ماشه روی سر اقتصاد ایران روش مقابله چیست بازارنیوز

به گزارشبازارنیوز، با خروج آمریکا از برجام در 19 اردیبهشت 1397 و تلاش‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، برای ترغیب سایر کشورهای عضو برجام به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، موضوعات جدیدی در عرصه سیاست بین‌المللی مطرح شد.

این مکانیزم که در ماده 37 برجام و بندهای 11 و 12 قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل پیش‌بینی شده، به کشورهای عضو توافق اجازه می‌دهد تا در صورت نقض مفاد توافق توسط ایران، تحریم‌های سازمان ملل را به‌طور خودکار و سریع بازگردانند.

حال که برجام وارد سال دهم عمر حقوقی خود شده است، بحث استفاده از مکانیزم ماشه دوباره در محافل سیاسی و بین‌المللی مطرح شده است. اما این بار نه به درخواست ترامپ، بلکه به درخواست کشورهای اروپایی عضو برجام.

کشورهای اروپایی از مدتی پیش تلاش‌هایی را برای به چالش کشیدن جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده‌اند. در جدیدترین اقدام، پیش‌نویس یک قطعنامه ضدایرانی به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شد که علی‌رغم گزارش‌های متعدد آژانس مبنی بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تصویب شد.

در واکنش به این اقدام، ایران نیز به‌منظور دفاع از حقوق ملی خود و در واکنش به تصویب این قطعنامه، اقدام به راه‌اندازی مجموعه‌ای از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته کرد. این در حالی است که پیش از اقدام شورای حکام آژانس، ایران در توافقی با مدیرکل سازمان انرژی اتمی قول داده بود که در صورت عدم تصویب قطعنامه علیه ایران، غنی‌سازی 60 درصد را متوقف کند

همچنین، کشورهای اروپایی اخیراً دو علامت منفی دیگر به ایران ارسال کرده‌اند. اولی تحریم شرکت‌های هواپیمایی ایرانی و دومی تحریم خطوط کشتیرانی ایران بوده است. این تحرکات به همراه فشارهای دیگر، احتمال فعال‌سازی مکانیزم ماشه در سال آخر برجام (که اعتبار قطعنامه 2231 تا 26 مهر 1404 ادامه دارد) را افزایش داده است.

درصورتی‌که کشورهای اروپایی از این مکانیزم استفاده کنند، می‌توانند تحریم‌های تعلیق‌شده ایران را احیا کنند، بدون آنکه هزینه مادی و زمانی خاصی متحمل شوند. اما اگر این اقدام تا 26 مهر 1404 صورت نگیرد، محدودیت‌های برجامی ایران به‌طور خودکار برداشته خواهد شد و تحریم‌های مرتبط با قطعنامه‌های 1696، 1737، 1747، 1803 و 1929 تمدید نخواهد شد. ایران نیز از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج می‌شود.

استراتژی‌های ایران در برابر مکانیزم ماشه

در این شرایط، سؤال اصلی این است که جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تلاش‌های کشورهای اروپایی چه ابزارهایی در اختیار دارد؟ آیا ایران می‌تواند در این موقعیت دست به اقدامات آفندی و پدافندی بزند؟ پاسخ به این سؤال مثبت است.

جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک بازیگر فعال در عرصه بین‌الملل دارای ابزارهایی است که می‌تواند در پاسخ به تهدیدات کشورهای اروپایی از آن‌ها استفاده کند. این ابزارها شامل گزینه‌های هسته‌ای، منطقه‌ای، نظامی و اقتصادی می‌شود. به‌عنوان‌مثال، ایران می‌تواند با خروج از معاهده NPT و افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم، به تهدیدات پاسخ دهد.

همچنین، در حوزه اقتصادی، مدیریت تنگه هرمز و کریدور IMEC از جمله گزینه‌های روی میز ایران است. در حوزه نظامی، افزایش برد موشک‌ها و مقابله با ترانزیت مواد مخدر و در حوزه منطقه‌ای، ضربات کاری به رژیم صهیونیستی و عملیات نظامی از جمله اقداماتی است که ایران می‌تواند در صورت لزوم انجام دهد.

در نهایت، باید توجه داشت که رفتار کشورهای غربی در سال‌های گذشته نشان‌دهنده این است که تحریم‌ها علیه ایران به طور مستمر به بهانه‌های مختلف اعمال می‌شود. ازاین‌رو، مسئولین جمهوری اسلامی ایران در تعاملات و مذاکرات خود باید منافع ملی را در اولویت قرار داده و از اعطای تعهدات بلندمدت نسبت به کشورهای طرف خودداری کنند.

علاوه بر این، سیاست کشورهای اروپایی عضو برجام ممکن است بستگی به رویکرد آمریکا و تغییرات آن در آینده داشته باشد. این کشورها ممکن است از مکانیسم ماشه به‌عنوان ابزار چانه‌زنی با آمریکا استفاده کنند.

انتهای پیام//

لینک کوتاه: