حضور نیروی کار اتباع در بخش معدن ایران فرصت ها چالش ها

به گزارشبازارنیوز، چند دهه ناامنی و جنگ‌های مستمر در افغانستان، به‌ویژه پس از سقوط حکومت ظاهرشاه، جنگ با شوروی، نزاع‌های داخلی و حمله آمریکا و ائتلاف غربی، این کشور را همواره در وضعیت بحرانی نگه داشته است. در چنین شرایطی، ایران به دلیل هم‌زبانی، اشتراکات فرهنگی و همجواری جغرافیایی، یکی از مقاصد اصلی مهاجران افغان به شمار می‌رود. این مهاجران به‌ویژه در بخش‌های صنعتی و معدنی ایران حضور پررنگی دارند و نیروی کاری پرتوان و انعطاف‌پذیر را برای این بخش‌ها فراهم می‌کنند.

نقش نیروی کار افغان در معادن ایران

«مجید سروش» مشاور کمیسیون معدن و صنایع معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفتگو بابازارنیوزپیرامون نقش نیروی کار افغانستانی گفت: «نیروی کار افغان به دلیل تجربه کار در شرایط سخت و دست‌مزد پایین‌تر، همواره یکی از مزیت‌های رقابتی صنایع و معادن ایران بوده است. حضور آن‌ها نه‌تنها موجب کاهش هزینه‌های تولید شده، بلکه به افزایش بهره‌وری در بخش‌هایی که نیروی کار داخلی تمایلی به حضور در آن‌ها ندارد، کمک کرده است.»

به گفته مشاور کمیسیون معدن و صنایع معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران ، معادن ایران به دلیل ماهیت فیزیکی و نیاز به کار سخت و مداوم، به‌شدت به نیروی کار خارجی وابسته هستند. این مشاغل که معمولاً نیازمند بنیه بدنی قوی و تحمل شرایط سخت هستند، به دلیل پایین بودن استانداردهای شغلی و دستمزد، برای بسیاری از کارگران داخلی جذابیت کمتری دارند.

وی افزود: «یکی از نکات مهم در این زمینه، عدم تعارض حضور نیروی کار افغان با منافع قشر صاحب صنعت و بورژوای تحصیل‌کرده است. این قشر معمولاً از حضور این نیروی کار به دلیل کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری حمایت می‌کند.»

چالش‌ها و انتقادات

با وجود مزایای اقتصادی حضور نیروی کار افغان، انتقاداتی از سوی برخی اقشار جامعه و سیاست‌گذاران مطرح می‌شود. این انتقادات عمدتاً از سوی اقشار فرودست است که حضور مهاجران افغان را به‌عنوان رقیبی برای فرصت‌های شغلی خود و عاملی برای افزایش فشار بر یارانه‌های معیشتی می‌بینند. سروش در این باره توضیح داد: «سیاست‌گذاران نباید تصمیمات خود را صرفاً بر اساس فشارهای عوام‌پسندانه اتخاذ کنند. مطالعات و آمارها نشان می‌دهد که مهاجران، حتی در سطوح پایین تخصص، مزایای اقتصادی پرشماری را به جامعه میزبان اعطا می‌کنند و حضور آن‌ها در نهایت به نفع اقتصاد کشور است.»

مزایای اقتصادی حضور مهاجران در معادن

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهاجران افغان در هر سطحی از تخصص، به بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید در معادن ایران کمک کرده‌اند. حضور آن‌ها همچنین منجر به توسعه صنایع وابسته به معدن و افزایش رقابت‌پذیری محصولات ایرانی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی شده است.

خالقی دبیر خانه صمت ایران هم در گفتگو بابازارنیوزدر پاسخ به این سوال که به نظر شما حضور نیروی کار افغان در معادن ایران چه تأثیری بر بخش صنعت و معدن کشور داشته است؟ گفت: حضور نیروی کار افغان به دلیل توانایی بالا در کارهای فیزیکی سخت و هزینه‌های کمتر، کمک شایانی به تداوم فعالیت معادن کرده است. این نیروها در بخش‌هایی که نیروی کار داخلی علاقه یا توان حضور ندارد، خلأ موجود را پر می‌کنند و به حفظ سطح تولید و حتی افزایش آن کمک کرده‌اند.

وی در پاسخ به این سوال که برای مدیریت بهتر اتباع افغانستان چه راه حلی را پیشنهاد می‌کنید، گفت: به جای اخراج یا محدودسازی حضور آن‌ها، ساماندهی و ثبت قانونی نیروی کار افغان راه‌حل بهتری است. با این اقدام می‌توان حقوق و مزایای قانونی را برای آن‌ها فراهم کرد و در عین حال نظم و کنترل بهتری بر بازار کار اعمال نمود. این کار هم به نفع مهاجران است و هم به نفع اقتصاد و صنعت کشور.

دبیر خانه صمت ایران به این سوال که آیا حضور این نیروها می‌تواند تهدیدی برای نیروی کار داخلی باشد؟ پاسخ داد: پاسخ: اگر مدیریت و ساماندهی درستی صورت گیرد، حضور آن‌ها تهدیدی برای نیروی کار داخلی نخواهد بود. برعکس، می‌تواند مکملی برای نیروی داخلی باشد و با ایجاد فضای رقابتی، به افزایش بهره‌وری و توسعه صنایع کمک کند.

وی تصریح کرد: با وجود انتقادات و چالش‌های موجود، راه‌حل نهایی نمی‌تواند اخراج یا محدودسازی شدید حضور مهاجران افغان باشد. بلکه، ساماندهی و شناسنامه‌دار کردن این جمعیت می‌تواند گامی مؤثر در کنترل و مدیریت بهتر آن‌ها باشد.

خالقی در پایان تأکید کرد: «ما نیازمند ساماندهی جامع نیروی کار خارجی هستیم. این اقدام نه‌تنها به حفظ منافع ملی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تعاملات اجتماعی و فرهنگی را نیز بهبود بخشد و به توسعه پایدار اقتصادی منجر شود.»

گفتنی است حضور نیروی کار مهاجر، به‌ویژه افغان‌ها، به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از صنایع و معادن ایران، نقشی حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی کشور دارد. سیاست‌گذاران باید با مدیریت هوشمندانه و ساماندهی دقیق، شرایطی را فراهم کنند که هم نیازهای اقتصادی کشور تأمین شود و هم تعاملات اجتماعی و فرهنگی بهبود یابد.

پایان پیام//

لینک کوتاه: