دخالت مادرزن،مادر زن قبل از اينكه دخترش را شوهر دهد دامادى را در مغزخويش مجسم مى نمايد كهداراى تمام كمالات و خوبيها بوده و از كليه نواقص و بديها منزه باشد.انتظار دارد يكچنين جوان ايده آلى كه به طورحتم نصيب خودش نيز نشده از دخترش خواستگارى كند و اورا سعادتمندو قرين خوشبختى گرداند.و به همين اميد جوانى را به دامادى انتخاب مىكند. ابتدائا اميدوار است همان داماد ايده آل باشد بدين جهت نسبت به او اظهار علاقهمى نمايد، پذيرايى و احترام مى كند.پيش خود مى گويد:اگرمختصر عيبى هم داشته باشد بادخالت و راهنماييهاى من اصلاح مى شود.

اگر تازه داماد مطابق ميلش در آمد شاد و خرم است و حرفى درميان نيست.ليكن اگرمطابق دلخواه نبود فورا در صدد چاره جويى برمى آيد.ابتدائا تصميم مى گيرد از تجربههايى كه در دوران زندگى زناشويى خودش با ديگران داشته استفاده نمايد و دامادش رامطابق دلخواه بار بياورد،بدين منظور نقشه ها مى كشد و از كليه امكانات استفاده مىكند.

گاهى به عنوان دلسوزى و خيرخواهى پند و اندرزش مى دهد،مصلحت انديشى و راهنمايىمى كند.گاهى از طريق قهر و دعوا و غر و نق وارد عمل مى شود.

بهترين حربه اش اينست كه در دخترش نفوذ كرده او را وسيله رسيدن به هدف قرار مىدهد.با تلقينات خويش او را به ناسازگارى و ايرادو بهانه جويى وادار مى كند.و....

چاره اندیشی اشتباه داماد در مقابل دخالت مادرزن

اكثر دامادها چاره كار را در اين مى بينند كه بهر طور شده نفوذ مادرزنشان را قطعكنند و جلو دخالتهاى او را بگيرند.بدين منظور ملاقاتها ورفت و آمدها را حتى المقدورمحدود مى سازند.اجازه نمى دهند همسرشان بخانه پدر و مادرش برود يا آنها به خانه اشبيايند.با آنها قطع رابطه مى كند،گوش به حرفشان نمى دهد،بى اعتنايى مى كند.بهدخالتهاى آنان اعتراض مى نمايد.و به طور خلاصه در مقابل آنها سرسختى و مقاومت نشانمى دهد.

ليكن روش مذكور با اينكه متعارف است يك روش عقلائى نيست بلكه غالبا نتيجه معكوسمى دهد.زيرا محبت دختر و مادر يك پيوند طبيعى است كه قطع كردن آن به آسانى امكانپذير نيست.چگونه مرد انتظار دارد دخترى كه سالها در دامن مادرش پرورش يافته و از مهرو محبت بى شائبه او برخوردار بوده و هنوز او را بهترين حامى و خيرخواه خويش مىداند،به مجرد اينكه با يك مرد ناشناس پيمان زناشويى بست بدون چون و چراتسليم او شودو زحمتها و محبتهاى پدر و مادرش را يكسره ناديده بگيرد وبطور كلى با آنان قطع رابطهكند؟!

