رمان های روانشناختی دسته‌ای ازرمان‌هاهستند که نویسنده در آن دنبال چیزی فراتر از داستان است. مسائل روان‌شناختی و خودشناسی در این دست رمان‌ها هدف اصلی نویسنده‌‌اند و در واقع داستان وسیله‌ای می‌شود برای انتقال مفاهیم روان‌شناختی مدنظر نویسنده. در ادامه، تعدادی از بهترین رمان‌های روانشناختی را معرفی می‌کنیم.

۱. دن کیشوت

کتابدن کیشوت را می‌توان یکی از معروف‌ترین رمان‌های جهان دانست. شخصیت اصلی این رمان دن کیشوت نام دارد و در زمانه‌ای که دیگر شوالیه‌ها وجود ندارند، آرزوی شوالیه‌شدن را در سر دارد. او که در تخیل و توهماتش به‌ سر می‌برد، لباس شوالیه‌ای می‌پوشد و با به‌خدمت‌گرفتن یک نوکر به دنبال معشوق خیالی‌اش می‌رود.

در سراسر رمان، شاهد فرار عجیب دن کیشوت از واقعیت زندگی و زمانه‌ای هستیم که در آن زندگی می‌کند. حرکات و رفتارهای دن کیشوت اگرچه مسخره و خنده‌دار به‌ نظر می‌رسند، طنزی تلخ در خود دارند. به‌رغم اینکه سال‌ها از خلق این رمان گذشته است، هنوز برای مخاطب امروزی تازه و آشنا به‌ نظر می‌رسد. دلیل شاهکار بودن این اثر هم همین مسئله است. سروانتس به‌خوبی روان دن کیشوت و ضعف شخصیت او را در قالب داستانی طنزآلود به‌ تصویر می‌کشد.

ممکن است حقیقت به باریکی مو شود، اما هیچ وقت از هم گسسته نمی‌شود و همیشه، مانند شناوربودن روغن در آب، بالاتر از دروغ قرار می‌گیرد.

۲. ترز راکن

ترز راکن داستان زوجی به‌نام‌های ترز و کامیل است. آنها قبل از اینکه زوج باشند، پسرعمو و دخترعمو هستند. کامیلشخصیتخودخواهی دارد و همین مسئلهزندگی زناشوییرا بر ترز سخت می‌کند. واکنش ترز به این مسئله منجر به اتفاقاتی می‌شود که اوضاع را آشفته‌تر می‌کند.

امیل زولا، نویسنده فرانسوی این کتاب، درباره پس‌زمینه روان‌شناختی این اثر می‌گوید: «در ترز راکن، قصد من مطالعه طبع انسان‌ها بوده و نه منش آنها. من شخصیت‌هایی را انتخاب کرده‌ام که تا بیشترین حد ممکن در سلطه اعصاب و خونشان باشند و هر عمل زندگی‌شان را تهی از اختیار و بنا بر جبر تنشان انجام دهند. ترز و لوران حیواناتی انسان‌گونه‌اند و نه بیشتر. کوشیده‌ام که جزء به جزء، فعالیت ناملموس امیال، استیلای غریزه و اختلالات ذهنی‌ را که در پی تشنج عصبی روی می‌دهد، در این حیوانات بررسی کنم.»

روزهای دل‌انگیز تابستان، وقتی خورشید با تمام توان خیابان‌ها را تفت می‌دهد، نوری سفیدرنگ از این شیشه‌های چرک می‌گذرد و با بی‌حالی وارد گذر می‌شود. روزهای دلگیر زمستان، در صبح‌های مه‌گرفته، شیشه‌ها فقط سایه‌ای تیره بر سنگ‌فرش‌های چسبناک می‌افکنند، سایه‌ای که چرکین و نفرت‌انگیز است.

۳. دختری در قطار

دختری در قطاررمانی روان‌شناختی با چاشنی معما و ترس است. داستان درباره زنی به‌نام ریچل است که رابطه او و همسرش تام به جدایی ختم شده. ریچل که خود را زنی شکست‌خورده می‌داند در مواجهه با این اتفاق به الکل روی می‌آورد این کار او را بیش از پیش از لحاظ روحی تضعیف می‌کند و دست به کارهایی می‌زند که شرایط او را پیچیده‌تر می‌کنند.

نویسنده هم‌زمان با پیش‌بردنداستان معماییکتاب و توصیف شرایطی که ریچل در آن قرار دارد، ما را با شخصیت و درونیات او آشنا می‌کند. نویسنده برای شناخت بهتر ریچل ما را به گذشته او می‌برد. ریچل، تام و زنان دیگری که در رمان هستند همگی از افراد عادی جامعه‌اند و توصیفی که از هرکدام از آنها می‌خوانیم تصویری از خود یا آشناهایمان را در ذهن تداعی می‌کند. کتاب در سال ۲۰۱۵ منتشر شد و در سال ۲۰۱۶، بر اساس این رمان فیلمی به‌کارگردانی تیت تیلور ساخته شد.

