یکی از عواملی که در ازدواج نقش مهمی دارد ، قیافه ظاهری و وضع جسمانی همسر میباشد. بعضی از قد بلند و اندام باریک خوششان می آید، عده ای چاق می پسندند وبالاخره بعضی از ابروی پیوسته و بینی کشیده و برخی از موی مجعد و چشم آبی و صورتگرد و تعدادی چانه باریک و اندام موزون می پسندند. با این که زیبایی ظاهری ممکن استدوام نداشته باشد و به زودی جای خود را به قیافه و وضع جدیدی بدهد ؛ معذالک فردی کهمی خواهد با کسی یک عمر زندگی کند ، باید از قیافه او خوشش بیاید. علاوه بر این،مسئله ژنتیک از نظر داشتن فرزندان سالم و باهوش از اهمیت زیادی برخوردار است. بعضیاز مردان کوتاه قد زن بلند قد می گیرند که بچه های آنان قد کوتاه نشوند و عکس اینحالت نیز ممکن است پیش بیاید. از طرفی ازدواج های فامیلی که احتمال تولد بچه هایمعلول و ناسالم و یا کودن و عقب مانده ذهنی در آنها زیادتر است ، مسئله ای است کهباید مورد توجه قرار گیرد.

ازدواج و رابطه آن با قیافه ظاهری

یکی از عواملی که پسر و دختر بدان توجهخاص دارند، قیافه ظاهری است. بعضی از پسران که خود قیافه نازیبایی دارند توجه خاصبه دختران زیبا دارند؛ عکس این حالت نیز ممکن است اتفاق بیفتد. البته زیبایی و زشتیقراردادی است و از دیدگاه های مختلف فرق می کند؛ ولی آنچه مطلوب جامعه است معمولاًبه صورت مُد مطرح می شود؛ مثلاً ممکن است زمانی اندام بلند و باریک برای دختران وقد بلند و چهارشانه برای مردان مُد روز شود و زمانی دیگر قد متوسط و اندام چاق برایدختران و قد بلند و اندام باریک برای پسران. بنابراین زیبایی پیرو مـُد می گردد ودر صورت تطابق با مُد طالب بیشتری پیدا می کند. مسئله زیبایی ، خود بحث مفصلی داردکه در این مقوله نمی گنجد. به هر حال در ازدواج دیدگاه طرفین در پذیرش و اقناعیکدیگر از لحاظ وضعیت جسمانی مهم است.

بحث مهم دیگر سلامت جسم ( از نظر بیماری و معلولیت) است. ممکن است مرد یا زنیمعلول (مثلاً لـَنگ ، کر، کور ، بی دست) باشد یا به بیماری های قلبی ، کمردرد وغیره مبتلا باشد. در این موارد ممکن است ازدواج با معلول دیگر با وضع مشابه مشکلیایجاد نکند؛ ولی چنانچه فرد سالمی بخواهد با فرد معلول یا بیمار ازدواج کند بایدوضعیت بیمار با تمام خصوصیات برای طرف مقابل بازگو شود ، تا قبولازدواجبا آگاهی و بصیرت کاملانجام گیرد. در غیر این صورت پس از مدتی احتمال سرد شدن روابط و بالاخره از همگسیختن خانواده می رود.

نمونه هایی از ازدواج های ناموفق در این زمینه ذکر می شود:

-بعضی ازدختران و پسران شیفته وضعیت ظاهر طرف مقابل می شوند و سایر عوامل را نادیده میگیرند. این حالت نیز پس از مدتی که عوامل دیگر اهمیت خود را نشان می دهند و عاملزیبایی در مرحله بعد قرار می گیرد، خوشی و نشاط را از خانواده می گیرد و چه بسا کهزندگی گرم و پرشور اولیه به سردی گراید. خطر دیگری که در مورد تکیه بر زیبایی وجوددارد آن است که زیبایی جنبه ثابت و دایمی ندارد؛ و می تواند در اثر یک حادثه و یادر طول زمان یا بر اثر وجود یک بیماری از بین برود و به زندگی شاد زناشویی آسیببرساند.

مشکل دیگری که در زیبا رویان وجود دارد آن است که آنان ممکن است به اتکاء جمالخود ، از خود راضی و خودپسند بار آیند و چه بسا فرصت های مناسبی را که در ازدواجبرای آنان پیش آید، از دست بدهند و یا در زندگی زناشویی زیبایی خود را به رخ همسرخویش بکشند و احیاناً او را تحقیر کنند و خود را در مرتبه بالاتری قرار دهند. اینحالت ممکن است برای شوهر زجرآور باشد و زندگی را به سردی و ناشادی سوق دهد.

مشاورهازدواج در رابطه با عوامل جسمانی و ژنتیکی

مراجعانی که در زمینه عوامل جسمانی و ژنتیکی به مشاور مراجعه می کنند، نمونههایی از مسائل زیر را مطرح می کنند:

-مردی با قیافه معمولی دختری بسیار زیبا را برای ازدواج در نظر می گیرد ، ودختر نیز با این وصلت موافق است. آیا این ازدواج پایا و عاقبت بخیر خواهد بود؟

-مردی قد بلند، زنی کوتاه قد انتخاب می کند؛ به این امید که بچه هایش متوسطالقامه شوند. آیا این انتخاب با این هدف مناسب است؟

-دختری قد بلند، پسری کوتاه قد را برای ازدواج انتخاب می کند؛ تا او در برابرشاحساس حقارت کند و دختر در خانه، تعیین کننده باشد.

