ما در احاطه‌ی خبرهای کشتن‌ایم: تصادف، شکار، قتل، اعدام، جنگ. این احاطه نمی‌گذارد درست نگاه کنیم. ما از لابه‌لای این کشتن‌ها می‌گذریم، بدون این که فرصتی کافی برای تعمق در آن‌ها داشته باشیم. کتاب تازه‌ی نسیم مرعشی تجربه‌ای است متفاوت از دو رمانش. درباره‌ی کشتن مجموعه‌ی هفت روایت مستند است که در تمام آن‌ها عمل بی‌جان کردن به عنوان موضوعی یکسان حضور دارد. نویسنده در طول سال‌ها و در سفرهایی به دور ایران شکل‌هایی متفاوت از کشتن را جست‌وجو کرده. کشتن به عنوان امری روزمره یا جنایتی هولناک. کشتن برای لذت، برای زندگی، برای رهایی. این کتاب دعوتی است برای احظه‌ای ایستادن و دوباره دیدن این مفهوم.

در مقدمه‌ی کتاب درباره کشتن به قلم نویسنده آمده است:

«کشتن می‌تواند یک مردن ساده باشد، آن هم وقتی آرزویش را داری. کشتن می‌تواند ناگزیر باشد، مثل مرگ سرباز در جنگ. کشتن می‌تواند مهیب و هولناک باشد و زهر قساوتش در تمام تاریخ، برای تمام نسل‌ها باقی بماند. اما این مرز کجاست؟ آیا اصلا مرزی هست؟ و آیا مرز ثابتی هست؟ این کتاب شرح مسیری لست کخ در احاطه‌ی این همه کشتن برای پاسخ به این سوال‌ها پیموده‌ام.»

از نسیم مرعشی نویسنده‌ی توانای ایرانی پیش از اینکتاب هرسوکتاب پاییز فصل آخر سال استمنتشر شده که برای کتاب دوم در سال ۱۳۹۳ برنده جایزه ادبی جلال آل‌احمد شده است.

جستار روایی متنی غیرداستانی درباره مفهوم یا رخدادی واقعی است که فقط به یک موضوع مشخص می‌پردازد و هدفش طرح دیدگاه شخصی و توجیه موضع‌گیری نویسنده است و با چاشنی طنزی ظریف، ساختاری ظاهرا نا منظم و گاه به لحنی شبیه زبان شفاهی؛ داستان یا ساختار داستانی را به خدمت خود می‌گیرد و روایت نویسنده از موضوع را ارائه می‌دهد.

کتاب درباره کشتن

کتاب درباره کشتن همانطور که از نام آن برمی‌آید مجموعه‌ی یازده روایت کوتاه و تجربی درباره‌ی کشتن است. عمل کشتن گاه همچون امری روزمره که گویی از آن خشونت زدوده شده و گاه به شکل جنایتی هولناک سروکله‌اش در تک‌تک روایات کتاب پیدا می‌شود و از منظری نو خواننده را به چالش می‌کشد تا به این امر نگاهی تازه بیندازد.

کشتن گاه تنها یک آرزوست در پس ذهن همچون آرزوی مردن عزیزی که مدت‌هاست بیمار است، گاه بر گلوی بزی می‌نشیند که گندم بسیار خورده و باد کرده، کشتن مثل جنون مادری‌ست که از شیزوفرنی رنج می‌برد و دو کودکش را از این جهان به در کرده، و شاید دردناک‌ترینش روایت شلیک موشک امریکایی به هواپیمای مسافربری بر فراز خلیج‌فارس باشد.

در خلال روایات بسیار پیش می‌آید که «مردن» را جایگزین «کشتن» کنیم. اما باید آگاه بود که قصد نویسنده از نگارش این اثر فاعلانه و فعال انجام دادن عملی‌ست که منجر به مرگ می‌شود. فعلی که با مرگ پیوند خورده اما بسیار پیش می‌آید که با مرزهای زندگی روزمره‌مان همجوار شود مثلا جنگ ورزاها(گاوها) یا سر بریدن احشام.

در این اثر همچنان حال‌وهوای جنوب و سرزندگی قلم نسیم مرعشی عیان است اما به دلیل تفاوت ژانر نگارشی این کتاب با کتاب‌های دیگر نویسنده باید در انتخاب آن دقت به خرج داد. کتاب در برخی روایات دارای محتوای آزاردهنده است و به افراد با روحیه‌ی حساس پیشنهاد نمی‌شود.

