نشریه «فارین پالیسی»در یادداشتی آورده است، یکی از دلایل مهم تغییر لحن «محمد بن‌سلمان» ولی‌عهد سعودی در برابر ایران، کمرنگ شدن حضور بزرگ‌ترین حامی آن در منطقه است.

در این یادداشت آمده است، یک عامل مهم در نرم شدن لحن سعودی‌ها در برابر ایران، جدیت آمریکا در تغییر تمرکز سیاست خارجی از منطقه غرب آسیا است. واشنگتن از درگیر شدن میان مشاجرات و صف‌آرایی‌های شرکایش در منطقه روی برگردانده و آن‌ها را ناچار به پیروی از دیپلماسی کرده است. خروج آمریکایی‌ها از غرب آسیا، بر خلاف پیش‌بینی‌های آخرالزمانی درباره عواقبی که خواهد داشت، دیپلماسی منطقه‌ای را موجب شده است.

فارین پالیسی در این یادداشت مدعی است که اظهارات اخیر بن‌سلمان احتمالاً به گفت‌وگوهای غیر علنی میان ایران و کشورهای عربی اشاره دارد که در عراق صورت گرفته و این پتانسیل را دارد که نه‌تنها بر روابط ایران و سعودی‌ها، بلکه بر کل مسائل امنیتی منطقه تأثیرگذار باشد زیرا به ادعای این نشریه، این گفت‌وگوها، دیگر کشورهای منطقه را نیز در بر گرفته و ابتکار عمل آن، در دست قدرت‌های خارج از منطقه نیست.

این یادداشت می‌افزاید، این مسئله بدین معنا نیست که آمریکا در چنین روندی سهیم نبوده است اما نشانه‌های روشنی وجود دارد که خروج نیروهای نظامی آمریکایی از غرب آسیا، بازیگران منطقه را به دنبال کردن دیپلماسی وادار کرده است. «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در خلال کمپین انتخاباتی خود در سال ۲۰۲۰ متعهد شد بخش اعظم نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج کرده، کمک به سعودی‌ها در جنگ با یمن را متوقف کرده و به توافق هسته‌ای با ایران بازگردد و هر سه تصمیم با دستورکار کاهش نقش آمریکا در منطقه انطباق دارد.

این نشریه می‌نویسد، قدرت‌های منطقه اکنون به یک دلیل ساده به‌دنبال دیپلماسی هستند. فرصت‌های دیپلماتیک همواره وجود داشته‌اند اما شرکای آمریکا تا پیش از این برای حل مشکلاتشان به واشنگتن متکی بودند. تا زمانی که سعودی‌ها گزینه آمریکا را داشتند، تقابل را به دیپلماسی ارجح می‌دانستند. میل بایدن به فاصله گرفتن از غرب آسیا بدین معنا است که گزینه آمریکا دیگر برای سعودی‌ها قابل اتکا نیست.

در این یادداشت آمده است، الگوی مشابهی در سال ۲۰۱۹ رخ داد. هنگامی که نیروهای نزدیک به ایران در یمن تأسیسات نفتی سعودی‌ها را هدف قرار دادند، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا از حمله به مواضع ایران سر باز زد و این اقدام ریاض را ناچار به پیگیری روشی دیپلماتیک برای کاهش تنش با تهران کرد. با این حال ترامپ با ترور سردار «قاسم سلیمانی»، گفت‌وگو میان تهران و ریاض را ناکام گذاشت.

فارین پالیسی در پایان می‌نویسد، درسی که واشنگتن باید در این خصوص بیاموزد روشن است. اگر آمریکا از حضور نظامی در منطقه عقب‌نشینی کند، شرکای منطقه‌ای آن را به گام برداشتن به سمت دیپلماسی ترغیب می‌کند. البته آغاز روند دیپلماسی در منطقه لزوماً با موفقیت همراه نخواهد بود اما به بار نشستن چنین موفقیتی بیشتر به دوش قدرت‌های منطقه‌ای است تا آمریکا و این خود یک پیروزی برای آمریکا و کشورهای منطقه است.

بن سلمان روز سه‌شنبه هفته گذشته در مصاحبه‌ای که از تلویزیون رسمی عربستان سعودی پخش شد، گفته بود: «سیاست خارجی عربستان متکی به منافع آن است و عربستان برای تقویت ائتلاف با تمامی شرکای خود در جهان تلاش می‌کند».

ولی‌عهد عربستان سعودی در این مصاحبه افزود: «عربستان علاقه‌مند به برقراری روابط خوب و متمایز با ایران است».

این تغییر لحن سعودی‌ها با استقبال کشورهای منطقه از جمله قطر و پاکستان همراه شد و «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در واکنشی گفت: « جمهوری اسلامی ایران با ارائه پیشنهادها و طرح‌هایی برای گفت‌وگو و همکاری در منطقه خلیج فارس از جمله پویش صلح هرمز (ابتکار امید) پیشگام مسیر مودت و همکاری منطقه‌ای بوده و از تغییر لحن عربستان سعودی استقبال می‌کند.»/فارس