به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ انسان هایی که قدر زمان و فرصت های زندگی را می‌دانند هیچ موقعیتی را بیهوده و به واسطه کاهلی یا بی‌توجهی از دست نمی‌دهند، چنین افرادی قدر و ارزش شب های قدر را نیز دانسته و برای کسب خیرات و برکات این فرصت معنوی تلاش می‌کنند.

شب‏های قدر، اوج پر گشودن در فضای نیایش و بندگی، و نهایت شکوفایی رحمت الهی بر بندگان است. شب قدر، ساعت پذیرایی از مهمانانِ بزم حضور است. در شب قدر، رو به آینه محاسبه می‏نشینیم و چهره جان را بی‏غبار می‏بینیم و با باران اشک، دل را در سحر رحمت و مغفرت، شست‏وشو می‏دهیم. شب قدر، شب گشودنِ سفره دل و ریختن اشک نیاز و فصل گریستن در آستان آفریدگار بخشاینده است. شب قدر باید تقدیر خویش را رقم بزنی و خویشتنِ جدید را با قلم توبه و جوهر اشک ترسیم کنی.

قدر، باران رحمتی است که در جویبارِ هر فرد و هر جمع، به اندازه او جاری می‏شود. شخصیت افراد به گونه‏ای شکل گرفته که بعضی از آنان، توان پذیرش جریان رودی بیکران از رحمت و برکتِ قدر را دارند و برخی دیگر، این زمینه را ندارند. حقیقت شب قدر، از نوع حقایق قرآنی است.

شب قدر شب احیای خویش است با دم مسیحایی دعا و شبی است که برای آنکه تقدیر خویش را رقم بزنی و خویشتن جدید خود را با قلم توبه و جوهر اشک ترسیم کنی باید قدر خویش را بشناسی و از لحظه لحظه آن در فضای نیایش و بندگی و عبادت نهایت استفاده را بکنی.

شب قدر شبی است که تعیین کننده مقدرات یکساله انسانهاست و از موهبت هایی که بر امت پیامبر گرامی اسلام (ص) بخشیده شده است. رسول مکرم اسلام (ص) در این زمینه فرمودند: «خداوند به امت من شب قدر را بخشیده و هیچ یک از امت های پیشین، از این موهبت برخوردار نبوده اند.» بر این اساس هر شخص در طول سال می‌تواند تقدیری در شب قدر برای خود رقم بزند، تقدیری که متناسب با طاعت و عبادت و دلدادگی او به درگاه باریتعالی رقم می خورد.

شاید مهم ترین رخداد تاریخی که قرآن آن را گزارش می کند، نزول جمعی حضرت ختمی مرتبت از مقام قدس به همراه قرآن در شب قدر باشد. رخدادی که در آن سیر دایره هستی به مقصد میانی می رسد و راه بازگشت صعودی را آغاز می کند. از این رو آن را برتر از هزار ماه دانسته و بر تجلیل و گرامیداشت آن به عنوان یوم الله با احیای شب آن و انجام اعمال دیگر تاکید کرده است.

در بزرگی و منزلت و تاثیر این شب، بسیار در روایات گفته شده است و بسیاری از فرهیختگان و نام آوران علم و ایمان در طول تاریخ اسلامی نسبت به ارزش و اهمیت آن سخن های فراوان گفته اند؛ اما ارزش و جایگاه آن چنان که باید و شاید هنوز بر همگان شناخته نشده است.

شب قدر به این دلیل قدر نامیده شده که همه مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعیین می شود. شاهد آن نیز این آیات سوره دخان است: «ما این کتاب مبین را در شبی پربرکت نازل کردیم و همواره انذار کننده بوده ایم. در آن شب که هر امری براساس حکمت خداوند تنظیم و تعیین می شود». این بیان با روایات گوناگونی هماهنگ است که می گوید: «در آن شب، مقدرات یک سال انسان ها تعیین می شود». نکته قابل توجه این است که تقدیر الهی به وسیله فرشتگان، براساس شایستگی ها و لیاقت های افراد، میزان ایمان و تقوا و پاکی نیت و اعمال آنهاست؛ یعنی برای هر کس چیزی را مقدر می کنند که لایق آن است یا به تعبیر دیگر، زمینه هایش از ناحیه خود او فراهم شده و این نه تنها با اختیار منافاتی ندارد، بلکه تأکیدی بر آن است.

