مجموعه:بیماری ها و راه درمان

عوارض حاد مرتبط با تزریق خون (1)

واکنش های همولیتیک تاخیری
بر طبق تعریف حداقل ۲۴ ساعت پس از تزریق خون اتفاق می افتد. زمان بین تزریق خون تا تشخیص یک DHTR روزها تا هفته هاست . بیشتر بیماران طی دو هفته اول پس از تزریق خون علائم را نشان می دهند . با این حال علائم بالینی DHTR شاید شش هفته بعد از تزریق تشخیص داده شوند .

علائم بالینی :
* همولیز معمولأ به صورت خارج عروقی است اما همولیز داخل عروقی نیز ممکن است اتفاق بیفتد .
خوشبختانه ، این واکنش ها نسبت به AHTR(واکنش حادهمولیتیک)با شدت کمتری رخ می دهند ، بنابراین شاید مورد چشم پوشی قرار گیرد .

*کم خونی غیر منتظره و تب به دنبال تزریق فرآورده گلبول قرمز مشخصه DHTR است .

*علائم بالینی دیگر : زردی – درد قفسه سینه – تنگی نفس به ندرت ممکن است علائم نا رسایی حاد کلیوی ایجاد شود .

*در بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شکل ممکن است ایجاد کریز کند .

علایم بالینی
راش ماکولو پاپولر، انتروکولیت و اسهال ، تب ، اختلال علکرد کبدی و پان سیتو پنی.
راش در تنه شروع شده و سپس و ممکن است به اندام ها هم برسد.

تشخیص
بیوپسی پوست
۱- انفیلتراسیون لنفوسیتی دور عروقی سطحی
۲- تشکیل بول های کراتینوسیتی نکروتیک

تشخیص افتراقی
• واکنش های دارویی
• بیماری های ویرال

از دیگرعوارض تزریق خون:
هیپوترمی
افزایش حجم داخل عروقی و نارسایی احتقانی قلب
هپاتیت کلاسیک
ایسکمی احشاء
بیماری پیوند علیه میزبان

پورپورا: پورپورا عارضه‌ی نادری بوده و خود را ۱ تا ۲ هفته پس از تزریق خون به صورت ترومبوسیتوپنی نشان می‌دهد. ۷/۱% مردم فاقد آنتی‌ژن اختصاصی پلاکتی (Zwa) PLA1 بوده لذا در خون این گروه آنتی‌بادی PLA1 وجود دارد. تزریق خون حاوی آنتی‌ژن PLA1 باعث جذب این آنتی‌ژن‌ها روی پلاکتهای گیرنده‌ی خون شده و این پلاکتها بنوبه‌ی خود با آنتی‌بادیهای PLA1 گیرنده‌ی خون واکنش نشان داده و باعث تخریب پلاکتها در کبد و طحال می شوند.

افزایش تجمع آهن :هرواحدگلبول قرمز دارای۲۵۰میلی گرم آهن است.ازآنجاکه هیچ مکانیسم فیزیولوژیکی برای دفع آهن اضافه دربدن وجودندارد(۱میلی گرم درروز)بیمارانی که مکرراًخون دریافت میکنندپس ازمدتی دچار انباشتگی آهن میشوندوهموسیدروزیس درآنهابروزمیکند.

هموسیدروز: هر واحد خون حاوی ۲۵۰ میلی‌گرم آهن بوده و در تزریق مکرر خون (به عنوان مثال در بیماران تالاسمی) آهن در تمام بافتها از جمله کبد، پوست، قلب و غدد داخلی رسوب کرده و باعث سیروز کبدی شده و نیز با کاتالیز نمودن پراکسیداسیون چربی غشای سلولها و آزاد شدن آنزیم‌ها از لیزوزومها باعث تخریب و مرگ سلولی می‌شود.

هیپرکالمی :میزان پتاسیم در خون ذخیره با عمر حدود سه هفته ۵ تا ۶ برابر می‌شود.
تزریق آن با سرعت بیش از ۱۲۰ میلی لیتر در دقیقه باعث هیپرکالمی می‌شود

هیپوکلسمی و مسمومیت سیترات: واحد خون سریعتر از ۵ دقیقه یا بیش از ۶ لیتر خون تزریق شود ممکن است مسمومیت با سیترات (غلظت مسمومیت mg/dl100) به وجودآید.

اسیدوز: pH خون ذخیره به علت تولید اسید لاکتیک، اسید پیروویک و گاز CO2 و نیز وجود اسیدسیتریک، اسیدی و در حدود ۶/۶ تا ۲/۷ می‌باشد

انتقال عفونتها:
۱- ویروس ایدز (HIV)
2- هپاتیت B,C,D,G
3- سیتومگالوویروس (CMV)
4- ابشتاین بار ویروس (EBV)
5- سیفیلیس
۶- تب مالت
۷- یرسینیا
۸- مالاریا
۹- لیشمانیا
۱۰- تریپتانوزومیاز-
۱۱- Yaws
12- E.Coli (اشریشیاکولی)
۱۳- استاف اپیدرمیدیس
۱۴- باسیلوس سرئوس
۱۵- پسودوموناز

اقدامات آزمایشگاهی موردنیاز وقتی به واکنشهای ناشی از انتقال خون شک میکنیم:
۱-بررسی مجددوقوع اشتباهات دفتری

۲-ارسال نمونه خون جدید ازبیمارجهت:
=بررسی چشمی وجودهمولیزدرسوپرناتا نت نمونه قبل وبعدازتزریق
=تکرار آزمایشDATدرصورت حصول نتیجه مثبت انجام DATبرنمونه قبل از تزریق

۳-ارسال نمونه ادرارجهت بررسی هموگلوبینوری
نتیجه گیری وجمع بندی

قبل ازتزریق خون:
=مراحل تزریق رابرای بیمار توضیح دهید.

=علائم حیاتی راطی۱۵دقیقه اول وسپس بافواصل منظم در فرم نظارت برتزریق یادداشت کنید.
=درفرمهای مربوطه تاریخ وساعت-نوع ومقدارفرآورده –علائم حیاتی-عوارض مرتبط باتزریق خون راثبت نمایید.

=هیچ نوع دارویی نبایدبه کیسه خون اضافه گردد .زیراممکن است حاوی کلسیم باشندکه باسیترات موجوددرکیسه ایجادلخته کنند.محلول های دکستروز نیزباعث لیز گلبولهای قرمز میشود.

=تمام فرآورده هابایدتوسط یک ست تزریق که شامل فیلتر۱۷۰-۲۶۰میکرونی است تزریق شوند.

=استفاده ازBlood Warmerبرای گرم کردن خون فقط با صلاحدید پزشک قابل انجام است ودرضمن استفاده از آب گرم وشوفاژو…به هیچ وجه جایز نیست.

=گرم کردن خون به میزان۴۲درجه ممکن است باعث لیز خون شود.
منبع:pezeshk.us