ماه اول بارداری بدون شک بسیار مهم است چه از
نظر روحی و روانی چه از نظر جسمانی در این مطلب هب نکات مهم درم ورد اولین ماه
بارداری اشاره میکنیم

در اولین ماه از بارداری با علائم اولیه
بارداری، چگونگی رشد جنین، نکات خاص و ویژه و تغییرات بدن مادر در کل ماه اول
بارداری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

ماه های بارداری چیست؟

سه دوره سه ماهه بارداری عبارتند از:

• سه ماهه اول: هفته های 1-13 بارداری

• سه ماهه دوم: هفته های 14-27 بارداری

• سه ماهه سوم: هفته های 28-42 بارداری

راه های مختلفی برای محاسبه ماه و هفته بارداری
وجود دارد.

تعیین زمان زایمان:اگر پریودی شما نامنظم است یا روز اول روز آخر پریودی خود را به یاد نمی آورید،
پزشک می تواند به ارزیابی طول بارداری شما بپردازد.

بارداری: با انجام تست حاملگی خانگی، می توانید
متوجه شوید باردار هستید یا خیر. در صورت انجام این آزمایش ها چند روز یا یک
هفته پس از اولین روز پریودی قطع شده، نتایج دقیق تری به دست می آورید.

چکاپ: به پزشک مراجعه کنید تا با انجام
آزمایشاتی از جمله اندازه گیری سطح هورمون گونادوتروپین کوریونیک انسانی
بارداری را تشخیص دهد.

تغذیه بارداری: با پزشک خود درباره تغذیه حاملگی
و ویتامین ها یا مکمل های بارداری مناسب صحبت کنید.

تمرکز بر روی سلامت: سعی کنید عادت های ناسالم
مانند سیگار کشیدن و نوشیدن الکل را ترک کنید و سعی کنید تنش را کاهش دهید.

احساسات خود را بررسی کنید: این یک زمان عاطفی
است و ممکن است همه علائم جسمی و احساسات حاملگی را احساس کنید. آرامش خود را
حفظ کنید و با عزیزان خود درباره احساس خود صحبت کنید.

تغییرات بدن مادر در اولین ماه بارداری

زمانی که اسپرم و تخمک ترکیب می شوند و جنین در
رحم جوانه می زند. هورمون هایی که در این زمان آزاد می شوند به بدن اجازه نمی
دهند با جنین مثل یک عامل خارجی متجاوز برخورد کند. در این زمان، بدن هورمون
گنادوتروپین جفتی انسانی را تولید می کند، هورمونی که بدن را برای 9 ماه
بارداری آماده می کند. پروژسترون برای جلوگیری از قاعدگی تولید می شود. علائم
مربوط به بارداری مثل حالت تهوع، استفراغ، خستگی و … به خاطر آزاد شدن این
هورمون ها می باشند.

وضعیت جنین در ماه اول بارداری

آیا می دانستید شما تا سه هفتگی اصلا باردار
نیستید؟ هیچ کس نمی داند چه زمانی اسپرم با تخمک تماس پیدا می کند. اسپرم می
تواند پیش از لقاح به مدت چند روز در بدن شما باشد. اما پزشک نیاز به یک روز
مشخص دارد تا تقویم بارداری 40 هفته ای شما را تنظیم کند بنابراین اولین روز
آخرین عادت ماهانه به عنوان مرجع در نظر گرفته می شود. در واقع شما در هفته دوم
بارداری نیستید. این زمانی است که تخمدان تخمک تولید می کند و تخمک از طریق
لوله رحم برای انجام لقاح شروع به حرکت می کند.

درهفته سوم بارداریاسپرم راه
خود را به داخل تخمک باز کرده است. اسپرم و تخمک با یکدیگر سلول لقاح را تشکیل
می دهند و آن را به سلول های دیگر تقسیم می کنند تا یک کیسه سلولی میکروسکوپی
ساخته شود.

