اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالی

اختلال نقص توجه و بیش فعالی(ADHD) الگویی از مشکلات است که معمولا در کودکی ایجاد می شوند. والدین و معلّم ها متوجه می شوند که کودک:

- بیش از حد معمول فعالیت و تحرک دارد.
- دائم حواسش پرت می شود. نمیتواند حتی برای مدت کوتاهی مشغول یک کار ثابت باشد.
- تکانشی است یعنی بدون فکر و ناگهانی دست به کاری می زند.
- تمرکز کردن برایش خیلی سخت و دشوار است.

بسیاری از ما حداقل برخی از علائم بالا را در خود داریم ولی دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی نیستیم. زمانی می توان گفت فردی به ADHD مبتلاست که علائم بالا ارتباطش با سایر افراد یا وضعیت شغلی یا تحصیلی اش را دچار مشکل کند.

بیش‌فعالی اگرچه در دوران کودکی بروز پیدا می‌کند ولی در برخی مواقع به بزرگسالی هم کشیده می‌شود و علائمی چون مشکل توجه و تمرکز، بی‌نظمی، رفتارهای تکانشی و بدون فکر، بی‌ثباتی و هیجانی را به همراه دارد که باعث مشکلاتی در زندگی فرد شده و عملکرد او را برای یک زندگی خوب و لذت‌بخش لازم تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اختلال بیش فعالی یا ADHD در دوران بزرگسالی به مراتب با مشکلات عمیق تری همراه است.

ریسک اختلال شخصیت ضد اجتماعی و مصرفالکل،سیگارو سایر مواد مخدر در افراد بزرگسال مبتلا به اختلال ADHD بالاتر از جمعیت عمومی است.

احتمال ابتلاء آنها به بیماریافسردگی، اضطراب بیشتر است،روابط جنسیرا نسبت به همسالان خود در سنین پایین تر شروع می کنند، کمتر به مراقبت از خود و استفاده از روش های ضد بارداری توجه دارند،حاملگیزود هنگام و در سنین پایین در آنها بیشتر است،بیماری های مقاربتیجنسی در آنها بیشتر است، بیشتر از بقیه برابر بررسیHIV (ایدز)تست می شوند و مورد آزمایش قرار می گیرند.

بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی درمان‌نشده، بیشتر از سایر افراد در معرض مشکلات کاری، خانوادگی و حتی عدم امنیت اجتماعی قرار می‌گیرند. از این رو، به تمام والدین کودکان مبتلا به بیش‌فعالی توصیه می‌شود که به‌هیچ عنوان بیماری فرزند خود را نادیده نگیرند و آن را بدون درمان رها نکنند.

بزرگسالان مبتلا به ADHD در صمیمیت، رابطه جنسی و تعاملات زناشویی خود نیز با مشکلاتی مواجه هستند. این افراد روابط کمتر رضایت بخشی را با شریک جنسی یا همسر خود گزارش می کنند و به احتمال بیشتری ممکن است در طول دوران ازدواج خود، روابط دیگری نیز داشته باشند.

همچنین بزرگسالان مبتلا به ADHD بیشتر به بی ثباتی متمایلند و بیشتر احتمال دارد به خاطر مسائل جزئی رابطه شان را به هم بزنند لذا نرخ طلاق در چنین بیمارانی، بیشتر از سایر افراد جامعه است.

یکی‌ از این علائم بیش فعالی در بزرگسالی نداشتن تمرکز است. مشکل عدم توجه و تمرکز باعث می‌شود که فرد بزرگسال، وسایل کوچک مورد نیازش را گم کند و یا وسایلی نظیر کلید، سوئیچ، خودکار، کیف را در مکان‌های مختلف جا بگذارد و مرتب دنبال وسایل خود می‌گردند.

همچنین شواهد نشان می دهد بزرگسالان مبتلا به ADHD به احتمال زیاد کودکانی خواهند داشت که نشانه های قابل توجهی از این اختلال را دارا هستند. بنابراین چالش دو جانبه کنار آمدن با ADHD یک شریک زندگی و یک کودک بیشتر به روابط زوج ها صدمه می زند. به علاوه به دلیل رفتار جنسی پرخطر بسیاری از نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به ADHD امکان دارد در دوره ای از زندگی بچه دار شوند که کم تر آمادگی مقابله با چالش ها و حفظ یک زندگی خانوادگی سالم را دارند.

در مورد نقش والد بودن بزرگسالان مبتلا به ADHD باید گفت آنها والدینی صبور، قاطع و با روش انضباطی ثابت نیستند. زود از کوره در می روند، فرزندشان را بطور نامناسب تنبیه می کنند، بعد پشیمان می شوند و می خواهند رفتار نامناسب خود را جبران کنند. در نتیجه ثبات در روش های انضباطی خود ثبات ندارند.

علایم اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالی

اختلال نقص توجه و بیش فعالی یا ADHD بزرگسالان علایمی دارد که شامل موارد زیر است:

- مشکل در تمرکز و توجه
- بی قراری
- بیش فعالی
- مشکل در اتمام تکالیف
- بی نظمی
- تحمل بسیار پایین در ناکامی ها
- نوسانات خلقی مکرر
- زود جوش بودن
- مشکل در مواجهه با استرس
- روابط بی ثبات و متشنج

تاثیر بیش فعالی بر روابط زناشویی

بیش فعالی در بزرگسالی ممکن است بر روابط زناشویی تاثیراتی بگذارد. به همین منظور الگوهای هماهنگ کننده روابط در این زمینه ارائه می شود که در آن یک یا چند زوج در آن شرکت داشته و مدیریت می شوند. زوجین در این روش از مسائلی که با آنها روبرو هستند، آگاه شده و درمان می شوند.

برخی از تاثیرات بیش فعالی در بزرگسالی بر روابط زناشویی عبارتند از:

- خشم، ناامیدی و سوء رفتار عاطفی درروابط زناشویی
- علائم حواس پرتی وعدم تمرکز
- از دست دادن شریک
- عصبانیت و ناامیدی
- احساس ناخوشایند به علت عدم توجه توسط شریک
- سردرگمی و تحریک پذیری
- افزودن شریک
- احساس ناامیدی دائمی و این تصور که “من هرگز به اندازه کافی برای شریک خود خوب نیستم”
- شکست در ایجاد یک رابطه خوب
- استرس و یا اشتیاق بیش از حد
- علائم فراموشی، اختلال در رفتار و تحریکات منفی در کنار شریک زندگی

درمان بیش فعالی در بزرگسالی

درمان های استاندارد برای بیش فعالی بزرگسالان معمولا شامل دارو، آموزش و مشاوره روانشناسی است. ترکیبی از این درمان ها اغلب موثرترین درمان به شمار می رود. این درمان ها می تواند بسیاری از نشانه های بیش فعالی را از بین ببرد، اما آن ها آن را درمان نمی کند و برای درمان مناسب ممکن است کمی زمان لازم باشد.

برخی از موارد درمانی بیش فعالی بزرگسالان عبارتند از:

داروها

در ابتدا در مورد مزایا و خطرات داروها با پزشک خود مشورت کنید. داروهای محرکی مانند محصولاتی شامل متیل فنیدات یا آمفتامین، معمولا داروهای موثر در درمان بیش فعالی بزرگسالان هستند، اما ممکن است داروهای دیگری هم تجویز شوند. به نظر می رسد که تحریک کننده ها باعث افزایش و تعادل سطوح شیمیایی مغز یا همان انتقال دهنده های عصبی می شوند.

قرص

سایر داروهای مورد استفاده برای درمان بیش فعالی در بزرگسالان شامل اتوتوکستین غیر مغزی و برخی داروهای ضد افسردگی است. داروهای ضد افسردگی نسبت به محرک ها اثر بخشی کمتری دارد، اما ممکن است گزینه های درمانی خوبی باشد. میزان مصرف داروها و دوز مناسب در هر فردی متفاوت است، بنابراین در مورد هر گونه عوارض جانبی با پزشک خود مشورت کنید.

مشاوره روانشناسی

مشاوره برای بیش فعالی بزرگسالان معمولا شامل مشاوره روانشناختی (روان درمانی)، آموزش در مورد اختلال و مهارتهای یادگیری برای کمک به موفقیت فرد است.

روان درمانی ممکن است در زمینه های زیر به فرد کمک کند:

- بهبود مدیریت زمان و مهارت های سازمانی
- یادگیری کاهش رفتار تکانشی
- توانایی در مهارت های حل مسئله
- مقابله با شکست های علمی، کاری یا اجتماعی گذشته
- بهبوداعتماد به نفس
- یادگیری راه هایی برای بهبود روابط با خانواده، همکاران و دوستان
- ایجاد استراتژی برای کنترل خلق و خو و رفتار

درمان بیش فعالی در بزرگسالی با داروهای گیاهی

برای درمان بیش فعالی در بزرگسالی در کنار دارو درمانی و مشاوره های روان درمانی می توان از داروهای گیاهی و درمان های خانگی استفاده کرد.

برخی از این درمان های خانگی عبارتند از:

مصرف امگا ۳

برخی مطالعات نشان داده اند که استفاده از اسیدهای چربامگا ۳می تواند باعث بهبود اختلال نقص توجه، بیش فعالی و افسردگی شود. در بررسی این مطالعات، محققان دریافتند هنگامی که بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی از مکمل هایی مانند امگا ۳ برای افزایش سطح اسیدهای چرب ضروری استفاده می کنند، روند بهبود مناسبی دارند.

چای گیاهی

مصرف برخی دمنوش های گیاهی مانند چای بابونه و نعنا باعث بهبود و آرامش فرد می شود.

جنسینگ

این گیاه دارویی چینی در درمان بیش فعالی در بزرگسالی موثر است.مصرف گیاهجنسینگباعث کاهش استرس و اضطراب در بیماران بیش فعال می شود.

جو دوسر

مصرف جو دو سر در بیمارانی که مبتلا به بیش فعالی در بزرگسالی هستند سبب کاهش بی قراری و اضطراب شده و عصاره این گیاه باعث افزایش سطح تمرکز در فرد می شود.