مجموعه:بیماری ها و راه درمان

آمبولی ریه

مردی را که با تنگی نفس به اورژانس آوردند، می گفت: یک ساعت قبل به طور ناگهانی دچار تنگی نفس شده است. او ۵ روز قبل زمین خورده بود و برای مداوای شکستگی، پایش را گچ گرفته بودند.

طی این مدت در استراحت مطلق به سر می برد. بررسی های لازم در اورژانس شروع شد. برای عکسبرداری از ریه به واحد سی تی اسکن انتقال داده شد. نتیجه آمبولی ریه گزارش شد.

آمبولی ناشی از ایجاد توده ای غیرقابل حل (لخته) در جریان خون است که در اثر حرکت می تواند به جایی دوردست نقل مکان کرده و نشانه های خود را نشان دهد. این لخته ها در پا بروز می کند و اگر لخته به قلب برسد، از طریق قلب به ریه فرستاده می شود. به دلیل باریکی رگ های خون رسان به ریه، لخته متحرک در اینجا گیر می افتد.

آمبولی می تواند ناشی از علل متفاوتی باشد. مهم ترین علت آن بی حرکتی (مسافرت طولانی) است. علل دیگر شامل بدخیمی ها (سرطان ها)، بارداری، گچ گیری برای شکستگی، استراحت بیش از ۲ روز، جراحی یا بستری در بیمارستان، اختلال در ضربان قلب، چاقی، بارداری، مصرف قرص های ضد بارداری و فشارخون است. تعدادی از بیماران با توجه به سابقه خانوادگی، بدون نیاز به عوامل نامبرده، مستعد تولید لخته هستند.

در صورت بروز لخته، بسته به محل بروز لخته و محل گیرافتادگی، علائم بروز می کند. وقتی که لخته در پا بروز می کند، عمدتاً با درد و تورم همراه است. بخشی از بیماران در این مرحله و با شکایت از تورم یا درد پا مراجعه می کنند. زمانی که این لخته از اندام های تحتانی به سمت قلب می رود ممکن است در ریه گیر بیفتد. به دنبال گیر افتادن در ریه، خون بخشی که لخته در آن مستقر شده کاهش می یابد. علائم ناشی از کاهش خون رسانی به ریه شامل تنگی نفس ناگهانی و درد قفسه سینه است. دیگر علائم آمبولی ریه شامل تپش قلب، غش و سرفه است که گاهی با خون همراه است.

در بیمارانی که شرایط خطر لازم برای بروز آمبولی را دارند، باید با بروز هریک از علائم یادشده به خطر بروز لخته و آمبولی شک کرد. این بیماران را باید به سرعت به بیمارستان انتقال داد.

برای شناسایی لخته در اندام های تحتانی از نوع خاصی سونوگرافی (داپلر) استفاده می شود. برای مشاهده لخته درون عروق ریوی از سی تی اسکن استفاده می شود.

پس از اطمینان از بروز لخته باید درمان جهت پاک سازی لخته انجام داد. درمان با داروهای ضد انعقاد انجام می شود. داروهایی همچون هپارین و وارفارین در این شرایط کاربرد دارد.

نکات مهم در افرادی که وارفارین مصرف می کنند:

ـ هرگز خودسرانه دارویی را به درمان خود اضافه نکنید. بسیاری از داروها می تواند با وارفارین تداخل داشته و اثر آن را کاهش یا افزایش دهد.

ـ در صورت مراجعه به پزشک به هر دلیل دیگر، حتماً پزشک خود را نسبت به مصرف این دارو آگاه کنید.

ـ آزمایش های درخواستی برای کنترل میزان اثربخشی دارو را مرتب انجام دهید و پزشک خود را از نتیجه آزمایش آگاه کنید.

منبع:jamejamonline.ir