-پسری چاق در جستجوی ازدواج با دختری باریک اندام است؛ تا به آرزوی خود(لاغری) در همسرش نایل گردد.

-پسرعمو با دخترعمو و دخترخاله با پسرخاله به این اعتقاد که عقد فامیل هاینزدیک در عرش بسته می شود، قصد ازدواج دارند. از نظر ژنتیک چه مشکلی وجود دارد؟

-دختر یا پسری که از نظر ارثی مرض قند دارد، قصد ازدواج دارند. آیا چنینانتخابی مناسب است؟

مشاور در مقابل موارد فوق چه باید بکند؟

هر یک از این موارد نیاز به بررسیدارد؛ بررسی از نظر شرایط و متقضیات و از نظر خصوصیات فردی. از این رو نمی توانبرای همه آنها حکم واحدی صادر کرد. حکم عمومی درباره مشکلات انسانی نظیر پزشکی استکه بیماران زیادی داشت ؛ آنها را دسته بندی کرد؛ به همه تب دارها، یک نسخه و به شکمدردها نسخه دیگری داد و خلاصه آن که همه بیماران را با پنج نسخه ویزیت کرد!

در برابر هر یک از موارد مطروحه بالا باید به طور ویژه عمل نمود:

-مردی که در قبال زیبایی بی حد زن آینده اش حساسیت دارد و چنین فکر می کند کهاین ازدواج به علت امتیاز زیبایی همسرش پایا و عاقبت به خیر خواهد بود : باید موضوعاز جهات مختلف بررسی و با موارد موفق مشابه مقایسه شود تا در مراجع این حساسیت ازبین برود و بتواند عاقلانه تصمیم بگیرد.

-راجع به مردی قد بلند که زن کوتاه قد انتخاب کرده تا بچه هایشان متوسط القامهباشند : باید از او سؤال کرد که علم و اطلاع در زمینه این موضوع را از چه منبعیدریافت نموده است. وانگهی آیا هدفِ ازدواج ، داشتن بچه متوسط القامه است؟

-دختر قد بلندی که قصد دارد با پسر کوتاه قد به خاطر تسلط بر او ازدواج کند.آیا هدفش حاصل خواهد شد و اصولاً غرض از ازدواج "تسلط بر شوهر" است؟

مشاور باید این موارد را با مشارکت مراجعان از جهات مختلف بررسی کند تا آنهابتوانند با آگاهی ، تصمیم بگیرند.

-در برابر پسر چاقی که می خواهد با دختری باریک اندام به خاطر ارضای آرزوهایخود ازدواج کند: مشاور باید با مراجع موضوع را ارزیابی کند و بگوید ارضای این آرزوچه نفعی برای او دارد. وانگهی این عمل چنانچه با رعایت جوانب دیگر انجام نشود، ممکناست زندگی وی را به تباهی بکشاند.

-ازدواج پسرعمو با دخترعمو و دخترخاله با پسرخاله به علل ژنتیکی بهتر است انجامنگیرد ولی چنانچه عشق و عاشقی انجام امر را ضروری سازد ، باید قبل از ازدواج بامراجعه به یک متخصص، مشاوره ژنتیکی صورت گیرد و سپس مراجع تصمیم خود را بگیرد.

-در مورد دختر یا پسری که مریض است، یا بیماری ارثی دارد: اولاً مشاور بایدببیند آیا بیماری او خطرناک است؟ ثانیاً این بیماری به بچه ها نیز منتقل می شود یاخیر؟ به هر حال بهتر است در مورد ازدواج چنین دختر و پسری بررسی پزشکی و تحقیقاتلازم انجام گیرد. چنانچه بیماری برای خود فرد خطری نداشته و قابل انتقال به بچه هانباشد؛ از نظر ازدواج مشکلی وجود نخواهد داشت.

-نظر به این که قیافه ظاهری عاملی عینی است و زیبایی جاذبه بسیاری برای ازدواجدارد، بنابراین احتمال دارد که پسر یا دختر با عشق و علاقه افراطی، دیگر عوامل مؤثردر ازدواج را کنار بگذارند و تنها با توجه به زیبایی به سوی زناشویی کشیده شوند. دراین موارد وظیفه مشاور آن است که با تشکیل جلسات مشاوره و بررسی های همه جانبه ومواجه کردن مراجع با ازدواج های مشابه ناموفق، عشق غیر واقعی وی را تعدیل نماید.چشم واقع بین را برای دیدن عوامل مختلف مؤثر در زناشویی، فعال نماید تا تصمیم گیریدر انتخاب همسر، عاقلانهو با توجه به جهات مختلف انجام گیرد.

ماحصل کلام آن که مشاور باید هر مورد را با مشارکت مراجع از جمیع جهات بررسیکند، با موارد دیگر مقایسه کند و نتایج کار را در هر اقدام پیش بینی نماید. تابالاخره مراجع با کسب اطلاع و تفکر و بصیرت به تصمیم گیری مناسب نائل گردد.