تا حالا این سوال برایتان پیش آمده که برای موفق شدن در دانشگاه چطور باید درس بخوانیم؟ تحقیقات، سه عامل مهم در مطالعه را شناسایی کرده‌اند که برای موفقیت تحصیلی دانشجویان ضروری هستند.

ما در ماه سپتامبر، مقاله‌ای در وبلاگمان منتشر کردیم که در آن پرسیده بودیم آیا فرزندان‌تان در حال حاضر آمادگی رفتن به دانشگاه را دارند؟ تمرکز آن مقاله بر روی ویژگی‌هایی بود که از دانشجویان دانشگاه انتظار می‌رفت داشته باشند.

در آن مقاله ما تأکید کرده بودیم برای اینکه دانشجوی موفقی باشیم باید یاد بگیریم چگونه با خواندن هر مطلبی به چندین هدف برسیم و در واقع با یک تیر چند نشان را بزنیم. این روش‌های خواندن در رسیدن به چند هدف، در کلاس‌ها و رشته‌های مختلف مانند کلاس زیست یا کلاس تاریخ متفاوت است.

اما عواملی که بعضی دانشجویان را از بقیه موفق‌تر می‌کند چیست؟ پاسخ به این سؤال بسیار به شما کمک می‌کند که بدانید هنگام ورود به دانشگاه باید چه مهارت‌هایی برای مطالعه یاد بگیرید و این امر در مرکز تلاش‌های ما در این پژوهش قرار دارد.

ما سه عامل را که در مطالعه‌ی دانشگاهی نقش حیاتی دارند شناسایی کردیم. این عوامل تا حد زیادی موفقیت تحصیلی دانشجویان را تضمین می‌کنند: مهارت‌های بنیادی، مهارت‌های فراشناختی و انگیزه.

عامل اول: مهارت‌های بنیادی

مهارت‌های بنیادی شامل فنونِ خواندن می‌شود، که اولین بار فرد آن را بین کلاس اول تا سوم می‌آموزد. برای مثال، شما باید بتوانید صداها و کلمات لغزنده‌ی روی خطوط کاغذ را شناسایی کنید.

زمانی که بچه‌ها وارد مقطع راهنمایی می‌شوند، تقریبا خیلی از آنها مهارت خواندن را فراگرفته‌اند. اگر بچه‌ها در همان زمان مهارت‌های خواندن را خوب یاد نگیرند، نمی‌توانند در دانشگاه مطالبی را که می‌خوانند خوب درک کنند.

این ما را به سمت مهارت بنیادیِ دیگری می‌برد به نام درک مطلب. پژوهشگرانی که روی خواندن تحقیق و مطالعه می‌کنند، باور دارند نیمی از درک مطلب متون بستگی به حافظه‌ی قویِ مطالعه‌کننده در از یاد نبردن مطالب خوانده شده در متون طولانی دارد. ساختن یکحافظه‌ی قویبه معنای این است که فرد بداند ایده‌های مطرح شده در جای‌جایِ متن و نسبت به یکدیگر چه اهمیتی دارند و اینکه خودش چه دانشی نسبت به موضوع متن مورد نظر دارد.

برای مثال، دانشجویی در حال خواندن متنی است که دیدگاه‌های مختلف را در مورد برنامه‌ی «سیاست جدیدِ» روزولت (برنامه‌ی جامعی برای از بین بردن بیکاری در آمریکا) مورد بحث و مقایسه قرار می‌دهد. دانشجویانی که قدرت درک مطلب بالایی دارند، می‌توانند پس از پایان خواندن، نکته‌ی اصلی هرکدام از ادعاهای مطرح شده، دلیل مطرح شدن آن ادعاها و اینکه هرکدام چه تناقضی با دیگر دیدگاه‌ها دارند را بیان کنند.

عامل دوم: مهارت‌های فراشناختی

فراشناخت به این معناست که شما از عملکرد خودتان در کاری که انجام می‌دهید آگاهی کامل داشته باشید و اگر به هدف مورد نظرتان نرسیدید، بدانید اشکال کارتان کجاست.

تا حالا برایتان پیش آمده که در حین خواندن یک متن ذهن‌تان این طرف و آن طرف سیر کند؟ حتی ممکن است چشم‌هایتان هنوز روی برگه‌ی کاغذ باشد و در حال خواندن باشید اما تقریبا هیچ درکی از مطالبی که می‌خوانید نداشته‌ باشید. همه‌ی ما تا به‌حال این تجربه را داشته‌ایم، اما یک دانشجوی کارآمد سعی می‌کند این مشکل را رفع کند. مثلا آن قسمت‌هایی از متن را که متوجه نشده‌اند دوباره با دقت بیشتری مطالعه می‌کنند.این رفتار استراتژیک مثالی از مهارت‌های فراشناختی است.

