حتما شما هم دوستانی دارید که همیشه دیر می‌کنند. البته ممکن است خودتان هم جزو این دسته از افراد باشید. به‌هرحال کسی نمی‌داند که چرا بعضی‌ها همیشه برای به‌موقع‌رسیدن به قرارها تقلا می‌کنند، اما هیچ‌وقت سروقت به جایی نمی‌رسند. کسانی که دیرتر از موعد سر قرار‌ها می‌رسند، همیشه هم افرادی بی‌ادب، تنبل، بی‌نظم و وقت‌نشناس نیستند. نباید آنها را این‌طور قضاوت کنیم. برخی از آنها بعد از دیر رسیدن احساس بسیار بدی پیدا می‌کنند. این افراد اغلب با خوش‌بینی امیدوارند که روزی مهارتمدیریت زمانخود را تقویت کنند. اگر شما هم جزو این دسته هستید، نگران نباشید. در این مقاله، شما را با دلایل این مسئله آشنا می‌کنیم. در نهایت هم چند راهکار برای به‌موقع‌رسیدن پیش پایتان می‌گذاریم.

چرا بعضی‌ها همیشه دیر می‌کنند؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت که دیرکردن افراد ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. همان‌ طور که گفتیم، این درست نیست که همه را مثل هم قضاوت کنیم. کارشناسان برای این مسئله دلایل مختلفی ذکر کرده‌اند که دانستن آنها باعث می‌شود دفعه بعد که دوست‌تان دیر به سر قرار رسید، او را بهتر درک کنید.

۱. تیپ شخصیتی

برخی از مردم همیشه دیر می‌کنند و بعضی دیگر فقط در پاره‌ای از اوقات دچار این مشکل می‌شوند. طبق تحقیقات،تیپ شخصیتیافراد می‌تواند یکی از دلایل این مسئله باشد. شاید شما فکر می‌کنید که می‌توانید چند کار را هم‌زمان انجام بدهید، اما این‌طور نباشد. ممکن است مشکل شما ناشی از درک‌نکردن گذر زمان بدون نگاه‌کردن به ساعت باشد. به‌هرحال بسیاری از مردم از تأخیر متنفرند و آن را کار درستی نمی‌دانند. در محیط‌های کاری هم ممکن است این تأخیر به بهای اخراج‌شدنتان تمام شود.

۲. باورها و عادات

نگرش‌ها و احساسات مردم درباره حضور به‌موقع متفاوت است. بعضی‌ها دوست دارند همیشه زودتر از موعد به قرارها برسند و برخی دیگر این‌طور نیستند. این مسئله به باورهای شما بستگی دارد. در صورتی که شما دیررسیدن را بی‌ادبی بدانید، هم خودتان به‌موقع همه‌جا حاضر می‌شوید و هم کسانی را که دیر می‌رسند بی‌ادب تلقی می‌کنید. در حقیقت ما در رفتار دیگران دنبال تأیید باورهای خود هستیم و عادات و باورهایمان در این مسئله نقش مهمی دارند.

ما این عادات و باورها را در دوران کودکی و محیط مدرسه از والدین و دیگران یاد می‌گیریم. این عادات و باورها به فرهنگی که در آن رشد کرده‌ایم هم بستگی دارند. مثلا آنهایی که در فرهنگ‌های متمرکز بر زمان یا زمان‌محور رشد کرده‌اند و تمام کارهای زندگی روزمره آنها زمان مشخصی دارد، به ساعت بیشتر توجه می‌کنند. در واقع روال زمان‌بندی ما برای انجام‌دادن کارها چیزی نیست که مادرزادی آن را بلد باشیم، بلکه مسئله‌ای است که ما با گذشت زمان به آن عادت می‌کنیم.

۳. برچسب‌ها

در مدرسه ارزشوقت‌شناسیو دیرنکردن را می‌آموزیم، چون معمولا در مدارس تأخیر با جریمه همراه است. بااین‌حال، این دقیقا همان جایی است که برچسب‌گذاری‌های منفی برای دیررسیدن شروع می‌شوند. معمولا دانش‌آموزانی که تأخیر دارند، چنین جملاتی را بسیار می‌شنوند:

• تو تنبلی!
• زیادی می‌خوابی!
• خیلی بی‌نظمی!

آنها با تمام این برچسب‌ها زندگی می‌کنند و بعد شبیه به همان چیزهایی می‌شوند که مردم درباره آنها می‌گویند. بنابراین اگر افراد در دوران کودکی همیشه دیر به مدرسه می‌رسند، اصلا تعجبی ندارد که در بزرگ‌سالی هم همین رویه را ادامه بدهند. ممکن است به آنها برچسب «کسی که همیشه دیر می‌رسد» را زده باشند و در آینده هم این موضوع به حقیقت پیوسته باشد.

