به گزارش خبرآنلاین، با پررنگ‌تر شدن جنگ‌های هوایی چه پای موشک در میان باشد و چه جنگنده‌های پیشرفته، پدافند هوایی به یکی از دغدغه‌های اصلی کشورها تبدیل شده است و جایگاه مهمی در دکترین دفاعی آنها دارد. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.

به نقل از روزیاتو، با توجه به این که کشورمان بخشی از منطقه بحران‌خیز خاورمیانه است، ما نیز تلاش کردیم که توانمندی پدافندی خود را به روز نگه داریم. آنچه ایران توانست را خریداری کرد و آنچه به خاطر تحریم‌ها تحویل ندادند را با ظرفیت‌های داخلی ساخت.

ایران، در سال ۲۰۰۷ قرارداد خرید سامانه موشکی S۳۰۰-PMU۱ را با روس‌ها امضا کرده بود. ایران در همین سال، سامانه‌های پدافند برد کوتاه تور را از روسیه دریافت کرده بود. اما دولت روسیه به دنبال تحریم‌های شورای امنیت، تحویل این سامانه‌ها به ایران را ممنوع اعلام کرد. این ممنوعیت سال ۱۳۹۴ پس از توافق اولیه لوزان در جریان مذاکرات هسته‌ای، از سوی روسیه لغو شد. ایران در نهایت سامانه‌های PMU۲ را تحویل گرفت.

سامانه اس – ۳۰۰ در حال حاضر مهم‌ترین و قدرتمندترین سامانه پدافندی ایران است که برای حفاظت از اماکن استراتژیک استفاده می‌شود. اس – ۳۰۰ سیستم دفاع موشکی است که برای درگیری با موشک‌های کروز، بالستیک، هواپیما و هلی‌کوپتر استفاده می‌شود و قابلیت درگیری با چند هدف را دارد.

باور – ۳۷۳

عدم تحویل سامانه‌های اس – ۳۰۰ از سوی روسیه، پروژه باور را در ایران کلید زد. هدف اولیه از طراحی باور ۳۷۳، ترکیب موشک صیاد ۴ با برد ۲۰۰ کیلومتری با یک سامانه راداری جدید بود. نسخه نهایی باور ۳۷۳ از دو نوع موشک صیاد ۴ و صیاد ۴ بی برخوردار است که هر دو از سیستم مانورپذیری پیشرفته‌ای برخوردار هستند. مجموعه سامانه باور ۳۷۳ را با استفاده از خودروهای نظامی ظفر و ذوالجناح حمل می‌شود.

بر اساس اطلاعات موجود، این سامانه که بر اساس اس ۳۰۰ روسی طراحی شده، می‌تواند اهداف پرنده را از فاصله ۴۵۰ کیلومتری شناسایی، از فاصله ۴۰۰ کیلومتری رهگیری و نهایتاً با استفاده از موشک‌های صیاد ۴ بی در فاصله ۳۰۰ کیلومتری و تا ارتفاع ۳۲ کیلومتری از سطح زمین هدف قرار بدهد.

سوم خرداد

سامانه پدافندی سوم خرداد در نیروی هوافضای سپاه طراحی و ساخته شده است و ۱۰ سال پیش برای اولین بار رونمایی شد. کارشناسان حوزه نظامی معتقدند که طراحی سامانه سوم خرداد شباهت‌هایی با سامانه پدافنی بوک روسی دارد که همه اجزای آن از رادار و موشک تا سامانه کنترل فرماندهی در یک خودرو تجمیع شده‌اند.

بر اساس اطلاعات موجود، سوم خرداد قادر است به‌ طور همزمان با ۴ هدف درگیر شود و ۸ موشک هشت موشک شلیک کند. موشک‌های این سامانه نیز از نوع موشک‌های صیاد ۲ هستند که قادرند اهدافی را در فاصله ۵۰ تا ۷۵ کیلومتری و ارتفاع ۲۵ تا ۳۰ کیلومتری مورد هدف قرار دهند.

۱۵ خرداد

سامانه پدافندی ۱۵ خرداد، اولین بار در خرداد ۱۳۹۸ و توسط سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح رونمایی شد. این سامانه موشکی در واقع نسخه ارتقایافته سامانه موشکی قدیمی تلاش محسوب می‌شود و در نتیجه، یک سامانه پدافندی میان‌برد است.

از مهمترین ویژگی‌های سامانه ۱۵ خرداد می‌توان به تحرک‌پذیری و تاکتیکی بودن آن اشاره کرد؛ به‌نحوی که کل مجموعه با استفاده از تنها یک رادار کار می‌کند و در مجموع یکی از سامانه‌های پدافندی با کمترین اجزا است. از طرفی، سامانه ۱۵ خرداد سرعت واکنش بسیار خوبی در حد سامانه‌های روز دنیا از جمله سامانه اس ۳۰۰ دارد و می‌تواند در مدت پنج دقیقه عملیاتی شود.

طبس

سامانه پدافندی طبس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سیستم‌های پدافند ایران، در واقع نسخه ارزان‌تری از سوم خرداد محسوب می‌شود و از رادار متفاوتی استفاده می‌کند. رادار این سامانه، بردی ۶۰ کیلومتری دارد و می‌تواند با اهدافی تا ارتفاع ۳۰ کیلومتر درگیر شود.

این سامانه قادر است با یک هدف درگیر شده و دو موشک به سمت آن شلیک کند. سامانه طبس از یک رادار مستقل جلو خودرو برخوردار است و موشک‌های آن نیز از دو نوع صیاد ۲ و طائر هستند. این سامانه قادر به درگیری با هواپیماهای تاکتیکی، پهپادها و بالگردها است.

۹ دی

سامانه ۹ دی که اولین بار در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ رونمایی شد، در واقع ترکیبی از موشکی با همین نام و خودرو حامل سامانه سوم خرداد است. لانچرهای موشک در سامانه ۹ دی، دو لانچر با ۴ موشک و یا مجموعا ۸ موشک هستند که از یک رادار هدایت آتش نیز برخوردارند.

این سامانه در مجموع یک سامانه تمام متحرک برخوردار از رادار مستقل محسوب می‌شود که قادر به درگیری با چندین هدف است و می‌تواند نقش مهمی در دفاع از تجهیزات و مکان‌های حساس ایفا کند.

۵۸۵۸