علائم OCD چیست نشانه های OCD چیست علائم وسواس فکری

علائمOCDچیست

افکار مزاحم چیست؟

برای جواب به این سؤال که علائم OCD چیست، ابتدا باید افکار مزاحم را بشناسیم. یک فکر مزاحم، فکر ناخواسته‌ای است که در ذهن شما ظاهر می‌شود. شما می‌توانید این فکر را به عنوان موارد زیر تجربه کنید:

• عاطفه یا احساس
• حافظه
• اصرار
• تصویر ذهنی

شاید فکر مزاحم توسط چیز دیگری ایجاد شود یا بدون هیچ دلیل مشخصی به ذهنتان بیاید.

افکار مزاحم بسیار رایج است. آمار نشان داده است که ما هر روز هزاران فکر داریم. چون ما افکار مختلف زیادی داریم، بعضی از آن‌ها تصادفی، بی‌معنی یا گیج کننده خواهند بود.

گاهی اوقات افکار مزاحم ترسناک، شرم‌آور یا توهین‌ آمیز هستند و ممکن است با ارزش‌ها و باورهایمان مخالف باشند. به عنوان مثال، شاید فکر صدمه زدن به کسی به ذهنتان برسد. این فکر می‌تواند برای شما تکان دهنده و نگران کننده باشد.

ما نمی‌توانیم افکار مزاحم را کنترل یا آن‌ها را از بین ببریم. اما فقط به این دلیل که یک فکر به ذهنتان می‌آید، به این معنی نیست که شما با آن موافق هستید یا اینکه فکر درستی می‌باشد.

برای کسانی که دچار اختلال وسواس فکری عملی هستند، افکار مزاحم می‌توانند به وسواس تبدیل شوند و کارهایی که ما برای خلاص شدن از افکار مزاحم انجام می‌دهیم، می‌‌توانند به اجبار تبدیل شوند.

قبل از آنکه بدانیم علائم OCD چیست باید درباره وسواس بیشتر بدانیم.

وسواس زمانی است که مدیریت افکار مزاحم برای ما بسیار دشوار است. آن‌ها باعث می‌شوند که ما احساس ناراحتی کنیم و تأثیر منفی بر زندگی روزمره‌مان داشته باشیم. نگرانی‌ها و تردیدهایمان ممکن است در ذهنمان گیر کنند. شاید نگران این شویم که منظور این افکار چیست یا چرا آن‌ها از بین نمی‌روند.

امکان دارد احساس کنید که نمی‌توانید آن‌ها را با دیگران به اشتراک بگذارید یا اینکه مشکلی در شما وجود دارد که باید پنهان کنید. ممکن است به این دلیل که قادر به داشتن چنین افکاری هستید، احساس شوک یا ناراحتی کنید.

به یاد داشته باشید: وسواس بازتابی از شخصیت شما نیست. افراد مبتلا به OCD به احتمال زیاد بر اساس افکار خود عمل نمی‌کنند.

اجبار چیست؟

اجبار کارهایی تکراری است که شما احساس می‌کنید باید انجام دهید تا ناراحتی یا عدم اطمینان ناشی از وسواس را کاهش دهید.

ممکن است احساس کنید که باید به انجام اجبار ادامه دهید تا زمانی که ناراحتی یا شک شما از بین برود و همه چیز دوباره درست شود. شاید بدانید که عمل کردن به یک اجبار منطقی نیست، اما هنوز احساس کنید که نمی‌توانید مقاومت کنید.

احتمالاً اجبار در ابتدا احساس بهتری برایتان ایجاد می‌کند. اما به مرور زمان متوجه می‌شوید که هر چه بیشتر به یک اجبار عمل کنید، میل به انجام دوباره آن قوی‌تر می‌شود. این امر وسواس و ناراحتی را در دراز مدت افزایش می‌دهد و منجر به چرخه‌ای بی‌فایده از افکار و رفتارها می‌شود.

اجبارها بسیار وقت‌گیر، خسته کننده و طاقت‌فرسا هستند. آن‌ها می‌توانند شما را از انجام زندگی روزمره یا کارهایی که در نظر دارید، متوقف کنند.

اجبار می‌تواند:

• کارهایی باشد که از نظر فیزیکی انجام می‌دهید.
• کارهایی باشد که در ذهن خود انجام می‌دهید، مانند نشخوار ذهنی. وقتی اجبار درونی است و شامل انجام کاری فیزیکی نیست، برخی از مردم به آن به عنوان Pure O (حالت وسواسی خالصانه) اشاره می‌کنند.
• شامل یک عدد باشد، مانند احساس اینکه باید یک اجبار را چند بار بدون وقفه کامل کنید.
• شامل یک شخص دیگر باشد، مانند درخواست اطمینان از دیگران.

انواع و نمونه‌های اجبار

هر چیزی می‌تواند اجباری شود. اگر بتوانید چیزی را انجام دهید، بگویید یا به آن فکر کنید، امکان اجباری شدن آن وجود دارد. گاهی اوقات اجبار به وضوح با چیزی که نگران آن هستید مرتبط می‌شود. گاهی اوقات نیز کمتر واضح خواهد بود. انواع اجبارهایی که به آن‌ها می‌پردازید، می‌توانند در طول زمان تغییر کنند.

برخی از نمونه‌های اجبار در زیر ذکر شده است. انجام بعضی از این کارها به معنای آن نیست که شما دچار اختلال وسواس فکری عملی هستید. همچنین شاید شما دچار اختلال وسواس فکری عملی باشید اما اجبارهایتان با مواردی که در اینجا ذکر شده‌اند، تفاوت داشته باشند.

علائم OCD چیست؟

در ادامه به سوال علائم OCD چیست می پرداریم

فعالیت‌های تکراری

• شستن دست‌ها، بدن یا چیزهای اطراف خود
• لمس کردن چیزها در یک ترتیب یا یک زمان خاص
• مرتب کردن اشیاء به شیوه‌ای خاص
• بارها و بارها تکرار کردن حرف‌ها

چک کردن

شاید موارد زیر را بارها و بارها چک کنید:

• درها و پنجره ها برای اطمینان از قفل بودن آن‌ها.
• بدن یا لباس خود برای آلودگی.
• بدن خود برای مشاهده اینکه چگونه به افکار مزاحم واکنش می‌دهد.
• حافظه خود برای اطمینان از اینکه یک فکر مزاحم واقعاً اتفاق نیفتاده است.
• مسیر خود برای اطمینان از اینکه در هنگام سفر به جایی تصادف ایجاد نکرده‌اید.
• گوشی یا کامپیوتر خود برای دیدن اینکه آیا چیزی توهین‌آمیز یا شرم‌آور ارسال کرده‌اید.

اصلاح افکار

• تکرار یک کلمه، نام یا عبارت در ذهن خود یا با صدای بلند.
• شمارش تا یک عدد مشخص.
• تلاش برای جایگزینی یک فکر مزاحم با یک تصویر متفاوت.
• تلاش برای جایگزینی یک احساس منفی با یک احساس مثبت.
• انجام کاری بارها و بارها تا زمانی که احساس «درستی» ایجاد کند.

اطمینان

• بارها از دیگران بخواهید به شما بگویند که همه چیز خوب است.
• گفتن یا انجام دادن کارهایی برای امتحان کردن واکنش‌های دیگران.
• عذرخواهی مکرر از مردم.
• اعتراف به افکار مزاحم خود و پرسیدن معنی آن‌ها از دیگران.
• به طور مداوم به خودتان می‌گویید که افکار مزاحم شما درست نیست.

نشخوار ذهنی

• بارها به یک چیز فکر کردن.
• تلاش برای حل یا اصلاح افکار مزاحم خود با فکر کردن در مورد معنی آن‌ها.
• انجام تحقیقات در اینترنت در مورد وسواس‌های خود.

