نماگرد | 6 سال پیش

ترتیزک یا شاهی | 45 خاصیت فوق العاده تره تیزک

آشنایی با گیاهترتیزک

ترتیزک’ یا شاهی نوعی سبزی خوردن از خانواده ی چتریان با نام علمی لپیدیوم ساتیوم است. این گیاهی یک ساله با ارتفاع 20 تا 30 سانتی متری بوده و دارای برگ‌های سبزو روشن با گل‌های کوچک سفید یا قرمز ارغوانی رنگ، میوه ی آن به شکل بیضی بوده و ۵۰ میلی‌متر طول و  چهار میلی‌متر عرض دارد.این گیاه مربوط به اروپا و شاید غرب آسیاست و سابقه ی کشت آن در ایران به دو هزار سال پیش می‌رسد.این گیاه در طب قدیم ایران به نامهی جرجیزبستانیورشادنیز معروف بوده و در زبان مازندرانی به آن ترتیزک می‌گویند.در روم باستان از گیاه ترتیزک جهت تقویت سیستم عصبی و درمان سرماخوردگی استفاده می شده است.در عصر جدید شیره شاهى توسط پرفسور لئون بینه مورد بررسی قرار گرفت و به خاصیت ضد سرطانی آن نیز پی برده شد. این گیاه خوراکی با عطر و طعم تندی که دارد بسیار مغذی بوده و دارای خواص درمانی و همچنین نشاسته و روغن است که در صنعت داروسازی از آن استفاده میکنیم.

ترتیزک یا شاهی | 45 خاصیت فوق العاده تره تیزک

خواص درمانی گیاه ترتیزک یا شاهی

طبع گیاه ترتیزک گرم و نسبتا خشک است.

• درمان لک های قهوه ای پوست صورت :برگ شاهی را کوبیده و در مقداری آب خیس کنید، شبانه روزی یک مرتبه بر روی لکه‌ها بگذارید.
• درمان آفتاب سوختگی
• درمان ریزش مو:بذر شاهی را در یک کاسه کوبیده و مقداری عسل به آن اضافه کنید، این مخلوط را بر روی موها و پوست سر مالیده و اجازه دهید 30 دقیقه بماند سپس با آب گرم و شامپو شستشو دهید.
• محرک و تقویت کننده نیروی جنسی در زنان و مردان
• پیشگیری از نقص لوله عصبی جنین در دوران بارداری
• افزایش شیر مادر در زنان شیرده
• رفع بوی نامطبوع دهان
• رفع بوی زیر بغل مفید :صبح ناشتا مقداری شاهی یا تخم شاهی میل کنید.
• خلط آور :به‎صورت دم‎کرده و یا شربت میل کنید. علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانیگل خرزرهاستفاده نمود.
• کرمکش :نوشیدن یک فنجان کوچک آب شاهی در صبح و ناشتا
• التیام زخم‌های چرکی :ترتیزک را کوبیده و چند قطره روغن زیتون یا بادام به آن اضافه کنید و به عنوان ضماد استفاده نمایید. همچنین می توان از خواص گیاهکادیاستفاده نمود.
• لاغری و کاهش وزن :مقداری دانه شاهی را با آب ترکیب نموده و صبح ناشتا میل کنید.
• مفید برای سیستم قلبی عروقی
• درمان سنگ کیسه صفرا:قبل از غذا دو قاشق آب شاهی را همراه یک استکان آب میل شود
• تصلبشرائین
• رشد قد در افراد نابالغ
• جلوگیری از سرطان سینه
• برطرف نمودن ماه‎گرفتگی :ماش با آب شاهی بر روی آن قسمت
• ترکیدگیناخن :ضماد شاهی را روی ناخن بگذارید
• ضد بلغم
• بازکننده انسداد مجاری کبد و طحال
• تحریک جنسی در زنان
• درمان زردی ناخن‎ها :شاهی را له نموده با سرکه مخلوط کنید روی ناخن بگذارید
• بازکننده صدا
• تقویت ذهن
• کاهش چربی خونتخم شاهی مزه نسبتا تند و تلخی دارد و دارای خاصیت چربی سوزی است و سبزی آن نیز در کاهش چربی و کلسترول بد خون موثر است
• رفع خواب آلودگی و خستگی :آب ترتیزک و سرکه را باهم مخلوط نمایید.
• کنترل قند خون در افراد دیابتی
• درمان آلرژی و حساسیت
• درمان بیماری پوستی مانند اگزما
• گیاه دیگری که درمتن کننده ی اگزما می باشد، گیاهآب ترهنام دارد.