به‌ هر حال من از بودن خودم در این ماجرا خیلی لذت می‌بردم؛ بودن به‌عنوان یک زن دیگر، چیز شگرفی است که نمی‌شود انکارش کرد. بودن کنار مردی که تو را ترجیح می‌دهد و با اینکه زنش را دوست دارد به او خیانت می‌کند و دلیلش این است که کسی نمی‌تواند در برابرت مقاومت‌ کند.

۴. بیمار خاموش

داستان کتاب «بیمار خاموش» درباره زوجی هنرمند و موفق است که به‌ظاهر زندگی خوبی دارند. در پایان روزی معمولی، آلیشیا همسرش گابریل را با گلوله به قتل می‌رساند و پس از آن سکوت اختیار می‌کند. تيوروان‌درمانگرجنایی درصدد است که آلیشیا را به حرف بیاورد و این معما را حل کند. همان‌طور که از ماجرای کتاب معلوم است، علاوه‌ بر رمانی روان‌شناختی، اثری معمایی هم به‌ حساب می‌آید و همین جذابیتش را بیشتر کرده است.

نوشتنیک جور آزادسازی است. یک جور تخلیه که می‌توانی با آن خودت را شرح دهی. به‌نظرم چیزی مثل درمان.

۵. سالار مگس‌ها

هواپیمایی حامل دانش‌آموزان در جزیره‌ای ناشناخته سقوط می‌کند و تعدادی از آنها که در رده سنی ۶ تا ۱۲‌ سال قرار دارند، زنده می‌مانند. کسی از آنها خبر ندارد و امیدی به نجاتشان نیست.

این بچه‌ها که هنوز شخصیتشان شکل نگرفته و بیشتر رفتارهای آنها از روی غریزه و آموزش‌های ابتدایی است، دستمایه نویسنده برای خلق کتابش هستند. نویسنده از این ویژگی شخصیت‌ها استفاده کرده است که نشان بدهد انسان‌ها تا چه اندازه قابلیت رفتارهای خطرناک را دارند. از این رو، کتاب سالار مگس‌ها اثری روان‌شناختی و ازبهترین رمان‌های کلاسیک برای نوجوانانبه‌ حساب می‌آید.

طلوع و غروب مکرر خورشید نخستین ضرباهنگی بود که آنان بدان خو گرفته بودند. بچه‌ها از لطافت هوای بامدادی، درخشش خورشید، زیبایی دریای پرموج و گرداب‌خیز و بوی خوشی که در هوا پراکنده بود لذت می‌بردند؛ نشاطبازی‌کردنبا یکدیگر آنچنان زندگی را سرشار می‌کرد که دیگر کسی آرزویی نداشت و اگر داشت، آن را به فراموشی می‌سپرد.

۶. اتاق

«اتاق» داستان زندگی عجیب و سخت جک، پسری ۵ساله، به‌همراه مادرش است. مردی به‌نام نیک مادر جک را ۷ سال در یک اتاق زندانی کرده است. جک در این اتاق به دنیا آمده، بزرگ شده و خواندن و نوشتن یاد گرفته است، او تمام آموزش‌هایش را از مادرش می‌گیرد و تاکنون از آن اتاق بیرون نرفته است. مادر جک می‌داند که نباید دنیا برای جک به این اتاق محدود شود و به همین خاطر نقشه فرار می‌کشد تا برای جک آینده‌‌ای بهتر رقم بزند. نکته جالب‌توجه آن است که جک ۵ساله راوی داستان است. این داستان روان‌شناختی ما را با روان انسان و قدرت باورنکردنی‌اش و تأثیرات جامعه بر آن آشنا می‌کند.

خیلی چیزهای زیاد در دنیا وجود دارد، اما باید برایش پول بدهی، مثل مردی که در یک دکه ایستاده و چیزهایی را در جعبه‌های بزرگ و کوچک می‌فروشد. کارت‌های قرعه‌کشی که شماره دارند، احمق‌ها آن را می‌خرند به امید اینکه میلیون‌ها دلار برنده شوند.

۷. زن پشت پنجره

«زنی پشت پنجره» ما را به دنیای پیچیده و پیش‌بینی‌ناپذیر انسان‌ها می‌برد و این جمله معروف را در ذهن تداعی می‌کند که هیچ چیزی از هیچ‌کس بعید نیست. داستان درباره زنی تنهاست که روزش را با دیدن فیلم‌های قدیمی، خیال‌بافی و البته زیرنظرگرفتن رفت‌وآمد همسایه‌ها می‌گذارند. همه‌چیز یکنواخت است تا اینکه خانواده راسل در محله ساکن می‌شوند. با ورود این خانواده، همه‌چیز تغییر می‌کند و این رمان روان‌شناختی و معمایی جذاب شکل می‌گیرد. کتاب روایت جذاب و پایانی غافل‌گیرکننده دارد و همین مسئله سبب می‌شود مخاطب تا پایان آن را زمین نگذارد.

