۲۰ دی ماه یک تصادف زنجیره ای در بهبهان رخ داد؛ ابتدا مه گرفتگی علت بروز حادثه اعلام شد اما در ادامه شاهد موج انتقادات نسبت به کیفیت خودروهای داخل از سوی مراجع مختلف بودیم.

صبح روز دوشنبه 20 دی ماه در محور بهبهان-رامهرمز در یک تصادف زنجیره‌ای 59 خودرو به هم برخورد کردند که نتیجه آن فوت 5 نفر از هموطنان بود؛ حادثه‌ای که ابتدا به مه گرفتگی و خطای انسانی ارتباط داده شد اما در ادامه انتقادات گسترده‌ای از سوی سازمان ملی استاندارد و پلیس را در مورد بی کیفیت بودن خودروهای ایرانی در پی داشت. موضوعی که سالهاست از سوی مردم و مسئولان مختلف اعلام می‌شود اما این انتقادات در این سال‌ها صرفاً روی کاغذ و پشت تریبون مانده و نتیجه‌ای نداشت.

آنطور که مهدی اسلام‌پناه رئیس سازمان ملی استاندارد گفته است: «سازمان استاندارد کیفیت خودروها را کف گرفته یا استانداردها در سطح بین‌المللی تدوین شده است اما خودروسازان توانایی اجرای آن را ندارند. استاندارد، کف کیفیت است و همه کیفیت نیست. نظام ارزیابی کیفیخودرو، مجموعه‌ای از عوامل و مولفه‌هاست. ما کفِ کیفیت را در نظر گرفتیم اما همان هم رعایت نمی‌شود. اینکه استانداردها رعایت نمی‌شود به این سبب است که استانداردها به کمک خودروسازها تدوین و ابلاغ می‌شود اما در نهایت خودروسازان ملزم به اجرا هستند که به بهانه‌ها و در برهه‌های مختلف (همچون بهانه تحریم‌ها) از رعایت آن‌ها سر باز می‌زنند.»

همچنین سردار سید کمال هادیانفر رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی انتظامی کل کشور ضمن انتقاد شدید از وضعیت تولید خودرو، گفت که «قیمت خودروی خارجی را از مردم دریافت می‌کنید اما خودرو ناایمن و ارابه مرگ به دست آنها می‌دهید. یک جایی در تصادف می‌بینیم راننده قصور کرده است ولی وسیله باید از راننده دفاع کند نه اینکه بمب متحرک باشد، در برخی از تصادفات مشاهده می‌کنیم که از پشت به یک خودرو زده‌اند و خودرو فوراً منفجر شده است!»

چرا ایربگ ها باز نشدند؟

بر این اساس یکی از مهم‌ترین انتقادات مطرح شده در مورد تصادف مذکور، باز نشدن ایربگ خودروها بود. آنطور که پلیس اعلام کرد از 59 خودرو تنها ایربگ یک خودرو باز شده بود.

در این رابطه پیمان پیرایش مدیرکل نظارت بر استاندارد صنایع غیرفلزی سازمان ملی استاندارد گفت: در این حادثه خودروی سنگین وجود داشته که با خودروهای سبک برخورد کرده و باعث مچاله شدن برخی از خودروها شده است. همچنین هنوز معلوم نیست سرعت خودروها چقدر بوده است.

وی گفت: بر همین اساس برای دریافت جزئیات بیشتر، سازمان ملی استاندارد طی مکاتبه‌ای با پلیس راهور، خواستار دریافت گزارش کارشناسی تصادف بهبهان شده است. زمانی که گزارش را دریافت کنیم می‌توانیم در مورد علل بروز حادثه توضیحات دقیقی ارائه کنیم.

پیرایش افزود: همچنین در صورت اجاره پلیس، بازدیدی از خودروهای تصادف کرده خواهیم داشت تا عملکرد خودروساز در ساخت خودرو را ارزیابی کنیم. با توجه به اینکه از سال 92 به این سو نصب ایربگ اجباری شده است، در صورتی که خودروها تولید سال 92 به این سو باشند و محرز شود که از قطعات غیراستاندارد در این خودروها استفاده شده، قطعاً برخورد قانونی لازم را با خودروسازها انجام می‌دهیم.

