امیرمسعود عابدین_بوئینگ F-۱۵ Eagle در میان سریع‌ترین هواپیماهای جنگی جهان قرار دارد. سابقه رزمی این جنگنده فوق‌العاده است. افتخارات بی‌نظیر این جنگنده، جایگاه خود را به‌عنوان یک هواپیمای افسانه‌ای در هوانوردی نظامی تثبیت می‌کند.

با این حال، علیرغم قدرت رزمی قابل‌توجه، این جت جنگنده با یک چالش بزرگ روبه‌رو است: جذب خریدار در بازار. آخرین مشتری این جنگنده هند بود که به نظر می‌رسد از خرید این جنگنده منصرف شده است.

در سال ۲۰۲۲، بوئینگ مجوزی مهم را از دولت ایالات‌متحده مبنی بر بررسی امکان فروش جت جنگنده F-۱۵EX به هند دریافت کرد. این اقدام بوئینگ را قادر ساخت تا به درخواست نیروی هوایی هند (IAF) پاسخ دهد. با این حال، شانس هند برای انتخاب F-۱۵ کم است. چرا این جت جنگنده مشهور جهانی جایی در صف نظامی هند پیدا نکرده است؟

دلیل اصلی این است که هند در حال حاضر حدود ۲۷۰ جت سوخو-۳۰ را که توسط شرکت هوانوردی سوخو روسیه توسعه داده شده است، در اختیار دارد. این جنگنده نسل ۴ به‌طور خاص برای رقابت با F-۱۵ طراحی شده و همچنان یک هواپیمای بسیار توانمند برای نیازهای دفاعی هند است.

هند در حال حاضر در حال پیگیری یک طرح گسترده برای ارتقاء جت‌های جنگنده سوخو-۳۰MKI روسیه است. هدف از این پروژه، تجهیز این هواپیما به رادارهای پیشرفته، اویونیک و تسلیحات دوربردتر است.

نوع هندی Su-۳۰MKI، یک هواپیمای قدرتمند چندمنظوره است که از موتورهای دوقلو نیرو می‌گیرد. این هواپیمای دو سرنشینه که برای پاسخگویی به نیازهای مختلف نیروی هوایی هند طراحی شده است، قادر است چندین نقش را به‌طور هم‌زمان انجام دهد.

علاوه بر دریافت و ارتقای انواع مختلف هواپیماها توسط هند، قیمت قابل‌توجه ۱۳۶ میلیون دلاری F-۱۵EX نیز دلیلی دیگر بر دوری هند از خرید این جنگنده است. همچنین، انتخاب F-۱۵ احتمالاً منجر به چالش‌های لجستیکی و تعمیراتی برای نیروی هوایی هند می‌شود که به‌طور بالقوه بر آمادگی عملیاتی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

وضعیت افسانه‌ای F-۱۵ در نبرد هوایی غیرقابل‌انکار است. با این حال، تصمیم هند برای تمرکز بر ارتقای ناوگان سوخوی موجود خود به‌جای سرمایه‌گذاری در F-۱۵EX، نشان‌دهنده رویکردی عمل‌گرایانه برای مدرن سازی نیروی هوایی این کشور است.

همان‌طور که F-۱۵ به تکامل خود ادامه می‌دهد، ممکن است باز هم بازارهای جدیدی پیدا کند، اما در حال حاضر، مسیر آن به سمت نیروی هوایی هند نامشخص است.

F-۱۵ Eagle: نیم‌قرن سلطه

F-۱۵ که در اصل توسط مک دانل داگلاس طراحی شده بود، یک جت جنگنده تک سرنشینه و دو موتوره است که برای مقابله با سری جنگنده‌های میگ اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد ساخته شد. F-۱۵ Eagle اولین بار در سال ۱۹۷۲ پرواز کرد و تا سال ۱۹۷۶ به بخشی جدایی‌ناپذیر از زرادخانه هوایی ارتش ایالات‌متحده تبدیل شد. پس از گذشت پنج دهه، F-۱۵ هنوز یکی از سریع‌ترین و کاربردی‌ترین جت‌های جنگنده ساخته شده است.

این جنگنده در ابتدا برای دستیابی به‌سرعت ۳٫۰ ماخ طراحی شده بود، اما در نهایت به‌سرعت ۲٫۵ ماخ محدود شد تا هزینه‌های تولید را کنترل کند. در سال ۱۹۸۸، نوع Strike Eagle با تمرکز بر حملات زمینی، پشتیبانی هوایی نزدیک از پیاده‌نظام و قابلیت‌های پیچیده جنگ الکترونیکی معرفی شد.

فراتر از ایالات‌متحده، F-۱۵ توسط چندین کشور دیگر از جمله عربستان سعودی، ژاپن، اسرائیل و کره جنوبی به کار گرفته شده است. F-۱۵ که به‌عنوان یکی از سریع‌ترین جت‌های جنگنده جهان شناخته می‌شود، موفق‌ترین جنگنده مدرن با بیش از ۱۰۰ پیروزی و صفر تلفات در نبردهای هوایی است.

تا به امروز، حداقل ۱۱۹۸ دستگاه از انواع A/B/C/D/J/DJ این جنگنده به همراه ۶۱ فروند F-۱۵K Slam Eagles برای کره جنوبی ساخته شده است. علاوه بر این، بیش از ۵۲۵ نوع بهبودیافته Strike Eagle در حال حاضر در خدمت هستند و انتظار می‌رود تعداد بیشتری نیز وجود داشته باشد.

به‌روزرسانی‌های مداوم، مانند تعویض موتور F۱۱۰، F-۱۵ را برای دهه‌ها در خط مقدم فناوری هوانوردی نگه داشته است. آخرین مدل، F-۱۵EX، دارای ظرفیت افزایش یافته محموله، کنترل‌های پیشرفته پرواز، کابین دیجیتال، سنسورهای مدرن، رادارهای بهبودیافته و قابلیت‌های جنگ الکترونیک قوی است.

در طول پنج دهه گذشته، حدود ۱۲۵ فروند F-۱۵ آمریکایی عمدتاً به دلیل خطاهای خلبان در شرایط دید کم، حوادث زمینی یا حوادث آموزشی از بین رفته‌اند. این جنگنده همچنین به رکورد فوق‌العاده نابودی کمتر از دو هواپیما در هر ۱۰۰ هزار ساعت پرواز دست می‌یابد که گواهی بر دوام و عملکرد F-۱۵ است.

منبع:eurasiantimes

۵۸۳۲۲