به گزارشتیتربرتر؛ دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شد و ضمن اعمال تحریم‌های متوقف شده ذیل این توافق، تحریم‌های دیگری علیه ایران وضع کرد.

تروئیکای اروپا علی‌رغم مخالفت‌های لفظی باخروج آمریکا از برجامبه وعده‌های خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند. جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بی‌عملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل این توافق را کاهش داد.

علاوه بر این نمایندگان مجلس شورای اسلامی در چارچوب گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای در پاسخ به روند اقدامات خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و همراهی کشورهای اروپایی با آن طرح اقدام راهبردی برایلغو تحریم‌هارا به تصویب نهایی رساندند. براساس این قانون ایران غنی سازی 20 درصد را آغاز می کند و اگر غرب تبادلات مالی با ایران را برقرار نکند اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می‌نماید.

اعلام آمادگی ایران برای آغاز غنی‌سازی ۲۰درصدی

علی‌اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی با حضور در برنامه «قرار قاسم» در شبکه ۵ سیما، از آغاز فرآیند غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم و آمادگی سازمان انرژی اتمی در این خصوص خبر داد.

او گفت: "نامه‌ای به نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بین‌المللی در وین داده‌ایم که تسلیم این نهاد شود. به اعتبار مصوبه مجلس می‌خواهیم غنی سازی ۲۰ درصد را آغاز کنیم، چون باید به آژانس اعلام کنیم بازرسان این نهاد بیایند برخی چیزهایی که پلمب شده را فک پلمب کنند."

او توضیح داد: «کپسول‌های گاز اورانیوم را باید عوض کنیم. الان کپسول گاز اورانیوم طبیعی وصل است و غنی سازی چهار درصد انجام می‌دهیم. حالا باید چهار درصد را وصل کنیم تا ۲۰ درصد را تولید کنیم. این باید تحت نظارت آژانس باشد اعلام کردیم در آینده نزدیک می‌‌خواهیم این کار را انجام دهیم و شما هم اقدامات لازم را انجام دهید.»

معاون رئیس جمهور گفت: «ما باید مصوبه مجلس را اجرا کنیم و مصوبه مجلس و قانون است، آیین‌نامه‌ای را نیز دولت در این ارتباط درباره چگونگی اجرای آن را نوشته است. انشاءالله به زودی ۲۰ درصد را آغاز خواهیم کرد. رئیس جمهور باید دستور را بدهد. دستور اولیه را دادند که ما نامه را دادیم و به آژانس اعلام کرده‌ایم. ما سربازی هستیم که دستمان روی ماشه است و فرمانده دستور دهد شلیک کنیم. این آمادگی را داریم و انشاءالله در اسرع وقت تولید می‌کنیم.»

رئیس سازمان انرژی اتمی برای آغاز غنی سازی ۲۰ درصد در فردو گفت که این کار خیلی سریع انجام خواهد شد.

در همین حال آژانس بین المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای در این باره نوشت: "ایران به آژانس اطلاع داده که بر اساس مصوبه قانونی اخیر مجلس کشور سازمان انرژی اتمی ایران قصد دارد در سایت غنی‌سازی فردو اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد تولید کند."

به گفته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران تاریخی برای شروغ غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالاتر اعلام نکرده است.

پیشتر «لارنس نورمن» خبرنگار وال‌استریت ژورنال در اروپا روز جمعه در حساب کاربری رسمی خود اعلام کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای آغاز غنی‌سازی 20درصدی طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی را به اطلاع شورای حکام آژانس رسانده است.

تصویب طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها

مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه 11 آذرماه در پاسخ به روند اقدامات خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و همراهی کشورهای اروپایی با آن و در واکنش به ترور ناجوانمردانه شهید دکتر محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای برجسته ایرانی و سکوت کشورهای غربی در قبال این اقدام تروریستی، کلیاتطرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها»را که از چند ماه قبل تحت بررسی و تدوین بود به‌تصویب رساند.

دولت با تصویب این قانون مخالف بود اما شورای نگهبان آن را تائید کرد.

براساس ماده ۱ مصوب این قانون سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مسائل صلح آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند و همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح آمیز به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.

دولت نیز آیین نامه اجرایی این قانون را هفته گذشته ابلاغ کرد.

بر اساس ماده ششم طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» که دوفوریت آن در صحن علنی مجلس به‌تصویب رسید، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای 36 و 37 برجام، ظرف مدت 2 ماه از تصویب این قانون، دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.

همچنین ماده هفتم این طرح، دولت جمهوری اسلامی ایران را موظف می‌کند که پس از 3 ماه از تصویب نهایی آن، گزارش دقیق اقدامات انجام‌شده از جانب طرف‌های برجامی در زمینه بازگشت به اجرای کامل تعهداتشان وفق برجام و رفع تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را به مجلس شورای اسلامی ارائه کند. چنانچه تا آن تاریخ روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت آنها از ایران به شرایط عادی و رضایتبخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف نماید.

اعلام هشدار سه کشور اروپایی به ایران

فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیه‌ای مشترک درباره پیامدهای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنی‌سازی اورانیوم و همین طور اجرای مصوبه تازه مجلس ایران درباره تعهدات هسته‌ای هشدار داده‌اند.

کشورهای فرانسه، آلمان و انگلیس17 آذر ماه در بیانیه‌ای مشترک نسبت به تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در تاسیسات غنی‌سازی نطنز، ابراز نگرانی کردند.

تروئیکای اروپایی با ادعای اینکه تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در نطنز، نقض توافق هسته‌ای است، گفتند: «اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، باید از توافق تبعیت کند».

سه کشور اروپایی در واکنش به قانون مجلس شورای اسلامی ایران تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغوتحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» مدعی شدند: «اطلاعیه اخیر ایران به آژانس اتمی درباره تصمیم نصب سه آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات غنی‌سازی نطنز، مخالف برجام و بسیار نگران‌کننده است».

در ادامه این بیانیه آمده است: «با نگرانی شدید به قانون اخیر که توسط پارلمان ایران تصویب شده، توجه می‌کنیم. [قانونی] که اگر اجرا شود، به‌طور اساسی برنامه هسته‌ای ایران را توسعه داده و دسترسی‌های نظارتی آژانس اتمی را محدود می‌کند».

تروئیکای اروپایی همچنین افزود: «این اقدامات با برجام و تعهدات گسترده‌تر هسته‌ای ایران همخوانی ندارد. اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، نباید چنین گام‌هایی را اجرا کند».

کشورهای آلمان،‌ فرانسه و انگلیس در این بیانیه هشدار دادند: «چنین اقدامی، تلاش‌های مشترک ما برای حفظ برجام را به خطر می‌اندازد و فرصت مهم برای بازگشت به دیپلماسی به‌همراه دولت جدید آمریکا را تضعیف می‌کند».

این بیانیه اضافه کرد: «ما این عدم تبعیت ایران را در چارچوب برجام مطرح خواهیم کرد. ما از بیانیه‌های رئیس‌جمهور منتخب [جو] بایدن درباره برجام و راه دیپلماتیک برای رسیدگی به نگرانی‌های گسترده‌تر درباره ایران، استقبال می‌کنیم. این به نفع همه ما است».

گردآورنده: الهام خلیلی خو

گردآورنده: الهام خلیلی خو