جزئیات استانداردهای تعلیق شده خودرو

علاوه بر باز نشدن ایربگ ها، موضوع تعلیق برخی از استانداردهای تولید خودرو نیز پس از این تصادف مورد توجه قرار گرفت. اهمیت این موضوع آنجاست که برخی از این استانداردهای تعلیق شده نقش مهمی در جلوگیری از بروز تصادفات دارند؛ به عنوان نمونه با نصب ترمز اضطراری هوشمند بر روی کامیون‌ها و اتوبوس‌های تولید داخل، بسیاری از تصادفات رخ نمی‌دهد و می‌توان با استفاده از سیستم جلوی بروز حوادث زیادی را گرفت. اما ایربگ سیستمی است که بعد از بروز حادثه عمل می‌کند و فقط باعث خسارت کمتر می‌شود.

خبرگزاری مهر اردیبهشت ماه سال جاری جزئیات تعلیق 9 استاندارد از استانداردهای 85 گانه الزامی برای صنعت خودرو را اعلام کرده بود که بر این اساس این استانداردها شامل حفاظت از عابر پیاده، نشانگر تعویض دنده، نشانگر فشار باد تایر، کنترل پایداری در ترمزگیری، چراغ رانندگی در روز، الزامات نصب چراغ، سیستم ترمز اضطراری پیشرفته، سیستم هشدار انحراف از مسیر، استحکام کابین خودروهای تجاری است.

وحید مرندی مقدم معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد گفته بود: «با توجه به تحریم‌های اعمال شده علیه صنعت خودروی کشور و تأثیر آن در تولید داخلی، شورای عالی استاندارد که رعایت 85 استاندارد را برای صنعت خودرو الزامی کرده بود، اجرای 9 استاندارد را تعلیق کرده است. با تعلیق 9 استاندارد، در حال حاضر رعایت 76 استاندارد از سوی خودروسازان الزامی است.»

البته آنطور که مرندی مقدم گفته بود «این 85 استاندارد مجموعه‌ای از استانداردهاست و وقتی می‌گوئیم 9 استاندارد تعلیق شده به معنای این نیست که همه خودروهای تولید شده این 9 استاندارد را رعایت نکرده‌اند؛ شاید یک یا دو مورد از این استانداردها برای یک خودرو باشد.»

3 استاندارد در هیچکدام از خودروها اجرایی نمی‌شود

پیرایش در این رابطه گفت: طی سنوات گذشته، خودروسازان اعلام کردند که با توجه به محدودیت‌های موجود از جمله تحریم، نمی‌توانند 9 استاندارد از 85 استاندارد را رعایت کنند. در آن زمان تصمیم بر این شد که این 9 استاندارد به صورت موقت تعلیق شوند. منتهی اکنون نظر سازمان استاندارد و ریاست سازمان استاندارد این است که این استانداردها باید اجرا شوند.

مدیرکل نظارت بر استاندارد صنایع غیرفلزی سازمان ملی استاندارد افزود: با توجه به اهمیت موضوع، اجباری شدن این 9 استاندارد را در شورای عالی استاندارد با حضور نمایندگان قوه قضائیه، مقننه و مجریه مطرح خواهیم کرد که امیدواریم با اجباری شدن این 9 استاندارد موافقت شود.

وی تاکید کرد: از سویی دیگر 6 مورد از این 9 استاندارد شامل حفاظت از عابر پیاده، نشانگر تعویض دنده، نشانگر فشار باد تایر، کنترل پایداری در ترمزگیری و چراغ رانندگی در روز و الزامات نصب چراغ در پلت‌فرم‌های قدیمی قابلیت اجرا ندارد که متأسفانه این خودروها، پرتیراژترین خودروها هم هستند.

پیرایش گفت: همچنین 3 استاندارد اجباری دیگر شامل ترمز اضطراری پیشرفته برای خودروهای سنگین، سیستم هشدار انحراف از مسیر و استحکام کابین خودروی تجاری در هیچکدام از خودروها اجرایی نمی‌شود.

منبع: مهر