هرگز چنين امرى امكان پذير نيست.و اگر هم در اثر ناچارى چندروزى با آنها قطعرابطه كرد دوام پيدا نخواهد كرد.زيرا حركت جبرى هميشگى نخواهد بود.تا مدتى ممكن استصبر و حوصله بخرج بدهد امابالاخره بستوه آمده در موقع مقتضى عكس العمل شديدى ازخويش نشان خواهد داد.ممكن است،در اثر سختگيريهاى زياد گستاخ و پررو شود وبناىنافرمانى و عصيان را بگذارد.ممكن است به قصد انتقام،با خويشان شوهرش ناسازگارى واوقات تلخى كند و هر روز اسباب نزاع و كدورت فراهم سازد.به علاوه خيلى بعيد است كهمرد بتواند بدين وسيله روابطمادر زنش را بكلى قطع كند.بالاخره او از دخترش دستبردار نيست. بلكه همين امر باعث مى شود كه كينه و كدورتش زيادتر گردد و مستقيم وغيرمستقيم با دخترش تماس بگيرد و او را به ناسازگارى و اذيت و آزارتشويق كند. در اينصورت ممكن است در اثر لجبازى و كينه توزى كار به طلاق و جدايى بكشد.بسيارى ازطلاقها در اثر همين لجبازيها وستيزه گريهاى غير عقلائى بوجود آمده است.

از همه اينها گذشته،اصولا به نفع انسان نيست كه با خويشان همسرش كه مى تواند ازحمايت آنها برخوردار شود و از معاشرت و رفت وآمد با آنها استفاده كند بطور كلى قطعرابطه كند.

بهر حال اين روش نه تنها كار را اصلاح نمى كند بلكه مشكلات رازيادتر و اوضاع راوخيم تر خواهد كرد.

پس روش مذكور بر رويهم روش خوبى نيست و تا ضرورت اقتضانكند نبايد آن را انتخابنمود.ليكن چاره كار منحصر به آن نيست بلكه راه ديگرى نيز وجود دارد كه معقول تر واطمينان بخش تر بوده علاوه بر اينكه ضررى ندارد غالبا با موفقيت توام است.قبلا لازماست دو نكته را يادآورشويم:

اول-اين مطلب مسلم است كه مادر زن دشمن و بدخواه دامادنيست.بلكه بر طبق ناموسطبيعت بايد دوستدارش باشد،چنانكه در اوائل خويشاوندى غالبا چنين است.به علاوه،مقتضاى محبتى كه نسبت به دخترش دارد اينست كه دامادش را نيز دوست داشته باشد زيراسعادت وخوشبختى دخترش را در دست او مى داند.پس اگر در زندگى داخلى آنهادخالت مى كندمسلما قصد سوئى ندارد بلكه هر چه باشد از روى دلسوزى وخيرخواهى است.

البته امكان دارد كه دخالتهاى بيجا و پيشنهادهاى نادرست و حتى زيانبخشى داشتهباشد ليكن آن هم در اثر نادانى و جهالت مي باشد.نبايد به نظر بدبينى به آنها نگاه كرد.

دوم-علاقه مادر و فرزند يك علاقه طبيعى است كه قطع آن بآسانى امكان پذير نيست.واگر كسى در صدد قطعش برآيد چون بر خلاف ناموس خلقت قدم برداشته آثار سوئى ببارخواهد آورد.اصولا وجهى ندارد و دور از انصاف هم هست كه انسان بخواهد رابطه مادر ودختر راقطع كند و در بينشان جدايى بيفكند.

چنانكه مرد ميخواهد با پدر و مادرش آزادانه رفت و آمد كندهمسرش نيز اهل عاطفهاست و دلش ميخواهد با خويشانش معاشرت داشته باشد.

با توجه به مطالب مذكور ميتوان گفت كه بهترين طريق حل اين مشكل اينست كه با مادرزن بلكه ساير خويشان همسرش معاشرت وروابط حسنه داشته باشد و از آنها كاملا احترامكند.با زبان خوش ومهربانى سعى كند محبت آنها را جلب نمايد.با نيكى و اظهار محبتدلشان را بدست آورد.در كارها با آنها مشورت نمايد.مشكلات زندگى را در ميان نهاده ازفكر آنها استمداد كند.به پيشنهادها و راهنماييهاى مفيدشان گوش بدهد.از همسرش انتقادنكند. كارى كند كه آنها يقين داشته باشند كه نسبت به دخترشان وفادار است و واقعا اورا دوست دارد.اگر پيشنهادنادرستى داشتند كه انجام دادن آن صلاح نيست يا برايش امكانندارد بداندكه قصد سوئى ندارند در اينصورت سعى كند با زبان خوش و دليل و برهانمفاسد آنرا برايشان اثبات كند،در رد پيشنهادشان به تندى و خشونت يابى اعتنائى متوسلنشود.حتى اگر از همسرش دلخورى داشت ميتواند به عنوان استمداد نه اعتراض مطلب رادوستانه با آنها در ميان بگذارد و ازنظرياتشان استفاده كند.

