به گزارش جام جم ؛ «حالا باید پنبه این باور را که بچه‌ها کرونا نمی‌گیرند و اگر بگیرند حتما جان سالم به در می‌برند کامل از گوشمان دربیاوریم. بچه‌ها هم کرونا می‌گیرند؛ حتی از نوع سخت و مرگبارش؛ مخصوصا در روزهای اخیر که فرمانده عملیات مقابله با کرونای تهران حسابش را دارد. در حالی که داریم از چپ و راست از کرونا می‌خوریم و اخبار ویروس‌های جهش‌یافته ژاپنی و برزیلی و آفریقای جنوبی را برای خودمان هضم می‌کنیم، کرونایی که نقابی مجهول به چهره زده، دارد از میان افراد کمتر از ۱۷ سال کشور و حتی بچه‌های کمتر از ۱۰ سال‌مان قربانی می‌گیرد و این را علیرضا زالی می‌گوید. او ماه آذر را مرز قضاوتش قرار داده و گفته است که تا قبل از این ماه سهم بستری افراد ۵ تا ۱۷ سال از ۱.۲ تا ۲ درصد بوده که در روزهای اخیر به ۶ تا ۹ درصد رسیده است.

به این معنی که از هر صد نفری که به خاطر کرونا بستری می‌شوند ۶ تا ۹ نفرشان پنج تا ۱۷ ساله هستند. بدتر این که در این ۱۰ روز مرگ و میر ناشی از کرونا در گروه سنی صفر تا ۱۰ سال نیز افزایش یافته ولی با چه درصدی‌، نمی‌دانیم چون زالی در این باره سکوت کرده و شاید نخواسته با ذکر مرگ‌های کودکانه کرونایی ذهن‌ها را مشوش کند. در ۱۰ روز اخیر باید اتفاقاتی رخ داده باشد و باید عامل یا عواملی، نظم قبلی را به هم زده باشد. اما این که این عامل چیست فعلا کسی نمی‌داند. البته حدس‌هایی زده می‌شود و پیوندهایی بین یافته‌ها و مشاهدات و تجربیات زده می‌شود؛ از جمله افت میانگین فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی که به طور مثال در روزهای اخیر در استان تهران به ۷۶ درصد رسیده و شیبی نزولی را طی کرده است.

شک به ویروس‌های جهش‌یافته

اما همه ماجرای بیشتر بستری‌شدن و بیشتر جان‌باختن افراد زیر ۱۷ سال نمی‌تواند تنها به نقض فاصله‌گذاری یا افزایش بی‌توجهی به نکات بهداشتی مربوط باشد؛ آن هم در شرایطی که هر روز از سویه‌های جدید و جهش‌یافته ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان پرده‌برداری می‌شود.

همین جهش جدید ویروس در آفریقای جنوبی حالا یکی از مظنون‌های اصلی است؛ ویروسی که کارشناسان سلامت تایید کرده‌اند که قابلیت سرایت آن بیشتر از کرونای معمولی و تا ۵۰ درصد مسری‌تر است. البته با این که کارشناسان این کشور می‌گویند ویروس جهش‌یافته، کشنده‌تر از ویروس قبلی نیست ولی با این حال نسبت به این ویروس که اسمش را ۵۱۰y.v۲ گذاشته‌اند، جبهه گرفته و مسئولان کشورشان را به اعمال محدودیت‌های کرونایی بیشتر مجاب کرده‌اند.

داستان ویروس کرونای جهش‌یافته انگلیسی را هم که بهتر می‌دانیم و در هفته‌های اخیر بارها شنیده‌ایم که این ویروس تا ۷۰ درصد بیشتر قدرت سرایت دارد و همچنین می‌تواند به سطح سلول‌های بدن بچسبد و مقابله با آن را سخت‌تر کند.

همچنین این نقل قول از مهرداد روانشاد، عضو هیات‌مدیره انجمن ویروس‌شناسی ایران را نیز داریم که هر چه بیشتر ویروس تکثیر شود، میزان جهش نیز بیشتر خواهد بود. همچنین ویروس هر چه با نژادهای مختلف انسان‌ها روبه‌رو شود، به دلیل تطبیق ویروس با جوامع مختلف، احتمال بروز جهش‌ها بالاتر می‌رود.