اجتناب

• اجتناب از موقعیت‌ها یا افرادی که شما را مضطرب می کنند. به عنوان مثال، متوقف کردن رانندگی برای مقابله با افکار مزاحم در مورد تصادف با یک شخص.
• اجتناب از دسترسی به چیزها. به عنوان مثال، حذف هر چیزی از خانه که می‌تواند به کسی آسیب برساند.
• تأخیر یا به تعویق انداختن کارها (اهمال ‌کاری) برای جلوگیری از احساس اضطراب یا ناراحتی.

آیا انواع مختلفی از OCD وجود دارد؟

گاهی اوقات OCD به «انواع» مختلفی تقسیم می‌شود. برای مثال، ممکن است بشنوید که مردم در مورد “OCD آلودگی” صحبت می‌کنند تا به معنای وسواس و اجبار در مورد خاک یا میکروب‌ها اشاره کنند.

بعضی از ما این را مفید می‌دانیم که OCD خود را به این شکل برچسب بزنیم. شاید این امر درک اختلال وسواس فکری عملی خود یا پیدا کردن دیگران با تجربیات مشابه را برایمان آسان‌تر کند.

همچنین ممکن است این نوع برچسب‌گذاری را بی‌فایده بدانیم. شاید وسواس‌ها و اجبارهایی داشته باشیم که با یک «نوع» مشترک مطابقت نداشته باشند. این احتمال نیز وجود دارد که برچسب زدن OCD خود به عنوان یک نوع خاص، درک وسواس یا اجبار جدیدی که با این نوع مطابقت ندارد را برایمان سخت‌تر کند.

شاید ترجیح می‌دهید از کلمه «ریشه‌ها» برای توصیف موضوعات مختلف وسواس و اجبار خود استفاده کنید. شما می‌توانید یک ریشه یا تعداد بسیاری از آن را داشته باشید. شاید آن‌ها با گذشت زمان تغییر کنند یا بیایند و بروند. بعضی از ریشه‌ها ممکن است شما را بیشتر از بقیه آن‌ها اذیت کنند.

شاید دیده‌اید که برخی از پزشکان یا درمانگران در مورد انواع مختلف OCD صحبت می‌کنند. اما انواع مختلف OCD به معنی تشخیص‌های جداگانه‌ نیستند.

OCD می‌تواند به هر چیزی متصل شود. اگر بتوانید به مسئله‌ای فکر کنید، پتانسیل آن را دارد که به یک وسواس یا یک ریشه OCD تبدیل شود.

بعضی از ریشه‌ها بیشتر از بقیه رایج هستند. اما اگر ریشه‌ای دارید که کمتر رایج است، این بدان معنا نیست که OCD شما واقعی نیست یا اینکه شما سزاوار حمایت کمتری نسبت به هر فرد دیگری هستید.

برخی از نمونه‌های ریشه‌ها یا انواع OCD عبارتند از:

صدمه زدن به کسی یا خشونت

• نگرانی از اینکه قبلاً با عدم احتیاط کافی به کسی آسیب رسانده‌اید. به عنوان مثال، با ماشین خود با شخصی تصادف کرده‌اید.
• نگران این هستید که به کسی آسیب برسانید زیرا کنترل خود را از دست خواهید داد. به عنوان مثال، اینکه کسی را در مقابل قطار هل دهید یا به آن‌ها چاقو بزنید.
• افکار یا تصاویر خشونت آمیز و مزاحم از خودتان که در حال انجام کاری خشونت آمیز یا توهین آمیز هستید. این افکار ممکن است شما را نگران کنند که فردی خطرناک هستید.

روابط

• نگران روابط خود باشید. به عنوان مثال، داشتن شک در مورد اینکه آیا یک رابطه درست است. نگرانی از اینکه افراد ممکن است شما را دوست نداشته باشند یا ترکتان کنند. این می‌تواند در مورد هر کسی در زندگیتان باشد، از جمله شریک زندگی، دوستان، اعضای خانواده یا غریبه‌ها.
• افکار یا تصاویر مزاحم جنسی. این افکار می‌تواند مربوط به کودکان، اعضای خانواده یا خشونت جنسی باشد. شاید نگران این باشید که می‌توانید یک فرد پِدوفیلی یا یک تجاوزگر باشید. همچنین اینکه به کسی در خانواده خود میل جنسی دارید.