ترتیزک یا شاهی | 45 خاصیت فوق العاده تره تیزک

• درمان گوش درد
• اشتها آوروجود موادی معدنی اشتها آوری مثل کلسیم و مس و روی در شاهی موجب افزایش اشتهای شما می شود.
• تصفیه کننده خون
• ادرار آور
• درمان ثقل معده و کبد
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• درمان اختلالات مفصلی و نقرس پیشگیری و درمان پوکی استخوانبسیاری از بیماری های مفصلی و استخوانی با شاهی درمان می شوند و از همین رو برای افرادی که دچار کهولت سن شده اند بسیار مناسب و مفید هستند.
• درمان مشکلات سیستم عصبی مانند آلزایمر، مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس، صرع
• بهبود علائم دردناک سندرم تونل کارپال
• درمان کم خونیشاهی حاوی مقدار زیادی ویتامین C، آهن و همچنین اسید سولفیک در آن قرار دارد و بنابراین یک سبزی بسیار عالی برای درمان کمی خونی است
• درمان سرماخوردگی، آنفلوانزا و درمان سرفه در کودکان
• درمان مشکلات تنفسی و برونشیت، آسم و سل ریوی :روزانه شصت تا صد و پنجاه گرم شیره ترتیزک را که به آن چکیده ترتیزک یا عصاره شاهی مى گویند مصرف کنید.
• پیشگیری از پوسیدگی دندانبرای داشتن لثه های محکم و همچنین دندان های سالم حتما از شاهی استفاده کنید. مواد معدنی که در این سبزی قرار دارد می تواند به راحتی در مقابل بیماری های دهان شما را ایمن کند.
• تقویت بینایی
• پاکسازی کلیه
• پیشگیری از بیماری چشمی مانند آب مروارید، رتینیت پیگمنتوزا و حتی دژنراسیون ماکولا

خواص درمانی بذر یا تخم شاهی سپندان

• بهبود هضم غذا
• درمان یبوست و همچنین بواسیر یا هموروئید :مقداری تخمه شاهی را در یک لیوان آب گرم ریخته و هر روز صبح ناشتا میل کنید.
• تنظیم قاعدگی و درمان بی نظمی قاعدگ
• پیشگیری و درمان انواع سرطانشاهی سرشار از آنتی اکسیدان ها است که تاثیر شگفت انگیزی در مقاومت نسبت به سرطان ایجاد می کند. شاهی می تواند جلوی پیشرفت این بیماری را نیز بگیرد.
• کمک به کاهش فشار خون

ترتیزک یا شاهی | 45 خاصیت فوق العاده تره تیزک

طریقه ی مصرف ترتیزک

• شاهی یا ترتیزک بیشتر به صورت خام برای تهیه انواع سالاد و سس سالاد استفاده می شود. اما از آن در ساندویچ و همچنین ترکیب با سبزی خوردن هم استفاده ی زیادی میگردد.
• ترتیزک را می توان برای تهیه انواع سوپ ، ماکارونی، پاستا و لازانیا به کار برد.

ترکیبات شیمیایی گیاه ترتیزک

سبزی شاهی سرشار از انواع ویتامین ها نظیر ویتامین آ، ویتامین ث و ویتامین های ب1 و ب2 است. همچنین دارای مقدار زیادی کاروتن میباشد. این سبزی پرخاصیت حاوی مقدار قابل ملاحظه ای عناصر غذایی نظیر کلسیم، آرسنیک، منگنز، مس، روی و گوگرد است.

موارد احتیاطی و منع مصرف یا مضرات شاهی

• زنان باردار از مصرف دانه یا تخم ترتیزک پرهیز نماییندچون منجر به سقط جنین میگردد.
• زیاده روی در مصرف ترتیزک و تخم آن برای روده بزرگ و مثانه مضر است.
• سبزی شاهی بدلیل داشتن گیتروژن باعث کاهش جذب ید شده و کم کاری تیروئید را تشدید می کند.
• زیاده روی در مصرف شاهی می توانند باعث ایجاد مشکلات گوارشی در افراد می گردد.
• افرادی که به زخم یا التهاب معده و روده مبتلا  هستند بایستی از زیاده روی در مصرف شاهی خودداری کنند.

نکات بیشتر در مورد گیاه شاهی

شاهی بر روی انار تاثیرگذار است بدین صورت که انار ترش را به انار شیرین تبدیل می‌کند. برای این کار  آب شاهی را گرفته و به دفعات مکرر در پای درخت انار ترش ریخته شود که به ریشه ی آن برسد. بدین صورت میوه آن به انار شیرین تبدیل می گردد.

نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.

گرد آوری و تنظیم : نماگرد