درهفته چهارم بارداریاین
سلول ها به جنین تبدیل می شوند و خود را به دیواره رحم ( عمل لانه گزینی) می
چسبانند. قسمتی از این سلول ها جفت را تشکیل می دهند و بقیه رشد می کنند و
نوزاد پسر یا دختر را تشکیل می دهند. گاهی قبل از سونوگرافی جنسیت جنین از ظاهر
مادر مشخص میشود. در آخر این هفته فرزند شما به اندازه یک سر سنجاق است

حالت تهوع در ماه اول بارداری

یکی از بدترین علائم بارداری، حالت تهوع بارداری
است که نزدیک به 80 درصد از زنان آن را تجربه می کنند. این تهوع تقریبا در چند
هفته ی اول بروز می کند و معمولا تا پایان هفته ی بیستم رفع می شود. تهوع
بارداری در صبح معمولا بیشتر است.تهوع شدید بارداری یا HG نوعی حالت تهوع شدید
است که از هر صد مادر یک نفر دچار آن می شود. خانم هایی که از این نوع تهوع رنج
می برند دچار استفراغ شدید، کاهش وزن و اختلال الکترولیتی می شوند. نوشیدنی
مخصوص حالت تهوع بارداری را هر صبح بخورید.

کاهش حالت تهوع در بارداری

* مشابه نشانه های پیش از عادت ماهیانه است

* حساس شدن سینه ها

* سنگین و سفت سینه ها

* گاهی ورم سینه

* تولید مقدار بیشتری هورمون پروژسترون و
استروژن در بدن

* این هورمون ها لایه ای چربی به سینه ها اضافه
می کنند کهجریان خون را در آن ها افزایش می دهند

خستگی در ماه اول بارداری

خستگی یکی از علائم اولیه هفته بارداری می باشد
که به خاطر افزایش هورمون بروز می کند. ممکن است حالت تهوع و استفراغ باعث
خستگی و درماندگی شما بشوند. این علامت تا سه ماهه دوم بارداری ادامه می یابد.

مواد غذایی ممنوع در ماه اول بارداری

1- پاپایا خام نباید مصرف شود زیرا حاوی لاتکس
است ماده ای که باعث انقباض در رحم می شود.

2- گوشت خام و سفت نیز نباید مصرف شود تا احتمال
عفونت انگلی کاهش یابد.

3- گوشت باید به خوبی پخته شود و هیچ اثری از
خون بر روی آن نباشد.

4- تخم مرغ خام حاوی باکتری سالمونلا است و ممکن
است دچار مسمومیت غذایی شوید.

مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر در بارداری

شما می دانید مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر در
نه ماه بارداری مجاز نیست. اما اگر پیش از این که بفهمید باردار الکل مصرف کرده
اید چه کار کنید؟ در بیشتر موارد بارداری بدون برنامه ریزی قبلی است. اگر پیش
از آزمایش الکل مصرف کردید ایرادی ندارد. هیچ کس نمی داند چه مقدار الکل به
جنین آسیب می رساند. به همین خاطر است که توصیه می شود در طول بارداری از مصرف
الکل دوری کنید. همچنین سیگار کشیدن باعث می شود بدن شما در معرض قطران،
نیکوتین، مونواکسید کربن و دیگر مواد شیمیایی خطرناک باشد. شما نباید سیگار
بکشید و در معرض سیگار بودن نیز مضر است. این مسئله باعث افزایش احتمال سقط
جنین در ماه های اول می شود. فرزندانی که در دوره بارداری در معرض سیگار بوده
اند، دچار مشکل تنفسی می شوند مثل آسم یا قولنج. جایگزین هایی مثل چسب ها
نیکوتین نیز مجاز نیستند. مواد مخدر نیز خطرناک هستند و باعث معیوب شدن فرزند
یا سقط جنین می شوند.

خونریزی در ماه اول بارداری

در طول بارداری مقدار کمی خونریزی مشاهده می
شود. اگر مقدار کمی خون توجه شما را جلب کرد، خونسرد باشید زیرا امری طبیعی
است. لکه بینی زمانی که فرزند شما به دیواره رحم می چسبد مشاهده می شود. به این
امر خونریزی در اثر کاشت گفته می شود و در زمان هایی نزدیک دوران عادت ماهانه
اتفاق می افتد. نزدیکی جنسی نیز باعث خونریزی می شود. هر دو این شرایط طبیعی
هستند و جای نگرانی نیست. بهتر است بعد از دیدن هر نوع لکه بینی و خونریزی با
پزشک خود تماس بگیرید.

تب شدید در ماه اول بارداری

عفونت مجرای رحم به شکل تب همراه با لرزش بروز
می کند. اگر دمای بدن شما بالاتر از 38 درجه فارنهایت بود بلافاصله با پزشک خود
تماس بگیرید.

اقدامات پزشکی در ماه اول بارداری

1- اولین اقدام، انجام آزمایش شامل موارد زیر
است:

* غلظت خون و گروه خونی (در صورت ار هاش منفی
بودن زن و ارهاش مثبت شوهر لازم است مورد به پزشک ارجاع شود)

* BT

* CT

* اوره

* کراتینین

* قند خون ناشتا

* آزمایش ادرار

2- در صورت لزوم کشت ادرار نیز انجام می شود.

3- در حال حاضر آزمایشات ایدز ، HBSAg و
سونوگرافی جزو آزمایشات روتین دوران بارداری نمی باشد، ولی در صورت نیاز لازم
است انجام شود.

4- آزمایش قند خون پس از ماه 5 نیز یک بار دیگر
باید درخواست شود.

معاینات دوران بارداری

• از ماه 1 تا 6، ماهانه یک بار

• ماه های 7و 8 ماهانه دو بار

• در ماه 9 به صورت هفتگی

در صورت مراجعه زن باردار از ماه اول بارداری
جمعا 14 مراقبت دوران بارداری انجام می شود. با توجه به این که اغلب زنان از
ماه اول بارداری مراجعه نمی کنند، لذا اغلب تعداد مراقبت ها کمتر از آن خواهد
بود. در هر حال مطلوب است که یک زن باردار در کل دوران بارداری حداقل 6 بار
مراقبت شود.

تغذیه در ماه اول بارداری

* 23-25 روز پس ازتخمک‌ گذاری، قلب شروع به تپش می‌کند و گردش خون
ناقصی ایجاد می‌شود که واقعی نمی‌باشد، زیرا رشد عروق خونی کامل نشده است. در
این زمان اهمیت توجه به رژیم غذایی غنی از ویتامین A مشخص می‌شود.

* در دوران بارداری مادر باید روزانه ۳ واحد
لبنیات کم چرب (هر واحد معادل یک لیوان شیر یا ۱لیوان ماست یا ۲ لیوان دوغ
است)، دانه ‌ها و مغزهای حاوی کلسیم، کنجد و بادام مصرف کند.

* استفاده ی توام غلات و حبوبات، ۲ تا ۳ واحد
میوه و ۷۰۰ گرم سبزیجات می‌ تواند هم نیازهای ویتامینی را برطرف کند و هم مانع
از ابتلا بهیبوستشود.

۵ گروه مواد غذایی لازم برای خانم باردار

۱- نان و غلات:

بیشترین نیاز شما، از این گروه تامین می شود.
اگر به این گروه اهمیت ندهید، بدن به جای اینکه پروتئین را برای رشد و تکامل
جنین مصرف کند، برای انرژی شما مصرف می کند.

۲- سبزیجات:

با این گروهویتامین های A ،C، مواد معدنی و
فیبر را تامین کنید. سبزیجات می تواند از بروز یبوست در شما جلوگیری کند.كلم،
حبوبات، سیب زمینی ، اسفناج، دانه های سبز و گوجه فرنگی غنی از ویتامین C هستند
و به جذب آهن موجود در غذاها كمك می كنند.

۳- میوه ها:

میوه هایی مثل پرتقال، گریپ فروت، نارنگی، لیمو
و انگور منشاء بسیار خوبی برای ویتامین C هستند. هر خانم باردار می تواند در
طول روز چندین بار از این گروه استفاده كرده و نیاز خود را به ویتامین هایی مثل
A و C برآورده كند.

۴- گوشت:

پروتئین كه ماده غذایی اصلی برای مادر و نوزادش
است، به طور مشخص در این گروه وجود دارد.

۵- شیر و ماست:

محصولات لبنی میزان زیادی از احتیاجات غذایی را
برآورده می كنند به خصوص كلسیم و پروتئین را كه دراین مواد می باشد. در طول
حاملگی حدود ۳۰ گرم كلسیم در بدن مادر تجمع می یابد كه اكثر آن در اواخرحاملگیدر جنین ذخیره می شود. كلسیم، ماده اصلی در
تشكیل استخوان و دندان است. اگر جذب كلسیم مادر كافی نباشد، جنین از كلسیم
استخوان های مادر استفاده می كند كه این باعث می شود مادر در آینده زودتر دچار
استئوپروز یاپوكی استخوانشود.