آلودگی

• آلودگی، به عنوان مثال توسط خاک، میکروب‌ها یا مدفوع. شاید نگران باشید که آلوده شده‌اید، آلودگی را پخش می‌کنید یا اینکه دیگران آلوده هستند. همچنین نگران باشید که بیماری دارید یا ممکن است بیماری بگیرید.
• آلودگی ذهنی. شاید احساس کثیفی، ناراحتی یا احساس ناقص بودن را تجربه کنید. این احساسات می‌توانند توسط یک فرد، مکان یا شیء خاص ایجاد شوند. همچنین ممکن است توسط افکار، تصاویر یا خاطرات خود شما ایجاد شوند.

هویت خود

• نگرانی یا شک در مورد هویت خود. به عنوان مثال، داشتن وسواس یا اجبار در مورد جنسیت یا هویت جنسیتی خود. همچنین داشتن شک و تردید مداوم در مورد باورها یا ارزش‌های خود.
• نگرانی در مورد اینکه آیا شما یک فرد بد هستید. به عنوان مثال، دائماً بررسی کنید که آیا فکر بدی کرده‌اید ، نگران این باشید که چیزی توهین آمیز بگویید یا دائماً به چیزهایی در گذشته فکر کنید که از آن‌ها پشیمان هستید.
• وسواس مربوط به بدن خود. این می‌تواند شامل نگرانی مداوم در مورد ظاهر یا احساس شما باشد. یا احساس بسیار آگاهانه از حس‌های فیزیکی مانند چشمک زدن یا بلعیدن.

آینده

• نگرانی در مورد آینده. به عنوان مثال، داشتن افکار مزاحم در مورد شما یا عزیزی که بیمار شده یا صدمه دیده است. یا اتفاق بدی که در دنیا رخ می‌دهد.
• ترس از اینکه اگر همه چیز درست نباشد‌، اتفاق بدی خواهد افتاد. به عنوان مثال، اگر همه چیز تمیز، به ترتیب یا متقارن نباشد.

اضطراب و تحریک

افکار جنسی مزاحم می‌توانند شما را مجبور به نظارت و بررسی مداوم اندام تناسلی کنند. این توجه و اضطرابی که احساس می‌کنید در واقع ممکن است جریان خون و تحریک جسمی را افزایش دهد. این امر باعث می‌شود احساس کنید که توسط افکار مزاحم تحریک شده‌اید در حالی که در واقع برعکس آن درست است. بسیاری از افراد مبتلا به این نوع OCD، این نوع حالت وسواسی را «واکنش تحریک» می‌نامند.

چطور مطمئن بشم که دچار اختلال وسواس فکری عملی هستم؟

برای ایم امر باید بدانیم علائم OCD چیست. این قابل درک است که بخواهید مطمئن شوید که آیا OCD دارید. مخصوصاً اگر به شما کمک کند تا حمایت و درک لازم در این مورد را دریافت کنید. یا اگر به شما کمک می‌کند احساس تنهایی یا شرمندگی کمتری نسبت به افکار مزاحم خود داشته باشید.

اما برای کسانی که دچار اختلال وسواس فکری عملی هستند، نیاز ما به اطمینان می تواند علائم را بدتر کند. برای کسانی که دچار اختلال وسواس فکری عملی هستند، این بسیار معمول است نگران باشند که آیا واقعاً دچار اختلال OCD هستند. این امر گاهی اوقات «اختلال وسواس فکری عملی مِتا» نامیده می‌شود.

شاید نگرانی‌های مزاحم یا شک و تردید در مورد اینکه آیا OCD شما به اندازه کافی واقعی یا جدی است داشته باشید. شاید نگران این باشید که به مردم دروغ گفته اید یا وقت آن‌ها را با جستجوی حمایت تلف کرده‌اید. یا ممکن است نگران باشید که از OCD برای پنهان کردن این واقعیت که افکار مزاحمتان درست هستند، استفاده می‌کنید.