حضرت امام خمینی (س) نیز در مورد فضیلت ماه رمضان و ارزش شب های قدر و وجه تسمیه این شب ها به «شب قدر» می فرمایند: «در وجه تسمیه «لیله القدر» علماء اختلافاتی کردند. بعضی بر آنند که چون صاحب شرف و منزلت است، و قرآنِ صاحبِ قدر به توسّطِ ملکِ صاحبِ قدر بر رسولِ صاحبِ قدر برای امّتِ صاحب قدر وارد شده است، لیله القدرش گویند. و بعضی گفته‏اند که برای آن «لیله قدر» به آن گویند که تقدیر امور و آجال و ارزاق مردم در این شب می‏شود. و بعضی گفته‏اند به واسطه آن که از کثرت ملائکه زمین تنگ شود، آن را قدر گویند.» (آداب الصلاه (آداب نماز)، متن، ص ۳۲۴)

در مورد اهمیت و فضیلت بیکران شب های قدر حضرت امام نیز به تاسی از ائمه اطهار (علیهم السلام) سخنان نغز و کم نظیری دارند که در ادامه به برخی از انها اشاره می شود:

«سید عابد زاهد رضی اللَّه عنه در اقبال فرماید: «بدان که این شب بیست و سوم از شهر رمضان، وارد شده است اخبار صریحه به اینکه لیله قدر است به مکاشفه و بیان. از آن جمله آن است که روایت کنیم به اسناد خود تا سفیان بن السیط (السمط- خ ل) گفت: «گفتم به حضرت صادق علیه السلام تعیین فرما لیله قدر را برای من مفرداً.» فرمود: «شب بیست و سوم.» و از آن جمله آن است که روایت کنیم به اسناد خود تا زراره از عبد الواحد بن المختار الأنصاری گفت: «سؤال کردم از حضرت باقر علیه السلام از لیله القدر.» فرمود: «به خدا قسم خبر می‏دهم به تو و تعمیه نمی‏کنم به تو. آن اولْ شب از هفت شب آخر است.» پس از آن از زراره نقل می‏کنند که گفته آن ماهی که حضرت تعیین فرمود بیست و نه روز بود. پس از آن روایات دیگر نقل کنند که «لیله قدر» شب بیست و سوم است، که از آن جمله است قضیه جهنی که معروف است.» (آداب الصلاه (آداب نماز)، متن، ص: ۳۳۲)

رویه حضرت امام خمینی (س) در این شب ها به مانند همه بزرگان عرفان و سلوک معنوی و الهی گوشه نشینی و عبادت با معبود خویش در تنهایی بود. در همین زمینه در طول شب های قدر مانند دیگر روزهای ماه رمضان دفتر حضرت امام(س) اطلاعیه ای می داند و کلیه ملاقاتهای حضرت امام(س) را لغو می کردند.

همچنین حضرت امام (س) در کتاب عرفانی «آداب الصلاه» به ذکر روایات متعددی در باب فضیلیت این شب ها و بهترین عبادات در این شب های قدر می پردازند و می فرمایند:

«از آن جمله روایاتی است که عارف باللَّه، سید بن طاوس رضی اللَّه عنه در کتاب شریف اقبال نقل فرموده، می‏فرماید: «در کتاب یواقیت، تألیف ابو الفضل بن محمد الهروی، یافتم اخباری در فضل لیله القدر.» تا آن که می‏گوید از پیغمبر نقل است که فرمود: «موسی گفت: «الهی من قرب تو را می‏خواهم.» فرمود: «قرب من از برای کسی است که بیدار باشد در شب‏ قدر.» گفت: «الهی رحمت تو را می‏خواهم.» فرمود: «رحمت من برای کسی است که رحم کند فقرا را در شب قدر.» گفت: «خدایا من گذشتن از صراط را می‏خواهم.» فرمود: «این برای کسی است که تصدّق کند به صدقه‏ای در شب قدر.» گفت: «خدایا از درختهای بهشت و میوه‏های آن می‏خواهم.» فرمود: «این برای کسی است که تسبیح کند به تسبیحه‏ای در شب قدر.» گفت: «خدایا نجات می‏خواهم.» فرمود: «نجات از آتش؟» گفت: «آری.» فرمود: «این برای کسی است که استغفار کند در شب قدر.» گفت: «خدایا رضای تو را می‏خواهم.» فرمود: «خشنودی من از برای کسی است که دو رکعت نماز بخواند در شب قدر.» (آداب الصلاه (آداب نماز)، متن، ص ۳۳۳ و ۳۳۴)

شب های قدر فرصت مغتنم و باارزشی است برای بازگشت به خدا، توجه به خویشتن، توبه و استغفار برای کسب خیرات و برکات معنوی از درگاه خداوندگار هستی.