چرا رژیم روزه داران باید شخصی باشد سلامت نیوز

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم،همه از یک افطاری ساده و یک سحری مقوی می‌گویند؛ اما به نظر می‌رسد که معنای سبک و مقوی برای هر فرد تعریف متفاوتی دارد. درواقع سن، جنس و فعالیت افراد، ارتباط مستقیمی در انتخاب یک رژیم غذایی مناسب چه در ماه مبارک رمضان و چه در کل سال دارد؛ موضوعی که دکتر کریم پرستویی، متخصص تغذیه دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله هم آن را تایید می‌کند.

قریب‌به‌اتفاق توصیه‌های تغذیه‌ای ماه رمضان، از یک روش یکسان برای تامین مواد غذایی بدن فرد روزه‌دار می‌گویند؛ به نظر شما این روش یکسان برای همه گروه‌های سنی پاسخگوست؟

واقعیت این است با توجه به این‌که نیازهای تغذیه‌ای افراد در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است، پس طبعا نیاز به دریافتی‌های متفاوتی هم وجود دارد که این نیاز در ماه مبارک رمضان، پررنگ‌تر هم می‌شود. جالب است بدانید که فارغ از رژیم غذایی ماه رمضان، در حالت کلی هم ما جدولی داریم که نیاز افراد به مواد غذایی مختلف را بر اساس گروه‌های سنی و جنسی طبقه‌بندی کرده است. جدولی که حتی برای شیرخواران، کودکان، نوجوانان، خانم‌های باردار وشیرده، سالمندان و ...هم طبقه‌ای اختصاصی دارد. این موضوع نشان‌دهنده آن است که نیازهای تغذیه‌ای گروه‌ها متفاوت است و هرکدام بر اساس نیازشان، به نوع ویژه‌ای از مواد غذایی احتیاج دارند.

یعنی معتقدید که هر فردی نیاز به یک رژیم شخصی دارد؟

البته که همین‌طور است. درواقع خوب است بدانید که ما در علم تغذیه، اصطلاحی تحت عنوان تغذیه شخصی داریم. یعنی از آنجا که آرایش ژنتیکی افراد متفاوت است، طبیعتا متابولیسم مواد مغذی هم در بدن افراد متفاوت خواهد بود و ما نمی‌توانیم برای یک گروه سنی خاص، رژیم غذایی خاصی در نظر بگیریم. به‌خصوص در ماه مبارک رمضان که بدن نیازهای خاص‌تری هم دارد.

به نظر می‌رسد که این نیاز، به میزان فعالیت فرد هم ارتباط دارد.

بدیهی است که افراد با توجه به شرایط زندگی‌شان، انرژی‌های مختلفی درطول روز از دست می‌دهند که این انرژی از طریق مواد غذایی باید به بدن فرد برگردد. نمونه‌اش مشاغل مختلف است.طبیعتا انرژی ازدست‌رفته یک فرد پشت‌میزنشین با ورزشکار، کارگر و...مختلف است و هرکدام از این آنها به مواد غذایی متفاوتی نیاز دارند. مثلا افراد ورزشکار که فعالیت جسمانی زیادی دارند، باید در زمان افطار و از آن مهم‌تر در فاصله بین افطار تا سحر، کالری بیشتری دریافت کنند تا بتوانند برای روزه‌داری را تحمل بیشتری داشته باشند. از طرف دیگر چنین افرادی با فعالیت سنگین، با افت قند مواجه می‌شوند و لازم است که در زمان افطار، خوردن ماده قندی را در اولویت قرار دهند.

فرقی بین قند طبیعی و مصنوعی وجود ندارد؟

پیشنهاد مایک ماده قندی طبیعی مثل خرماویاکمی آب‌ولرم وعسل است.طبیعتا مصرف شیرینی‌های طبیعی بهتراست تا شیرینی‌های مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، باقلوا و...که شاید باعث شود درلحظه قند خون بالا برود سیری کاذب دارند و مصرف آنها چندان لذت‌بخش نیست.

توصیه شما صرفا به یک وعده افطار است و یا معتقدید بهتر است افطار و شام از همدیگر جدا باشند؟

شخصا فکر می‌کنم فصلی که ماه رمضان در آن قرار دارد، در صحیح بودن روش تغذیه دارای اهمیت است. مثلا در فصل تابستان، روزها بلندتر است، زمان اذان مغرب دیرتر است و در چنین شرایطی، ما توصیه می‌کنیم که بین افطار و شام فاصله‌ای نباشد و در یک وعده، شام و افطار سبک اما مقوی میل شود. اما درحال‌حاضر که ما در فصل زمستان هستیم، می‌توانیم افطاری سبکی بخوریم و یک وقفه و استراحت و وقتی برای دعا و نیایش داشته باشیم و با یک فاصله ۳ ــ ۲ ساعته شام بخوریم.

با وجود این، سحری هم همچنان سر جای خودش هست!

بله، همین‌طور است. ما درماه رمضان سه وعده افطار، شام و سحری داریم که مهم‌ترین وعده ازبین این سه، سحری است و تحت هیچ شرایطی نباید حذف شود. تجربه نشان داده است افرادی که وعده سحری را حذف می‌کنند، در زمان افطار، احساس گرسنگی بیشتری دارند و در طول این یک ماه کالری بیشتری دریافت می‌کنند و بعد از ماه رمضان، دچار اضافه‌وزن می‌شوند؛ نتیجه‌ای که در این ماهی که قرار است دستگاه گوارش‌مان کمی استراحت کند، اصلا مورد پسند نیست.

این موضوع درباره روزه‌اولی‌ها و به‌طورکلی نوجوان‌ها هم صدق می‌کند؟

برخلاف بزرگسالان، روزه‌داری در کودکان و نوجوانان نباید با کاهش وزن همراه باشد؛ چراکه آنها در دوره رشد هستند و ماه رمضان علاوه بر برکات روحی، باید با برکات جسمی هم همراه باشد و با وجود روزه‌داری، اما به میزان نیاز کالری دریافت کنند و تامین شوند.

و این کالری مقدار مشخصی دارد؟

برای کالری کودکان، یک فرمولی وجود دارد که می‌گوید حدود ۱۳تا۱۵کیلوکالری به‌ازای هر سانتی‌متر قد به کودکان باید برسد. یعنی اگر فرض بگیریم قد نوجوانی ۱۵۰سانتی‌متر باشد، چیزی حدودا ۲۲۵۰ کیلو کالری انرژی مورد نیاز کودک ماست که باید از گروه‌های غذایی مختلف آن را تامین کند. هرمقدار انرژی باید ازگروه‌های مختلف نان و غلات، میوه‌ها، سبزیجات، گوشت و مرغ و ماهی و حبوبات و در قله هرم که چربی و شیرینی به مقدار محدود است، به فرد برسد.