به همین ترتیب، این احتمال وجود دارد که از اجبار برای مقابله با این نگرانی‌ها استفاده کنید. چنین اجباری شامل نشخوار ذهنی در مورد اینکه آیا OCD دارید یا به دنبال اطمینان از دیگران هستید، می‌باشد. همچنین ممکن است در اینترنت درباره اختلال وسواس فکری عملی تحقیق کنید یا درمان خود را متوقف کنید تا ببینید که آیا علائمتان بدتر می‌شوند. این مسئله می‌تواند تأثیر زیادی بر روند بهبود شما داشته باشد.

بنابراین اگر با چنین مشکلی مواجه هستید، سعی کنید به یاد داشته باشید که ما هرگز نمی‌توانیم در مورد هر چیزی مطمئن باشیم. این واقعیت شامل مبتلا بودن به اختلال OCD نیز می‌شود. همچنین اگر می‌توانید، سعی کنید در برابر اجبار مقاومت کنید.

«Pure O» چیست؟

Pure O مخفف «purely obsessional» به معنی «حالت وسواسی خالصانه» است. مردم گاهی اوقات از این عبارت برای توصیف نوعی اختلال وسواس فکری عملی استفاده می‌کنند که در آن، افکار مزاحم و ناراحت کننده‌ای را تجربه می‌کنند. اما آن‌ها هیچ نشانه خارجی از اجبار، مانند بررسی یا شستن چیزهای فیزیکی ندارند. این نام کمی گمراه کننده است زیرا نشان می‌دهد که هیچ اجباری وجود ندارد.

با حالت وسواسی خالصانه، شما هنوز هم اجبار را تجربه می‌کنید. اما به جای کارهایی که از نظر جسمی انجام دهید، آن‌ها کارهایی هستند که در ذهن خود انجام می‌دهید. چون گاهی اوقات این نوع اجبارها به اندازه‌ی اجبار فیزیکی آشکار نیستند، تشخیص آن‌ها می‌تواند سخت‌تر باشد. یا این می‌تواند سخت باشد که دقیقاً تعریف کنیم این اجبارها چیست.

این‌ها چند نمونه از اجبار ذهنی یا درونی هستند:

• بررسی احساس خود – به عنوان مثال، ممکن است بررسی کنید که آیا هنوز عاشق شریک زندگی خود هستید.
• بررسی احساسات بدن – به عنوان مثال، ممکن است بررسی کنید که آیا شما توسط یک فکر مزاحم تحریک شده‌اید.
• بررسی اینکه چه احساسی نسبت به یک فکر دارید – به عنوان مثال، ممکن است بررسی کنید که آیا هنوز از این فکر ناراحت هستید.
• تکرار عبارات یا اعداد در ذهن خود.
• بررسی اینکه آیا هنوز فکر می‌کنید – به عنوان مثال، این اولین کاری باشد که در صبح انجام می‌دهید.
• بارها و بارها فکر کردن به یک مشکل.
• بارها و بارها اطمینان دادن به خود در مورد اینکه شما یک فرد خوب هستید یا اینکه افکارتان درست نیستند.

علائم OCD چیست

در ادامه به کتاب دکتر کامیار سنایی بنام خودیاری برای درمان وسواس فکری عملی به زبان ساده نیز اشاره باید کرد. این کتاب برای مراجعین و به زبانی ساده نگاشته شده است. هدف از تالیف این کتاب ان بوده است که مراجعین با مطالعه آن در مواردی که وسواس شدید نمی باشد بدون کمک متخصص بتوانند مراحل ابتدایی درمان خویش را شروع کنند. مخاطب کتاب همه افراد وسواسی بالاخص افرادی است که توان پرداخت هزینه مشاوره با متخصص را ندارند.

برای دریافت کتاب با شماره ۰۰۹۸۹۰۳۴۷۳۳۰۰۹ هماهنگ کنید.

منبع:

https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/obsessive-compulsive-disorder-ocd/symptoms-of-ocd/