پس می‌شود احتمال داد که پای جهش ویروس در میان است؛ مخصوصا که قبلا گفته شده بود ویروس انگلیسی افراد کمتر از ۲۰‌ سال را بیشتر درگیر می‌کند. با این حال هیچ اپیدمیولوژیست یا ویروس‌شناسی در این باره با قاطعیت اظهار نظر نمی‌کند. علیرضا ناجی به عنوان یک ویروس‌شناس دیروز به ما گفت هر گونه اظهار نظر درباره وجود ارتباط میان ویروس‌های جهش‌یافته و افزایش بستری و مرگ و میر کودکان در کشور بدون انجام مطالعات دقیق و علمی اشتباه است و چون در کشور ما مطالعه بر روی ژنتیک ویروس‌ها کمتر انجام می‌شود، دادن نظر قطعی نشدنی است. با این حال او احتمال وجود این رابطه را رد نکرد؛ چرا که گفت جهش ویروس کرونا در انگلیس و آفریقای جنوبی نیز باعث سرایت بیشتر بیماری و افزایش درگیری کودکان شده است.

با این حال بابک عشرتی، اپیدمیولوژیست، مطمئن‌تر در این‌ باره موضع‌گیری کرد. او در گفت‌وگو با جام‌ جم ضمن این که تاکید داشت در بیمارستان‌های زیر مجموعه دانشگاه ایران، مرگ و میر اطفال تقریبا صفر است و این اواخر مرگ افراد زیر ۱۷ سال نیز کمتر از پنج مورد بوده است ولی به نکته‌ای اشاره کرد که به اظهارات فرمانده عملیات مقابله با کرونای تهران شباهت دارد. او گفت در روزهای اخیر با این که موارد بستری کرونایی کاهش یافته ولی تعداد بستری‌های افراد بین ۵ تا ۱۷ سال ثابت مانده و این موضوع ما را نگران کرده که نکند پای ویروس جهش‌یافته انگلیسی در میان باشد.

عشرتی در واقع گفت ظن او و همکارانش نسبت به این موضوع قوی است؛ گر چه قطعی نیست ولی با اتفاقاتی که در روزهای اخیر دیده‌اند، نگران کودکانند و از تجمعاتی که افراد کم سن و سال را نزدیک هم نگه می‌دارد. بیم دارند البته نه فقط به خاطر ابتلای بچه‌ها بلکه به سبب ناقل‌شدن آنها و سرایت ویروس به خانه‌ها و ابتلای بزرگترها.

روزهای سخت بازگشایی

قطعا بی‌انصافی است اگر هنوز مدارس باز نشده، بیمارشدن و جان‌باختن کودکان را به بازگشایی مدارس ربط بدهیم؛ همان طور که بی‌انصافی بود آمارهای قبل از ۱۵ شهریور (شروع سال تحصیلی جدید ) را به دایر شدن مدارس مرتبط بدانیم.

اما این هم بی‌انصافی است اگر نقش حضور دانش‌آموزان در مدارس را در احتمال ابتلا به کرونا و سرایت ویروس بی‌اثر بدانیم. در واقع مدرسه هم مثل هر کانون تجمع جمعیتی می‌تواند ویروس کرونا را دست به دست کرده و آمارهای ابتلا را افزایش دهد. همچنین به دلیل افزایش رفت و آمدها در جامعه و استفاده از حمل و نقل عمومی می‌تواند به تداوم زنجیره انتقال ویروس دامن بزند.

با این حال و در شرایطی که سیستم آموزش کشور روزهای سختی را پیش رو دارد و با بازگشایی مدارس بار سنگینی از مسئولیت را تقبل کرده، از امروز برخی از دانش‌آموزان به صورت اختیاری به مدارس خواهند رفت. البته به گفته مسئولان، تحت تدابیر شدید بهداشتی؛ با ماسک، دست‌های شسته و ضد عفونی شده ، فاصله‌های حداقل یک و نیم متری از هم و حضور حداقلی در کلاس‌ها یعنی با ۱۰ نفر و کمتر.

این مرگ‌ها سابقه دارند

همزمان شدن این اتفاقات و این اظهارات به شکل روشنی دارد به بازگشایی مدارس اشاره می‌کند. در واقع جبهه مدافعان سلامت با زبان اشاره و کنایه دارند خطرناک بودن بازگشایی مدارس را نشان می‌دهند و نسبت به خطری که در کمین بچه‌ها نشسته، هشدار می‌دهند.

اما در جبهه مدافعان آموزش، همه سرگرم از سرگیری آموزش‌های حضوری هستند به سبب آن چه افت تحصیلی و قطع‌شدن ارتباط میان دانش‌آموزان و مدرسه توصیف می‌کنند که به زعم کارشناسان نیز به بی‌سوادی و کم‌سوادی بچه‌ها منجر شده است.

اما در جدال میان سلامت و آموزش، تجربه نشان داده که میل خانواده‌ها به سمت سلامت است؛ به‌ویژه که بعد از شروع سال تحصیلی جدید و بازگشایی مدارس از ۱۵‌ شهریور اخبار مربوط به ابتلای دانش‌آموزان بی‌وقفه مخابره می‌شد، مثل اظهارات بهروز کلیدری، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که ۲۶ شهریور نشستی خبری ترتیب داد و گفت که در دو هفته گذشته ۴۸ معلم و ۱۶۳ دانش‌آموز به کرونا مبتلا شده‌اند؛ در حالی که ۲۸۶۳ نفر از خانواده دانش‌آموزان نیز در این مدت درگیر کرونا بوده‌اند. البته نه فقط این آمار، بلکه آماری که سخنگوی وزارت بهداشت بعد از فشارهای رسانه‌ای و تشدید نگرانی خانواده‌ها از بازگشایی مدارس ارائه داد نیز خاطره خوشی در ذهن جامعه باقی نگذاشته است.

سیما لاری هفته اول مهرماه گفت که از ابتدای شیوع کرونا در کشور تا امروز (بهمن ۹۸ تا قبل از ۱۵ شهریور ۹۹) تست کرونای ۱.۲ درصد از جمعیت ۶ تا ۱۸ سال کشور مثبت شده و ۵۱ درصد از آنها فوت کرده‌اند. روزی که او این جملات را گفت تعداد کل مبتلایان به کرونا در کشور ۳۸۴ هزار و ۶۶۶ نفر بود که ما با تبدیل درصدها به عدد به این نتیجه رسیدیم که در آن بازه زمانی حدود ۴۶۰۰ نفر از افراد ۶ تا ۱۸ سال کشور کرونا مثبت شده‌اند که ۲۳۰۰ نفر از آنها جان باخته‌اند.

در واقع ابتلا، بستری و مرگ و میر ناشی از کرونا در افراد زیر ۱۸ سال کشورمان اتفاق تازه‌ای نیست و از ابتدای شیوع این بیماری در کشور وجود داشته، اما چیزی که حالا آن را مهم می‌کند در کمین بودن موج چهارم کرونا، جهش‌های مکرری که در ژنتیک ویروس رخ می‌دهد و اظهارات روشن علیرضا زالی است که از افزایش بستری افراد ۵‌ تا ۱۷ سال و بالارفتن مرگ و میرهای کرونایی کودکان کمتر از ۱۰ سال در روزهای اخیر خبر داده است.

استان‌ها فعلا امن و امان است

ما تا به حال از کرونا کم ضربه نخورده‌ایم و کم غافلگیر نشده‌ایم و به قول وزیر بهداشت، دقیقه نودی از آن کم گل نخورده‌ایم ولی با این که این حقایق گوشه ذهن‌مان هست اما اخباری که از چند استان بزرگ کشور درباره ابتلای کودکان به کرونا و وضعیت مرگ و میر آنها در این روزها کسب کرده‌ایم، نشان می‌دهد فعلا اوضاع امن و امان است.

محمد علوی، رئیس مرکز بهداشت خوزستان دیروز به ما گفت در حال حاضر وضعیت استان از نظر شیوع کرونا در همه سنین آبی است و آمار ابتلای کودکان نیز به شدت کاهش یافته است. او با این حال تاکید کرد با این‌ که هنوز موردی از ابتلا به کرونای انگلیسی در خوزستان پیدا نشده اما وقتی وارد یک نقطه از کشور مخصوصا کلانشهری مانند تهران شده باید آن را جدی گرفت؛ چرا که ابتلا به این نوع از کووید سنِ خاصی نمی‌شناسد.

در غرب کشور و در کرمانشاه، محمودرضا مرادی، رئیس بیمارستان علوم پزشکی استان، نیز به ما گفت که با توجه به بررسی روند ابتلای کودکان به کرونا در بیمارستان فوق تخصصی دکتر محمد کرمانشاهی، تعداد کودکان مبتلا نسبت به ماه گذشته و همچنین هفته پیش تغییر معناداری نداشته است. به گفته او اکنون فقط هفت کودک مشکوک به کووید-۱۹ در این بیمارستان بستری هستند.

دیروز از مشهد نیز خبر خوبی گرفتیم و محمدحسین بحرینی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد توضیح داد که از ابتدای دی تا سی‌ام این ماه (دیروز) تفاوت معنی‌داری در افزایش ابتلای کودکان به کرونا وجود نداشته و حتی می‌توان گفت با شیب ملایمی کاهش نیز داشته است. خوشبختانه در اصفهان نیز آرش نجیمی، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به ما گفت که به طور کلی مراجعات به بیمارستان‌ها در همه سنین کاهش یافته و کودکان هم تابع این کاهش‌اند.»