اسلایدها را نیمه دور ماه اصطلاح رایج اشتباه : نیمه تاریک ماه چرا همیشه یک سمت از ماه را می بی

اسلایدها را ورق بزنید
نیمه‌ی «دور» ماه ( اصطلاح رایج اشتباه : نیمه تاریک ماه)
.
چرا همیشه یک سمت از ماه را می‌بینیم؟
علت این اتفاق، پدیده‌ی قفل جذر و مدی (tidal locking) است که موجب می‌شود هر یک چرخش ماه به دور خود، همگام با دور کامل ماه به دور زمین باشد. این موضوع را در اسلاید ۱ می‌توانید ببینید. علت آن مشابه همان علتیست که پدیده‌ی جذر و مد را روی زمین ایجاد می‌کند: اختلاف شتاب گرانشی زمین در دو سوی ماه به اندازه‌ایست که همواره یک نیمه از ماه را به سمت زمین و نیمه‌ی دیگر را پشت به زمین نگه می‌دارد - نیمه‌های نزدیک و دور.
.
در فرهنگ عامه به نیمه‌ی دور ماه، نیمه‌ی تاریک ماه گفته می‌شود که اصطلاحی کاملاً نادرست است. نیمه‌ی دور ماه هیچ خصیصه‌ی ذاتی‌ای نداشته و از لحاظ روشنایی هیچ تفاوتی با نیمه‌ی نزدیک نمی‌کند. در هر زمان، هر فازی از ماه را که از زمین مشاهده می‌کنید، فاز متضاد آن در نیمه‌ی دور ماه رخ می‌دهد. به عنوان مثال در روز ۳۰ برج قمری، نیمه‌ی نزدیک ماه در تاریکی فرو رفته و نیمه‌ی دور ماه در روشنایی کامل. در روز ۱۴ برج قمری نیز دقیقاً برعکس این حالت رخ می‌دهد: نیمه‌ی نزدیک در روشنایی و نیمه‌ی دور در تاریکی.
.
نیمه‌ی دور ماه به چه شکل است؟
نخست جالب است بدانید علی‌رغم قفل گرانشی، دو حرکت وضعی و انتقالی ماه کاملاً همگام نیز نبوده و چرخش وضعی ماه، همراه با یک حرکت نوسانی اضافه نیز است که موجب پدیده‌ی رخ‌گردی (libration) شده و باعث می‌شود که در مجموع حدود ۹٪ از مساحت نیمه‌ی دور ماه نیز از زمین قابل مشاهده باشد (به اسلاید ۲ توجه کنید).
نخستین تصویربرداری از نیمه‌ی دور ماه، به وسیله‌ی کاوشگر لونا-۳ (اتحاد جماهیر شوروی، سال ۱۹۵۹ م. یا ۱۳۳۸ ه‍.ش) انجام شد (اسلاید ۳، سمت چپ). امروزه نیز تمام سطح ماه به وسیله‌ی مدارگردها اسکن و نقشه‌برداری شده است (اسلاید ۳، سمت راست). همچنین در سال ۲۰۱۹، کاوشگر چینی چانگ‌ای-۴ موفق به فرود در این نیمه شد (اسلایدهای ۴ و ۵).
.
@‌science_technology_world ?
@‌science_technology_world ?
----------------------------------------------------
#‌ماه #‌زمین #‌نجوم #‌علم #‌فناوری #‌تکنولوژی #‌ویدیوعلمی #‌اخبار #‌کتاب #‌ایران #‌جهان