مطالعات بسیار زیادی بر روی فراشناخت و نقش آن در کمک به موفقیت دانشجویان انجام شده است. خیلی جالب است که معمولا دانشجویان به دلیل داشتن اعتمادبه‌نفس زیاد، توانایی خود در درک متون را خیلی دست بالا می‌گیرند.

دانشجویان کارآمدتر معمولا دقت بالایی در درک توانایی‌شان از خود بروز می‌دهند و زمانی که در درک یک مطلب ناتوان می‌شوند از مجموعه‌ای از ابزار کمکی و استراتژی‌های مطالعه کمک می‌گیرند تا مشکل‌شان را برطرف کنند. این ابزار و استراتژی‌ها می‌تواند دوباره خواندنِ مطلب، خلاصه کردن و یادداشت‌برداری از قسمت‌هایی از متن و یا ارتباط برقرار کردن با ایده‌های داخل متن با ایده‌هایی باشد که از قبل دانشجو با آنها آشنایی داشته است.

عامل سوم:انگیزه

همه‌ی دانشجوها انگیزه‌ی لازم برای رسیدن به موفقیت در دانشگاه را ندارند، به‌خصوص زمانی که مجبورند درس بخوانند. همانطور که انتظار می‌رود تحقیقات گسترده‌ای در مورد انگیزه‌ی تحصیلی انجام شده است.

بر اساس این تحقیقات، دستورالعملایجاد انگیزهبسیار پیچیده است، اما می‌دانیم که مواد مورد نیازش عبارت است از:

• ارزش قائل شدن برای خود عملِ مطالعه کردن
• باور به اینکه اگر برای هدف خاصی مطالعه می‌کنید حتما مهارت آن را داشته و موفق خواهید شد
• و احساس مسئولیت در قبال درست انجام دادن کارها.

این احساس مسئولیت می‌تواند به دلایل بیرونی از جمله گرفتن نمره‌های خوب، یا به دلایل درونی مانند احساس رضایت از برآورده کردن استانداردهای شخصی باشد.

عوامل موفقیت را چگونه عملی کنیم؟

پس ما عوامل سه‌گانه برای موفقیت تحصیلی را داریم. دانشجویان، هم باید مهارت‌های بنیادی را برای درک مطالب داشته باشند، هم در صورت عدم درک درست، ازخودآگاهیبالایی برخوردار باشند و بدانند باید برای آن چه کاری انجام دهند و در آخر برای موفق شدن باید انگیزه‌ی کافی داشته باشند.

تا به امروز هیچ راه مستقیمی کشف نشده است که نشان دهد اگر دانشجویان بر طبق آن عمل کنند موفق خواهند شد. در واقع ما به‌تازگی از مؤسسه‌ی علوم آموزشی که دستِ راست وزارت آموزش آمریکا محسوب می‌شود، به منظور تحقیق در این امر، کمک مالی دریافت کرده‌ایم تا دریابیم این عوامل تا چه اندازه در موفقیت تحصیلی دانشجویان تأثیر دارند.

یکی از پژوهشگران ما جو مالیانو استاد رواشناسی شناختی و روانشناسیِ زبان در دانشگاه ایلینوی است. تحقیقات او بر روی درک افراد از روایت‌های مختلف در رسانه‌ها (متن، فیلم و روایت‌های بصری) تمرکز دارد و اینکه چگونه می‌توانیم دانشجویان را در داشتن مطالعه‌ی درسی و دانشگاهیِ کارآمد یاری کنیم.

ملیسا ری دیگر محقق ما در دانشگاه شمال ایلینوی است و در مرکز مطالعات بینارشته‌ای زبان و آگاهی کار می‌کند. زمینه‌های مطالعاتی وی شاملِ تفاوت‌های فردی در درک مطلب و رابطه‌ی بین متن، ساختار و درک مطلب می‌شود.

ما امید داریم این پژوهش به دانشجویان و محصّلان آموزش دهد که چگونه می‌توانند مهارت‌های بنیادی، فراشناختی و انگیزشی را کسب کنند. برای نسل‌های آینده هم که شده باید هرچه زودتر بتوانیم دستورالعملموفقیترا به درستی پیدا کنیم.

برگرفته از:psychologytoday