چرا عکس جدید تلسکوپ ایونت هورایزن از سیاه‌چاله مرکز راه شیری تار است؟

عکس بی‌سابقه‌ای که دانشمندان به‌تازگی از کمان ای* (*Sagittarius A)،سیاه‌چاله‌ی واقع در مرکز راه شیری منتشر کردند، با مجموعه‌ای از تلسکوپ‌های رادیویی در سرتاسر زمین به نام تلسکوپ ایونت هورایزن گرفته شده است. این تلسکوپ‌ها از زمان‌بندی ساعت اتمی برای ترکیب (هم‌فازکردن) دقیق داده‌هایشان استفاده کردند؛ اما با‌‌توجه‌‌‌به آنکه مواد پیرامون کمان ای* هر دقیقه تغییر شکل می‌دهند، انجام این کار به‌هیچ‌وجه ساده نبود.

هرچند نتیجه برای افراد غیرمتخصص همچنان تار به‌نظر می‌رسد، دانشمندان محدودیت ابزارها را دلیل این امر می‌دانند.مایکل جانسون، عضو تیم تلسکوپ ایونت هورایزن و اخترفیزیک‌دان مرکز هاروارد‌اسمیتسونین، در کنفرانس خبری روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «در این‌جا از حداکثر توانایی ابزارهایمان استفاده کرده‌ایم.»

جانسون در‌ادامه افزود: «تصویر بهترین وضوحی را نشان می‌دهد که می‌توانیم ببینیم؛ زیرا تلسکوپ در حد پراش یا حداکثر وضوح خود است. برای آنکه عکس واضح‌تری بگیریم، باید تلسکوپ‌هایمان را بیشتر از هم دور کنیم یا به فرکانس‌های بالاتر برویم.»

ازآن‌‌‌جاکه تلسکوپ ایونت هورایزن مجموعه‌ای از چندین تلسکوپ به وسعت سیاره زمین است، جابه‌جایی رصدخانه‌ها و دورترکردن آن‌ها از هم چالش فراوانی دارد. دانشمندان درباره‌ی مجموعه‌ای از تلسکوپ‌های فضایی صحبت کرده‌اند که یک روز بتوانند در فواصل گسترده‌تر از مدار زمین ازسیاه‌چالهعکس‌برداری کنند. باوجوداین، درحال‌حاضر وضوح عکس جدید کمان ای* با‌‌‌توجه‌‌‌به حجم داده‌های موجود در بهترین حد ممکن است.

سیاه‌چاله کمان ای* در‌‌‌مقایسه‌‌با سیاه‌چاله مسیه ۸۷ کهدانشمندان سه سال پیش عکس آن را منتشر کردند، بسیار کوچک‌تر است و درنتیجه، عکس‌برداری از آن برای دانشمندان بسیار چالش‌برانگیزتر بود. کمان ای* با فاصله‌ی تقریبی ۲۶ هزار سال نوری از زمین، تقریباً ۴٫۳ میلیون برابر خورشید جرم دارد و قطر افق رویداد آن ۲۵٫۴ میلیون کیلومتر است. تلاش برای عکس‌برداری از کمان ای* مانند تلاش برای ثبت عکس یک توپ تنیس روی ماه است.

کاترین بومن، داشمند کامپیوتر در مؤسسه‌ی فناوری کالیفرنیا و عضو تیم تلسکوپ ایونت هورایزن، می‌گوید تصاویری که به‌صورت عمومی دردسترس قرار دارند، تمام جزئیات دقیق وضوح تصویر را نشان نمی‌دهند. داده‌های اولیه با حجم تقریبی ۳٫۵ پتابایت (معادل صدمیلیون ویدئوتیک‌تاک) باید فشرده و تغییر داده می‌شدند تا با استاندارد کانال‌های آنلاین توزیع محتوای عمومی و رسانه‌ها هم‌خوان باشند. حجم اطلاعات به‌دست‌آمده چنان زیاد بود که پژوهشگران مجبور شدند برای انتقال آن‌ها به‌جای استریم ازطریق اینترنت، از دیسک‌های ذخیره‌سازی استفاده کنند.

بومن می‌گوید: «این عکس یکی از واضح‌ترین تصاویری است که تاکنون دیده‌اید. روی صفحه‌نمایش تار به‌نظر می‌آید؛ زیرا ما فقط چند پیکسل را می‌بینیم. بااین‌حال، درواقع این یکی از واضح‌ترین تصاویر ساخته‌شده تاکنون محسوب می‌شود.»