داماد بايد همواره اين مطلب را در نظر داشته باشد كه مدارا و سازش با مادر و پدرو برادر زن و جلب دوستى آنها يكى از رموز بزرگ زناشويى و از لوازم زن دارى محسوبميشود.بدينوسيله نسبت به داماداعتماد و محبت پيدا ميكند و بسيارى از مشكلات زناشويىخود بخود حل ميشود.بنابراين اگر ديده ميشود كه اكثر دامادها از دست مادر زنشانناراضى هستند چنان نيست كه همه اش تقصير مادر زن باشد بلكه خودشان نيز بى تقصيرنيستند.زيرا آنها هستند كه با رفتار غير خردمندانه خويش يك دوست واقعى را بصورت يكمزاحم در آورده اند.

بسيارند دامادهاييكه با مادر زن و پدر و برادر همسرشان روابط نيك دارند و ازمعاشرت و پشتيبانى آنها برخوردار ميشوند.

البته ممكن است در بين مادر زنها افراد لجوج و نادان وخودخواهى پيدا شوند كهقابليت تفاهم و اصلاح نداشته باشند و به هيچ وجه نتوان جلو دخالتهاى بيجا وپيشنهادهاى سفيهانه آنها را گرفت،ليكن دراينصورت هم صلاح نيست با تندى و خشونت وقهر و دعوا با آنها رفتاركرد،بلكه بهتر است حتى الامكان با نرمى و مدارا و اخلاقخوش با آنهارفتار كرد.زيرا گرچه قابليت اصلاح ندارند ليكن بدينوسيله ميتوان تاحدودىاز لجبازيها و ايرادهاى آنها كاست و از خطرهاى بزرگى كه ممكن است كاخ زناشويى را ازهم بپاشد جلوگيرى كرد.

در اينگونه موارد بر مرد لازم است سعى كند با همسرش تفاهم كامل برقرار سازد.بااظهار محبت قلبش را مسخر نموده اعتمادش را جلب كند.

در مورد پيشنهادها و دخالتهاى نادرست مادر زنش با زبان خوش ومهربانى مطلب را باهمسرش در ميان بگذارد و مفاسد آنرا برايش تشريح كند و با دليل و برهان برايش اثباتكند كه پيشنهاد مادرش از روى نادانى صادر شده بصلاح واقعى نيست.

اگر مرد توانست با همسرش تفاهم كامل برقرار كند و او را هم عقيده وهم سليقه خويشگرداند همه مشكلات و از جمله مشكل مادر زن خود بخودبرايش حل ميشود.بهر حال اين مطلبرا هيچگاه نبايد فراموش كرد كه بانرمى و مدارا و اخلاق خوب و تدبيرات خردمندانه همهمشكلات را ميتوان حل كرد و پيمان مقدس زناشويى را استوار ساخت.

حضرت على (ع) فرمود:جلب دوستى نصف عقل است (1)

حضرت على (ع) فرمود:نزديكى با مردم و خوش اخلاقى با آنها ازشرور و بديها جلوگيرىميكند (2)

على (ع) فرمود:با كسيكه در مقابل تو خشونت و درشتى ميكند نرمى ومدارا كن شايدبدينوسيله رام گردد (3)

على (ع) فرمود:با يكديگر نزديك شويد و احسان كنيد.از قهر وجدايى بپرهيزيد (4) (5)

1- بحار ج 168

2- بحار ج 74 ص 168

3- بحار ج 74 ص 168

4- بحار ج 74 ص 400