۴. سبک زندگی

برخی از کارشناسان سبک زندگی افراد را هم دلیلی برای تأخیر یا به‌موقع‌رسیدن آنها می‌دانند. این دسته از کارشناسان معتقدند کسانی که آینده‌نگرترند، از دیرکردن بیزارند. اما آنهایی که در زمان حال زندگی می‌کنند، ممکن است به قرارها دیرتر برسند. در حقیقت این افراد بی‌ملاحظه نیستند، بلکه درکشان از مفهوم زمان با بقیه متفاوت است. اگر از این منظر رفتارهای آنها را بررسی کنیم، متوجه همه‌چیز خواهیم شد.

۵. مشکلات سلامت روان

همیشه تیپ شخصیتی و عادات و باورهای افراد دلیل دیررسیدن آنها نیستند. بعضی ازاختلالات روانیهم ممکن است سبب تأخیر همیشگی برخی از مردم شوند. مهم‌ترین این اختلالات عبارت‌اند از:

• اضطراب اجتماعی؛
• افسردگی؛
• اختلال وسواس فکری و عملی (OCD)؛
• خودشیفتگی؛
• اعتیاد به مواد مخدر؛
• اسکیزوفرنی.

نقش اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی در دیرکردن

گاهی اوقاتاختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی (ADHD)باعث می‌شود که دچار مشکل مدیریت زمان شویم. کسانی که به این اختلال دچارند، مجبورند که بیشتر از بقیه برای به‌موقع‌رسیدن تلاش کنند. این افراد اغلب خصوصیاتی دارند که ممکن است در کنار هم سبب دیرکردن آنها شوند. در ادامه، این خصوصیات را بررسی می‌کنیم.

۱.بی‌نظمی

شاید این افراد به این دلیل همیشه دیر می‌کنند که نمی‌توانند کلید، تلفن همراه یا یکی از کفش‌هایشان را پیدا کنند. بی‌نظمی ممکن است با نقص یا اختلال عملکرد اجرایی افراد ارتباط داشته باشد. منظور از عملکرد اجرایی مجموعه‌ای از توانایی‌هاست که به کنترل رفتارهای هدفمند ما کمک می‌کنند. بر اساس پژوهش‌ها، اختلال در عملکردهای اجرایی در کسانی که اختلالات عصبی دارند رایج‌ است.

۲. بی‌توجهی

ممکن است حواس این افراد درست در همان زمانی پرت شود که تلاش می‌کنند برای بیرون‌رفتن آماده شوند، مثلا به‌راحتی با چیزی مثل تلویزیون. گاهی هم چنان غرق کاری می‌شوند که سایر فعالیت‌ها و رویدادهای مهم را فراموش می‌کنند.

۳. مشکل درک زمان

این مشکل زمانی پیش می‌آید که کسی در تخمین‌زدن مدت‌زمان انجام کارها دچار مشکل شود. بعضی از کارشناسان معتقدند که این مشکل در کسانی که دچار اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی هستند، متداول‌تر است.

۴. ضعف حافظه فعال

اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی اغلب سببضعف حافظه فعال یا کوتاه مدتمی‌شود. این اختلال ممکن است برنامه‌ریزی برای انجام کارها، سازمان‌دهی فعالیت‌ها، زمان‌بندی و طبق برنامه عمل‌کردن را مشکل کند. تمام این مسائل حضور به‌موقع را سخت می‌کنند.

۵. زود خسته‌شدن

بی‌حوصلگی یا زود خسته‌شدن ممکن است سبب شود برای مشغول‌شدن سراغ بعضی از کارها بروید و همین کارها می‌توانند شما را از انجام فعالیت‌هایی بازدارند که مهم‌اند. بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ در آمریکا انجام شده است، پرسه‌زدن در فضای مجازی یا استفاده از تلفن همراه روش‌هایی برای مقابله با احساسات ناخواسته‌اند. بااین‌حال، ممکن است که انجام‌دادن این کارها بر سلامت روان افراد تأثیری منفی بگذارند.

۶. تکانشگری

رفتار تکانشیممکن است باعث شود که شما زمان را از دست بدهید. مثلا ممکن است زمانی که برای قرار شام با کسی آماده می‌شوید، ناگهان هوس کنید که با بهترین دوست‌تان تماس بگیرید. انجام‌دادن این کار احتمالا سبب می‌شود که شما با ۲۰ دقیقه تأخیر خانه را ترک کنید.

روش‌هایی برای مدیریت بهتر زمان

فرقی نمی‌کند که دلیل تأخیر تیپ شخصیتی شما باشد یا عادات، باورها و مشکلات سلامت روان. در هر صورت، نباید فکر کنید که دنیا به آخر رسیده است. کسانی که مثل شما مشکل مدیریت زمان دارند و همیشه دیر به محل کار یا قرارها می‌رسند هم می‌توانند با بهره‌گیری از چند روش ساده مشکل خود را حل کنند. کافی است کمی این روش‌ها را تمرین کنید.

