بازدید :

زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ :پنج شنبه 1403/05/25 ساعت 15:48

این روزها متنی به صورت انبوه در فضای مجازی منتشر شده که ادعا می‌کند خرید طلا در روز سیزدهم ماه صفر خوش‌یمن بوده و سود و برکات فروانی به دنبال خواهد داشت.

در بخشی از این نوشته که در رسانه‌های رسمی هم بازنشر یافته، آمده: «یکی از مهمترین روزهای این ماه که توصیه فراوانی به اندوخته کردن طلا در آن شده است، خرید طلا در ۱۳ صفر است. حتی خرید یک تکه کوچک طلا در این روز می تواند برکت و فراوانی را به مال بیاورد. لزومی ندارد که حتما سرمایه بزرگی برای خرید طلا در ماه صفر داشته باشید.»

نویسنده که معلوم نیست چه کسی است، برای اینکه به ادعای خود سر و صورتی موجه بدهد می‌نویسند: «آنطور که در روایات آمده است بهتر است در روزهای خوش‌یمن از ماه صفر طلا بخریم» و بعد روایتی از امام صادق علیه‌السلام می‌آورد که حضرت فرموده‌اند: «در روزهای یکم، دوم، ششم، هفتم، نهم، چهاردهم، هجدهم، نوزدهم، بیستم،‌ بیست و دوم، بیست و سوم، بیست و هفتم، بیست و هشتم و بیست و نهم هر ماه قمری، آغاز هر کاری از جمله خریدن طلا مبارک است.»

اما در این روایت به فرض صحت، اصلا سخنی از ماه صفر به میان نیامده بلکه به مبارک بودن کارها در روزهایی خاص از هر ماه قمری توصیه می‌کند. همینطور، در آن، هیچ تصریح یا اشاره‌ای به خوش‌یمن بودن روز سیزدهم صفر نشده است.

نویسنده در ادامه، بی‌آنکه مستندی ارائه کند، توصیه به خرید طلا در روز چهارشنبۀ آخر ماه صفر را به بزرگان دین نسبت می‌دهد!

با جست‌وجو در پایگاه دادۀ جامع الاحادیث، نه تنها چنین روایتی نیافتیم بلکه روایاتی خلاف آن به دست آمد که هم روز سیزدهم را نحس می‌داند و هم چهارشنبۀ هر ماه قمری را.

همینطور از امیرالمؤمنین علیه‌السلام منقول است که چهارشنبه آخر ماه به این دلیل که در محاق اتفاق می‌افتد، نحس است و حدیث‌شناسان از این روز به «اربعاء لاتدور» تعبیر می‌کنند؛ یعنی چهارشنبه‌ای که تکرار نمی‌شود.

علامه مجلسی هم در بحارالانوار می‌گوید: از برخى اخبار ظاهر می‌شود كه این روزهاى ماه، نحس‌اند: 3، 4، 5، 13، 16، 21، 24، 25 و 26. (ترجمۀ کمره‌ای، ج3، ص 47)

به نظر می‌رسد سوداگران، با برداشت ناصواب از احادیث دینی، برخی از روزهایی را که در احادیث یادشده به عنوان روزهای نحس ذکر شده از روزهای دیگر ماه، استثناء کرده‌اند و چنین نتیجه گرفته‌اند که روزهای باقی‌مانده، سعید و پربرکت‌اند!

اما در باب ادعای دیگر آنها مبنی بر خوش‌یمنی روز سیزدهم ماه صفر و چهارشنبۀ آخر این ماه، چنانکه دیدیم این ادعا، درست در نقطۀ مقابل روایات مشهوری است که روز سیزدهم و چهارشنبۀ آخر هر ماه قمری را نحس می‌داند (چنانکه به برخی از آنها اشاره شد)

پاسخ به سوالی مهم دربارۀ سعد و نحس روزها

حال که بحث به اینجا کشید جا دارد بپرسیم آیا ایام، واقعاً سَعد و نحس دارند؟ به عبارت دیگر آیا خاصیت خوش‌یمنی و بدیمنی در ذات روزها نهفته است به این معنا که اگر کسی مثلا در روز سیزدهم، دست به اقدامی بزند، کارش ابتر یا بی‌برکت می‌شود؟

در پاسخ باید گفت: از نظر عقلی چنین چیزی پذیرفته نیست چون طبیعت زمان دارای اجزای واحدی است و بین آنات زمان، از نظر ماهیت، هیچ فرقی نیست بنابراین، اگر خوش‌یمنی یا بدیمنی، جزو ذات زمان بود باید همۀ زمان‌ها خوش‌یمن یا بدیمن می‌بودند در حالی که چنین نیست.

از نظر شرعی هم وقتی به آیات و روایات مراجعه می‌کنیم می‌بینیم انتساب روزها به سعد و نحس به خاطر رویدادهای تلخ و شیرینی است که در ظرف این زمان‌ها واقع شده است، نه اینکه این خصوصیت، ذاتی یعنی جزو لاینفک و جدایی‌ناپذیر زمان باشد.

در پاره‌ای روایات، برای در امان ماندن از شر روزهای شوم، به صدقه، روزه گرفتن و تلاوت قرآن، توصیه شده است که شاهد بر این ادعاست که صفت سعادت و نحوست، ذاتی ایام نیست و گرنه با این توصیه‌ها قابل رفع نبود.