چرا مبدل گشتاور، مورد توجه خودروسازان امروزی قرار گرفته است

نبود جعبه‌دنده دستی در جدیدترین خودروهای اسپرت برای بسیاری افراد که با هیچ نوع جعبه‌دنده نیمه‌خودکار آشنایی ندارند و با چنین خودروهایی رانندگی نکرده‌اند، باعث ایجاد نگرانی زیادی شده است. به‌عنوان مثال بی‌ام‌و M3 کامپتیشن در انگلیس با جعبه‌دنده دستی ارائه نمی‌شود.

به گزارشاتوکار، جعبه‌دنده بی‌ام‌و M3 کامپتیشن از نوع خودکار دو کلاچه نیست. در عوض، بی‌ام‌و برای دستیابی به بازدهی بیشتر از جعبه‌دنده‌ی خودکار هشت سرعته مجهز به مبدل گشتاور و با قابلیت تعویض دنده بغل فرمان ساخت ZF در این خودرو استفاده می‌کند.

از زمانی ‌که وضعیت دی‌اکسید کربن باعث نگرانی سردمداران صنعت شد و هنوز نام مستعار «Slushbox» برای جعبه‌دنده خودکار رایج بود، خودروسازان سخت تلاش کردند تا گزینه‌های جذابی برای خودروهای دارای مبدل گشتاور پیدا و به بازار عرضه کنند. پیش از آن، جعبه‌دنده دستی خودکار (AMT) اولین تلاشی بود که وظیفه تعویض دنده را به عهده گرفت؛ به گونه‌ای که از نظر کارایی، به خودروسازان امکان کنترل کار پیشرانه را می‌داد.

جعبه‌دنده‌ی AMT در ابتدا توسط فراری، آلفارومئو و بی‌ام‌و مورد استفاده قرار گرفت و بعدها سایر شرکت‌ها از آن‌ بهره بردند. قرار بود این نوع جعبه‌دنده تا حدودی لذت تعویض دنده دستی را با مزایای کنترل کارایی پیشرانه در یک پکیج ارائه بدهد.

ظهور جعبه‌دنده دو کلاچه (DCT) تا حدودی زمین بازی را تغییر داد و به نظر می‌رسد تا حدودی در کار خود موفق بود. این نوع جعبه‌دنده با تعویض دنده بدونقطع جریان گشتاور، توانست مزیت خود را بر مدلAMT و تک‌کلاچ آن ثابت کند. در واقع DCT کاملاً کالیبره‌شده از این نظر بسیار کارآمد است که کسل‌کننده و خستگی‌آور نیست؛ به این دلیل که تعویض دنده دستی و نیاز به مهارت در تعویض دنده، باعث جذابیت آن می‌شود.

شاید فکر می‌کنید DCT بهترین پاسخ است برای ترکیب تجربه‌ای شبیه به خودروهای مسابقه‌ای همراه ‌با کارایی که خودروسازان دنبال آن هستند. باید بدانید که اشتباه می‌کنید و با پیشرفت فناوری، هر روز موانع بیشتری از پیش روی علاقه‌مندان به خودروهای اسپرت برداشته می‌شود.

بی‌ام‌و M3 جدید در انگلیس با جعبه‌دنده خودکار ZF 8HP مجهز به مبدل گشتاور ارائه می‌شود که اکنون در نسل سوم خود قرار دارد و از زمان معرفی آن در سال ۲۰۰۹ به‌طور مداوم توسعه یافته است. به تفاوت‌های مکانیکی داخلی این نوع جعبه‌دنده کاری نداریم؛ اما تمایز اصلی این جعبه‌دنده (یا هر نوع جعبه‌دنده مبتنی بر مبدل گشتاور) با مدل DCT یا دنده دستی این است که گشتاور به‌ جای یک یا چند کلاچ توسط کوپلینگ سیال (مبدل گشتاور) از پیشرانه به چرخ‌دنده‌ها منتقل می‌شود.

8HP نمونه‌ی بارزی از جعبه‌دنده خودکار فوق‌العاده کارآمد و مدرن است. در داخل آن، جریان روغن خنک‌کننده را می‌توان در صورت لزوم کم یا زیاد کرد تا در مصرف انرژی پمپ خنک‌کننده صرفه‌جویی شود. فشار تأمین‌کننده‌ی پمپ سیستم کارانداز تعویض دنده، به‌صورت الکتریکی هدایت می‌شود تا در حین خاموش بودن پیشرانه برای زمان استارت یا توقف و دورهای پایین، آماده به کار باشد.

از همه مهم‌تر، کنترل آنی جعبه‌دنده جدید روی «بهینه‌سازی نقطه‌ی تعویض دنده» برای بهبود حداکثری مصرف سوخت مورد انتظار مهندسان به اندازه‌ای خوب است که نمی‌توان تصور کرد بهتر از این شود یا حداقل تصور کردن آن دشوار است.8HP می‌‌تواند تا ۱۰۰۰ نیوتن‌متر گشتاور «ورودی» از پیشرانه را تحمل کند و به‌راحتی گشتاور ۶۵۰ نیوتن‌متری بی‌ام‌و M3 را تحمل می‌کند. وزن آن به ۸۷ کیلوگرم می‌رسد که نسبتاً سبک اما تقریباً دو برابر جعبه‌دنده دستی ۶ سرعته است.

اکنون گزینه‌های بسیاری پیش روی علاقه‌مندان به خودروهای اسپرت قرار دارد و آن‌ها می‌توانند از طیف وسیعی شامل مدل‌های خودکار دارای مبدل گشتاور و مدل‌هایAMT و DCT بهره ببرند.