پشت جلد کتاب درباره کشتن نیز آمده است:

جملاتی از کتاب درباره کشتن

معادله‌ی ناخدا و ماهی و دریا معادله‌ی ساده‌ی شکار و شکارچی نیست. ناخدا بزرگ است و ماهی کوچک؛ ناخدا کوچک است و دریا بسیار بزرگ. این شکار استتار در جای امن و شلیک با تفنگ پنهان و رفتن و برداشتن شکار مرده نیست. ناخدا برای شکار ماهی باید برود به قلب سرزمین او.

مریض‌مان عزیزمان است. مثل کسان همه‌ی مریض‌های دیگر. دلم می‌خواهد منتقل شود یا هرطور دیگری و من آزاد شوم. من خسته‌ام. از کار و زندگی افتاده‌ام. تمام زندگی‌ام شده مرگ و مریضی. دلم می‌خواهد برای خودم باشم. بروم، بیایم، با دوستانم بگردم، کتاب بخوانم، بخندم. گاهی در سرم می‌چرخد که کاش بمیرد. و از خودم بدم می‌آید. و بعد به خودم حق می‌دهم که خسته باشم و بخواهم بمیرد. و باز بیش‌تر از خودم بدم می‌آید. و من از احساس‌های متناقض بیزارم. چرا آرزو نمی‌کنم که خوب شود به جای اینکه بمیرد؟ آرزوی خوب شدن آرزوی زیادی است و من عادت کرده‌ام که به کم راضی باشم؟ چه فکرهایی! چه فکرهایی!

کیلومترها از آخرین آدم که دیده‌ایم دوریم و من لهجه‌ی این آدم‌ها را به‌سختی می‌فهمم. ننه‌عبدالله هم هیچ با تصوراتم نمی‌خواند. قدبلند و رشید است. سنش به‌زحمت به شصت‌سال می‌رسد. پیراهن بلند قهوه‌ای گل‌دار تنش است و عینک دورفلزی طلایی زیبایی روی چشم دارد. لهجه‌اش امروزی است. سروزبان‌دار است و با مردها دست می‌دهد. معلم می‌گفت مرتب می‌رود مدرسه و درس بچه‌ها را می‌پرسد. سعی می‌کنم خودم را آرام کنم و بسپرم به حرف‌های ننه‌عبدالله. لابه‌لای حرف‌هایش دستورهایی می‌دهد و چند زن از بیرون چادر میوه می‌آورند. میوه‌ی شسته‌ی خیس و تمیز، توی میوه‌خوری کریستال و بشقاب‌های گل‌قرمز چینی. چای هم می‌آورند. توی استکان کمرباریک، با قند و شکلات. از سرم می‌گذرد چه‌طور این‌همه شکستنی نمی‌شکند توی کوچ؟

زمین جلوِ رویم تا ابد گسترده شده و نمی‌توانم بفهمم تنهایی در صحرا چه‌طور تعریف می‌شود. تنهایی در صحرا هست و نیست. هر کس برای تنهایی‌اش زمینی دارد از جلوِ قدم‌هایش تا هر جا بخواهد. اما سقف و دیوار و اتاقی برای پنهان شدن نیست.

شب صحرا جادویی است. کمی که دور می‌شوم باز ترس سراغم می‌آید. همه‌ی صحرا خواب است و من موجود ناشناخته‌ای هستم که دارم قواعد شب را بر هم می‌زنم. چیزی سمت سیاه‌چادر برق می‌زند. چشم‌های حیوانی است. می‌لرزم. برمی‌گردم. سیته‌چاپر توی سیاهی شب گم‌شده. جزئی از شب شده. گوسفند و چادر و زمین و‌ آسمان همه با هم هم‌رنگ‌اند. فقط چادر ما با آن‌ رنگ‌هایش وصله‌ی ناجوری است. خوابم گرفته.

مشخصات کتاب

• عنوان: کتاب درباره کشتن
• نویسنده: نسیم مرعشی
• انتشارات:چشمه
• تعداد صفحات: ۱۰۶

👤 نویسنده مطلب:مهشید موسوی

نظر شما در موردکتاب درباره کشتنچیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید، حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. با نظر دادن در مورد کتاب‌ها در انتخاب کتاب به همدیگر کمک می‌کنیم.

[لینک:کانال تلگرام کافه بوک]

»معرفی چند کتاب دیگر از نشر چشمه:

• کتاب جای خالی سلوچ
• کتاب آوای کوهستان
• کتاب هر چه باداباد