در آشپزخانه ساختمان ۲۰۷ پدر خانواده را دیدم که مردی تنومند و چهارشانه بود و قیافه‌اش در نور صفحه تلویزیون به‌خوبی دیده می‌شد. دوربین را به چشمم گذاشتم و روی آن زوم کردم: نمایش امروز. می‌توانستم پایین بروم و تلویزیونم را روشن کنم، شاید هم با همسایه‌ام تماشا کنم یا اینکه همین‌جا با دوربین از تلویزیون آنها نگاه کنم. بعدا تصمیم می‌گیرم.

۸. ورونیکا تصمیم می‌گیرد بمیرد

داستان درباره ورونیکاست، دختر ۲۴‌ساله‌ای اهل اسلوونی. او دچار روزمرگی شده و اشتیاقش به زندگی را از دست داده است. همین احساس باعث می‌شود اقدام به خودکشی کند. او پس از اقدام به خودکشی در بیمارستان بستری می‌شود و پزشکش می‌گوید نهایتا تا یک هفته دیگر زنده می‌ماند. این شکل از زندگی که منتظر مرگ باشد برای او تازگی دارد و دنیای او را متحول می‌کند.پائولو کوئیلواین اثر را از زندگی شخصی خود در دوره‌ای خاص الهام گرفته است.

روز بعد اولین روز عادی زندگی او در آسایشگاه روانی بود. از بخش خارج شد و در سالن بزرگ غذاخوری در کنار زنان و مردان دیگر صبحانه خورد. متوجه شد که خیلی با فضاهای مشابه که در فیلم‌ها دیده بود، آن فضاهای ساختگی، فریادهای دلخراش و رفتارهای نامتعارف بیماران فرق دارد.

۹. وقتی نیچه گریست

اروین د یالومرا می‌توان استاد نوشتن داستان‌های روانشناختی دانست. او که خود روان‌درمانگر است قلمِ روان و تأثیرگذاری برای نوشتنرمان‌هایی با موضوع روان‌شناسیدارد. همه آثارش با تأثیرگرفتن از دانش روان‌شناختی او نوشته شده‌اند.«وقتی نیچه گریست»یکی از معروف‌ترین و پرطرف‌دارترین رمان های روانشناختی اوست.

این کتاب درباره نیچه، فیلسوف و نویسنده آلمانی است. ماجرای داستان کاملا ساخته ذهن یالوم است، اما از واقعیت‌هایی استفاده کرده که درباره این نویسنده می‌داند و ضمن خلق یک رمان جذاب روان‌شناختی، ما را با برخی از تفکرات نیچه نیز آشنا می‌کند. زیگموند فروید و دکتر یوزف برویر از دیگر افراد سرشناسی هستند که در این داستان از شخصیتشان در جریان کتاب استفاده شده است تا کتاب «وقتی نیچه گریست» به یکی از بهترین رمان های روانشناختی تبدیل شود.

حقیقت، خود مقدس نیست. آنچه مقدس است، جست‌وجویی است که برای یافتن حقیقت خویش می‌کنیم. آیا کاری مقدس‌تر از خودشناسی سراغ دارید؟

۱۰. زنی میان ما

یک مثلث عشقی جذاب و رازآلود؛ این کوتاه‌ترین توصیف کتاب «زنی میان ما» است. داستان درباره زوج جوانی است که ظاهرا زندگی عاشقانه‌ای داشته‌اند، اما پای زنی دیگر در میان است. کتاب ۲ راوی دارد که داستان را در ۲ زمان متفاوت روایت می‌کنند. آنچه خواندن این اثر را جذاب می‌کند، پیش‌بینی‌ناپذیربودن آن است و هر لحظه تصورات و حدس‌های مخاطب عوض می‌شود. شخصیت‌پردازی خوب نویسنده و آنچه از درونیات شخصیت‌های کتاب روایت می‌کند کتاب را به نمونه‌ای موفق از رمان های روانشناختی تبدیل کرده است.

در همین‌ حال، متوجه یک النگوی پلاتینیوم روی صندلی رختکن می‌شوم. برمی‌دارمش و می‌دوم تا به هیلاری برسم. وقتی صدایش را می‌شنوم و می‌خواهم صدایش کنم، دارد به خواهرش می‌گوید: «بیچاره، مَرده خونه داشت، ماشین داشت، همه‌چی داشت.» دل‌سوزی واقعی‌ را در لحنش حس می‌کنم. «واقعا؟ نرفت وکیل بگیره؟» هیلاری شانه بالا می‌اندازد و می‌گوید «آبروش رفت بدبخت.» انگار سرم محکم به دیواری نامرئی می‌خورد.

شما بگویید

دنیای جذاب رمان‌ها دسته‌بندی‌های زیادی دارد. معرفی امروز ما به دسته رمان های روانشناختی اختصاص داشت و تعدادی از بهترین رمان های روانشناختی را معرفی کردیم. این فهرست با پیشنهاد‌های شما کامل‌تر خواهد شد. لطفا برای تکمیل این فهرست جذاب به ما کمک کنید.