۱. از حرفه‌ای‌ها کمک بگیرید

اگر متوجه شده‌اید که تأخیر همیشگی زندگی روزمره شما را مختل کرده است، باید به فکر مشورت با حرفه‌ای‌ها باشید. با کارشناسی حرفه‌ای در حوزهسلامت روانصحبت کنید. او بهتر از هر کسی می‌تواند تشخیص بدهد که آیا بیماری زمینه‌ای مربوط به سلامت روان باعث بروز این مشکل شده است یا خیر. چنین کارشناسی می‌تواند بهترین گزینه‌های درمانی را پیش روی شما بگذارد. او به شما کمک می‌کند استراتژی‌های لازم برای مقابله با این مشکل را اجرا کنید. پس از مدتی مسئله درک زمان برای شما ساده‌تر می‌شود و مشکل شما کم‌کم حل خواهد شد.

۲. از زمان‌سنج استفاده کنید

این کار احتمالا مفیدترین کاری است که می‌توان انجام داد. زمان‌سنجی مثل ساعت کوکی یا زمان‌سنج تلفن همراه را برای زمانی که باید آماده شوید تنظیم کنید.

۳. برنامه‌ای روتین بچینید

داشتن روالی منظم در زندگی به شما کمک می‌کند که از زمان درک بهتری داشته باشید. دلیلش هم به این است که می‌توانید به مدت‌زمان انجام‌دادن کارهای روزانه خود توجه کنید. بر اساس تحقیقاتی که دانشمندان آمریکایی در سال ۲۰۱۹ انجام داده‌اند، داشتن برنامه روزانه و روتین روزمره به ایجاد سبکزندگی سالمکمک می‌کند.

۴. نظم و ترتیب داشته باشید

اگر همیشه پیداکردن وسایلتان دلیل تأخیرتان می‌شود، داشتن نظم و ترتیب به شما کمک بسیاری خواهد کرد. مکانی را برای قراردادن کلیدها، کیف پول، کفش‌ها و تلفن همراه تعیین کنید. همه‌چیز را سر جای مخصوص خود بگذارید تا دفعه بعدی که قراری مهم دارید، وسایل را زودتر پیدا کنید.

۵. زودتر از موعد حرکت کنید

پیش از آنکه راهی محل کار یا قرار شوید، مسیرهای منتهی به آنجا را بررسی کنید. سعی کنید بفهمید که برای رسیدن به محل مدنظر چقدر زمان نیاز دارید. حالا ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان اضافی هم در نظر بگیرید، چون ممکن است به این مدت‌زمان برای خلاصی از ترافیک نیاز داشته باشید.

۶. از تقویم یا دفترچه‌یادداشت استفاده کنید

تلفن‌های همراه و رایانه‌ها برای یادداشت‌برداری و تنظیم زمان ابزارهای فوق‌العاده‌ای هستند. بااین‌حال، ما همیشه به این ابزارها نگاه نمی‌کنیم. می‌توانید یک تقویم کاغذی یا دفترچه‌یادداشت رومیزی را روی میز تحریر یا میز اتاق‌خواب خود و جایی که همیشه می‌بینید، قرار بدهید. خود را عادت بدهید و تمرین کنید که هر روز به این تقویم یا دفترچه نگاهی بیندازید. اگر لازم شد، از زمان‌سنج کمک بگیرید تا بررسی این تقویم یا دفترچه را فراموش نکنید.

۷. خود را از شب قبل آماده کنید

اگر مجبور شده‌اید که صبح زود جایی بروید، بهتر است تا حد امکان همه کارها را شب قبل انجام بدهید. لباس‌هایتان را آماده و مرتب کنید. مقدمات صبحانه را برای صبح زود بچینید. در این شرایط، بهتر است صبحانه‌ای بخورید که به‌سادگی آماده می‌شود و وقت شما را نمی‌گیرد.

شما بگویید

مدیریت زمان همیشه هم کار ساده‌ای نیست. کسانی که به مشکلات روان مانند اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی دچار شده‌اند، برای تمرکز و مدیریت وقت خود با مشکل مواجه می‌شوند. همیشه‌دیرکردن ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد، اما اصلا جای نگرانی نیست. برای حل این مشکل هم راه‌هایی وجود دارد که ما مهم‌ترین آنها را به شما معرفی کردیم.

آیا شما هم همیشه دیر می‌کنید یا سروقت به همه کارها و قرارها می‌رسید؟ به‌نظر شما برای حل مشکل دیررسیدن چه راه‌های دیگری وجود دارند؟