پیش از هر چیز باید بدانید که رنگ چشم یک ویژگی ژنتیکی است که به‌واسطه میزان توزیع ملانین در عنبیه چشم تعیین می‌شود. به عبارتی دیگر، چیزی که باعث می‌شود چشم بعضی از افراد تیره‌تر یا روشن‌تر از بقیه باشد، میزان ملانین (رنگ‌دانه) موجود در عنبیه چشم است.
بنابراین کسانی که مقدار بیشتری ملانین در لایه‌های جلویی عنبیه خود دارند دارای چشمانی بین قهوه‌ای و مشکی‌اند و برعکس؛ هر چه مقدار ملانین در عنبیه چشم کمتر باشد، رنگ چشم‌ها روشن‌تر خواهد بود: آبی، سبز یا عسلی.
اما مطالعه‌ای جدید نشان داده این مسئله پیچیده‌تر از این حرف‌ها و مرتبط با فعالیت ژن‌های دخیل در فرایند رنگ‌گیری عنبیه است و میزان وقوع هر یک از این ژن‌ها هنوز کاملاً شناخته شده نیست؛ اما بعضی از دانشمندان توانسته‌اند حداقل دو تا از مؤثرترین ژن‌ها را شناسایی کنند: ژن OCA2 که پروتئینی به نام P تولید می‌کند و ژن HER2 که روی کروموزوم ۱۵ قرار دارد.

آیا رنگ چشم‌ها قابل‌تغییر است؟

طی سال‌های اخیر، انواع روش‌های جراحی برای تغییر رنگ چشم‌ها رواج پیدا کرده‌اند که یکی از متداول‌ترین آنها کراتوپیگمنتیشن است. این شیوه جراحی شامل تغییر رنگ چشم‌ها با استفاده از لیزر می‌شود. با لیزر برش ریزی در کره چشم داده می‌شود تا صفحه‌ای در بافت قرنیه ایجاد شود. این صفحه با رنگ‌دانه‌ها یا رنگ‌هایی که فرد انتخاب کرده است پُر می‌شود.

کاربرد در آسیب‌ها یا بیماری‌های چشم

تاکنون از شیوه کراتو پیگمنتیشن یا کراتو پیگمانتاسیون فقط برای درمان آسیب‌های چشمی که ظاهر چشم بیمار را تحت‌تأثیر قرار داده‌اند، استفاده می‌شد؛ بنابراین برای طیف گسترده‌ای از مشکلات عملکردی قرنیه به کار می‌رود، از جمله:
. ظاهر غیرمعمول چشم در اثر آسیب، بیماری، ناهنجاری‌هایی در شکل قرنیه، اسکار قرنیه یا لکهٔ مات.
. ازدست‌رفتن رنگ‌دانه در قرنیه، مثل لک سفید روی قرنیه یا آلبینیسم (زالی)

عوارض عمل تغییر رنگ چشم چیست؟

جراحی تغییر رنگ چشم‌ها یک عمل برگشت‌ناپذیر است و ریسک‌هایی دارد. به همین دلیل بیشتر متخصصین چشم در مورد انجام این عمل روی چشم‌های سالم بسیار محتاط هستند. همچنین ازآنجایی‌که این شیوه برای تغییر رنگ چشم‌ها هنوز چندان مورد تحقیق قرار نگرفته، در مورد عوارض بلندمدت آن چیز زیادی نمی‌دانیم و خیلی از انجمن‌های مربوطه و متخصصین این حوزه این شیوه را تأیید نمی‌کنند.
یکی از کارهایی که در عمل تغییر رنگ چشم صورت می‌گیرد، تزریق جوهر به داخل قرنیه است و به همین دلیل واضح است که یکی از اصلی‌ترین خطرها عفونت چشم می‌تواند باشد که موجب درد، تورم، تاری دید و حتی ازدست‌دادن دائم بینایی می‌شود.
ضمناً عمل تغییر رنگ چشم می‌تواند باعث عوارض دیگری نیز بشود:
. خشکی مزمن چشم
. اکتازی قرنیه که در آن قرنیه ضخامت نرمال خود را به میزان زیادی از دست می‌دهد
. فتوفوبیا یا حساس شدن به نور
. واکنش‌های آلرژیک
. آب‌مروارید
. انسداد مجرای اشکی
. آب‌سیاه
. التهاب لایه میانی چشم
. ازدست‌رفتن شفافیت قرنیه
. کاهش بینایی
. نابینایی
علاوه بر این، استفاده گسترده از کراتوپگمنتیشن در چشم‌های سالم، صرفاً برای اهداف زیبایی‌شناختی تغییر رنگ چشم، می‌تواند مانع از عمل جراحی آب‌مروارید یا شبکیه در آینده شود که طی سال‌ها ممکن است بیمار به آن نیاز داشته باشد، زیرا کاری که لیزر انجام می‌دهد رنگ‌زدایی عنبیه است. این رنگ‌دانه باعث انسداد ترابکولا می‌شود و در نتیجه گلوکوم رنگ‌دانه‌ای ایجاد می‌شود.

---