت بیمار بستگی دارد و بیشتر زمانی جراحی لا زم می شود که عفونت های مکرر ادراری، سنگ مثانه، خونریزی های مکرر ادراری، نارسایی های کلیه و پاسخ ندادن پروستات به درمان دارویی به وجود آید. پروستاتیت یا التهاب غده پروستات بیماری دیگر پروستات است که دردناک شدن این غده همراه با التهاب است.

این نکته را باید خاطرنشان کرد که علت پروستاتیت هنوز مشخص نشده است وحتی در نیمی از مردانی که پروستاتیت دارند علا ئم التهاب در آنها دیده نمی شود. این بیماری باعث ایجاد درد شدید، علا ئم ادراری،اختلا لا ت جنسی و ناباروری در زندگی می شود. این بیماری بیشتر در مردان جوان تا میان سال شایع تر است. پروستاتیت انواع مختلف دارد، پروستاتیت حاد و مزمن باکتریایی، پروستاتیت مزمن یا سندرم دردلگنی التهابی و پروستاتیت یا سندرم درد لگنی غیر التهابی. در پروستاتیت حاد ومزمن باکتریایی، عفونت باکتری از طریق پیشابراه از راه ادرار در صورتی که فرد مبتلا به عفونت مثانه باشد و همچنین از طریق وسایل خارجی مثل سون های ادراری می تواند بروز کند. در پروستاتیت حاد، عفونت پروستات است و علائم آن معمولا ناگهانی ایجاد می شود. بیمار تب ولرز می گیرد و گاهی بستری می شود.

آنتی بیوتیک کمک به بهبود این بیماری می کند اما اگر در درمان آن تاخیر شود باعث عفونی شدن خون و آبسه پروستات می شود. پروستاتیت مزمن باکتریایی، عفونت طولا نی مدت پروستات است. در این شرایط درمان مشکل است چون دارو به سختی می تواند به پروستات برسد یا واکنش نشان دهد. بیمار در این شرایط به طور مرتب دچار عفونت های مکرر ادراری می شود. عفونت حتی ممکن است به اپیدیدیم هم گسترش پیدا کند. پروستاتیت یا سندرم درد لگنی غیر التهابی که پروستات دردناک بدون عفونت و التهاب است همچنین پروستاتیت یا سندرم درد لگنی التهابی، التهاب پروستات است که درد یا علامتی ندارد.

این دو بیماری در طول زمان بدون عوارض جدی بهتر می شود ولی این نکته فراموش نشود که علا ئم گاهی به طور غیر منتظره بر می گردد. با تمام این صحبت ها این سوال به ذهن می آید که یک شخص چه زمانی باید احساس خطر کند و به پزشک مراجعه کند؟ در صورت تب و لرز ناگهانی همراه با مشکلا ت ادراری، درد، سوزش،ادرار همراه با خون و چرک، درد مداوم کمر، درد آلت تناسلی، درد شدید پس از انزال، عفونت های مکرر دستگاه ادراری، ترشحات از آلت تناسلی، زخم های ناحیه تناسلی، ادرارهای مکرر شبانه،مشکل در شروع ادرار و کاهش جریان ادرار حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر درد مبهمی در ناحیه پروستات احساس کردید و تب و لرزی نداشتید شاید بهتر باشد خود را در منزل با داروهای ضد درد مثل آسپیرین، ایبوپروفن یا استامینوفن درمان کنید ولی اگر علائم ادراری پیدا کردید حتما به پزشک مراجعه کنید.

بیماری دیگر پروستات، سرطان پروستات است که در اثر رشد بدخیم سلول های پروستات در داخل پروستات است که در طی سال ها در درون پروستات رشد می کند اما به مرور زمان به بیرون از پروستات گسترش می یابد و بافت هایی مثل استخوان ها، ریه ها و کبد را تحت تاثیر قرار می دهد و دردهای استخوانی، بالا رفتن اوره خون، کم خونی و کاهش شدید وزن بدن را شامل می شود. علائم و نشانه های این بیماری به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد و این بیماری بعد از سرطان ریه شایع ترین بیماری بدخیم منجر به مرگ است.

متاسفانه علت آن مانند دیگر سرطان ها ناشناخته است. باید توجه داشت خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که سابقه فامیلی این بیماری را دارند بیشتر است و نیز رژیم غذایی و حتی سن بالا ی ۶۵ سال در بیشتر از ۷۰ درصد مردان، عواملی مستعد کننده این بیماری است. برای تشخیص سرطان پروستات باید مراحلی مثل، معاینه پروستات توسط پزشک وآزمایش PSAخون (آنتی ژن اختصاصی پروستات در سرم خون) انجام داد که در اکثر موارد سرطان پروستات PSA خون افزایش می یابد و در صورت غیرطبیعی بودن PSA باید نمونه برداری از پروستات انجام شود تا سرطان پروستات تشخیص داده شود.

برای پیشگیری از سرطان پروستات راههای گوناگون را متخصصین پیشنهاد می کنند، آزمایش سالیانه PSA و معاینه توسط پزشک متخصص، رعایت رژیم غذایی، شامل مصرف موادغذایی مانند، سلنیوم، ویتامینD، سویا، چای سبز، لیکوپن که ماده موجود در گوجه فرنگی است در کاهش رشد و پیشگیری این تومور موثر است.

همچنین کاهش دادن مصرف موادغذایی مانند موادقندی، نشاسته ای و چربی های مضر نیز در کاهش احتمال بروز پروستات موثر است. در پایان این را متذکر شوم که برای جلوگیری از مرگ ناشی از سرطان پروستات تشخیص زودرس مهم است. در حال حاضر با پیدایش روشهای متنوع و جدید الگوهای درمانی امکان بهبودی برای افرادی که سرطان پروستات دارند فراهم شده است.

منبع :aftab.ir