در ماه اول بارداری درذهن شما چه می گذرد:

هفته های اول بارداری با آشفتگی و سردرگمی پیش
می رود. ممکن است شما از این که باردار شده اید پشیمان باشید. اگر دچار یکی از
این تصورات شدید نگران نباشید طبیعی است. زمان نیاز است تا شما مسئولیت یک
موجود دیگر را بر عهده بگیرید. در این جا چیزهایی است که ممکن است شما را
بیازارد:

زایمان چه زمانی اتفاق می افتد؟

این اولین سوالی است که پس از مثبت بودن نتیجه
آزمایش بارداری ذهن شما را مشغول می کند. حدود 280 روز یا 40 هفته (هنگامی که
اولین روز آخرین عادت ماهانه شما به عنوان مرجع باشد) طول می کشد تا فرزند شما
متولد شود. این به پزشک کمک می کند سن جنین را محاسبه کنند. شما خود نیز می
توانید سن بارداری خود را تعیین کنید .بعدها اسکن فراصوتی زمان دقیق زایمان را
مشخص می کند.

نگرانی شما در ماه اول بارداری

نگرانی درباره کودک و سلامتی یا درباره تغییراتی
که در زندگی شما اتفاق می افتد امری طبیعی است. برخی خانم ها حتی افسرده می
شوند. اگر شما دچار افسردگی شدید به یاد داشته باشید که تمام نگرانی ها را
فراموش کنید. کارهایی که باعث آسودگی خاطر و بدنتان می شود انجام دهید. به آهنگ
ها آرامش دهنده گوش دهید یا پیاده روی کنید. مهم تر از این سعی کنید بیخیال
باشید. در اثر بارداری بدن شما تغییرات زیادی را تحمل می کند و در این زمان شما
باید سعی کنید

در ماه اول بارداری چی بخوریم

1. غذاهای غنی شده از فولات برای ماه اول
بارداری :

ممکن است در ماه های اول بارداری، پزشک معالجتان
به شما قرص اسید فولیک و مکمل های آن را تجویز کند، اما با این وجود شما حتما
باید غذاهای غنی شده از فولات را هم دررژیم غذایی دوران بارداریخود
بگنجانید، چون وجود آن ها برای حفظ یک دوره بارداری خوب و همچنین برای رشد جنین
داخل رحم و سلامت او بسیار مهم است. غذاهای غنی از فولات شامل پرتقال، سیب
زمینی، کلم بروکلی، مارچوبه، تخم مرغ، حبوبات و سبزیجات را در تغذیه ماه اول
خود جای دهید .

2. گنجاندن مواد غذایی غنی از ویتامین B6 در
تغذیه ماه اول بارداری :

وجود این ویتامین درتغذیه دوران
بارداریبه ویژه در طول ماه های اول بارداری بسیار مهم است، برای این
که ویتامین B6 می تواند به مهارکردن تهوع و استفراغ در مادران باردار کمک
شایانی بکند. تهوع و استفراغ، اغلب بزرگ ترین مسئله در دوران بارداری به شمار
می آید و تقریبا همه زنان باردار آن را در درجات مختلفی تجربه می کنند. به جای
مصرف داروهای ضد تهوع، برای حل این مشکل از موادغذایی سرشار از ویتامین B6
مانند غلات سبوس دار، ماهی قزل آلا، کره بادام زمینی، موز و آجیل استفاده
نمایید که بی ضررتر از داروهای شیمیایی هستند.

3. میوه ها ضروری برای تغذیه ماه اول بارداری :

دستور العمل مناسب برای داشتن یک دوران بارداری
سالم، استفاده کردن از میوه ها به عنوان مواد غذایی که حاوی مقدار کمی چربی و
مواد مضر هستند، می باشد. تمام میوه ها غنی از ویتامین های مختلف بوده و دارای
مقداری زیادی آب و آنتی اکسیدان ها هستند. بعضی از میوه ها هم که سرشار از فیبر
می باشند. قرار دادن حداقل 3 وعده میوه در تغذیه دوران بارداری روزمره زنان
باردار می تواند یک راه خوب برای سالم گذراندن ماه های اول بارداری و به دنیا
آوردن فرزند قوی باشد.

4. شیر و محصولات لبنی،مهم در تغذیه ماه اول
بارداری :

اگر شما به عنوان یک مادر باردار می توانید بدون
هیچ مشکل و ناراحتی شیر را هضم کنید، باید بدانید که شیر یک منبع فوق العاده از
پروتئین ها، ویتامین ها ، کلسیم، آب، چربی های سالم، اسید فولیک و ویتامین D
(اگر با یک مکمل غنی شده مصرف شود) می باشد. همچنین لازم است بدانید که مصرف
فراورده های لبنی هم مانند ماست و پنیر به قدر یک لیوان شیر می تواند در دوران
بارداری ، برای سلامتی شما و فرزندتان مفید واقع شود. مصرف روزانه شیر و
محصولات آن، حداقل باید در حدود یک لیتر باشد. به عنوان یک مادر باردار، برای
جلوگیری از دلزدگی خود، می توانید طعم شیر را مطابق سلیقه خودتان نوآوری کرده و
برای پیدا کردن مزه دلخواه خود آن را با بعضی از میوه ها و طعم دهنده های سالم
و طبیعی ترکیب نمایید.

5. گوشت ، لازم برای تغذیه ماه اول بارداری:

تقریبا می توان ادعا کرد که مصرف همه گوشت ها درماه اول بارداریبرای سلامتی مادر و جنین بی خطر هستند.
همچنین، لازم است به عنوان یک مادر باردار، آگاه باشید که در ماه های اول دوران
بارداری ، تا آن جا که امکان دارد باید از مصرف غذاهای دریایی اجتناب شود. همه
غذاهای دریایی شامل مقادیر بالایی از جیوه متیل هستند که برای رشد مغز جنین
بسیار خطرناک خواهند بود. ولی بقیه گوشت ها، اگر به طور کامل پخته شده باشند،
از لحاظ بهداشتی برای سلامتی مادران باردار و جنین داخل رحم آن ها کاملا بی خطر
هستند و می توانند منابع مهم و غنی از پروتئین ها و ویتامین ها هم برای مادر و
هم برای جنین به خصوص برای تغذیه ماه اول بارداری باشند.

6. مواد غذایی غنی از آهن برای ماه اول بارداری
:

در دانش علم تغذیه مناسب برای سلامتی مادران
باردار و جنین بیان می شود که وجود آهن در بدن مادر (به عنوان یک ماده معدنی
سحرآمیز و جادویی) برای حفظ جریان ثابت خون بین مادر و جنین داخل شکم او بسیار
حیاتی خواهد بود. جنین نیاز به یک منبع غنی از آهن دارد، تا خون او به راحتی با
گرداندن اکسیژن و مواد مغذی در بدن کوچکش، کار خود را به راحتی انجام دهد.
اضافه کردن مقدار زیادی مواد غذایی غنی از آهن در رژیم غذایی ماه اول بارداری
باعث خواهد شد تا نیازی به تجویز قرص آهن توسط دکتر معالج تا ماه چهارم بارداری
برای مادران نباشد. مواد غذایی که غنی از آهن هستند، عبارتند از : چغندر، بلغور
جو دوسر، سبوس گندم، ماهی تن (کنسرو)، لوبیا، میوه های خشک، گوشت مرغ و گوشت
گوسفند.

7. مصرف مواد غذایی شیرین در ماه اول بارداری :

بر خلاف باور عموم افراد، شما به عنوان یک
مادر باردار نباید بلافاصله بعد از شروع بارداری خود و در مراحل اولیه دچار
افزایش وزن شوید. در واقع، به یاد داشته باشید که اصلا لازم نیست شما از
اول بارداری خودتان شروع به خوردن مواد غذایی به اندازه سهم دو نفر بکنید.
ناگفته نماند که خوردن کربوهیدرات ها و قندها در این دوران، حداقل 200 الی
کالری اضافی را در روز برای بدن شما فراهم خواهد نمود که بدن شما به
عنوان یک مادر باردار برای به دنیا آوردن یک نوزاد سالم به آن ها احتیاج
دارد. خوردن قندهای ساده و یا قند طبیعی فورانی که از مصرف میوه های تازه،
فرنی شیرین، پنکیک، پودینگ ها، آب میوه های تازه و مخلوط ها به دست می آید،
می تواند نیازهای ضروری بدن شما و جنین را در ماه های اول دوران بارداری
برطرف کند.

درباره سیگنال های خطرناک در طول بارداری
مطالعه کنید:

بسیار مهم است که درباره سیگنال های
هشداردهنده که نباید در دوران بارداری نادیده بگیرید آگاهی داشته باشید. به
عنوان مثال اگر گرفتگی شدید عضلات در ناحیه شکم یا خونریزی داشتید بلافاصله
به پزشک خود اطلاع دهید.

منابع : دکتر سلام - اوما - مامانم

مشکلات رایج در دوران بارداری