به گزارشتیتربرتر؛ روز گذشته یکشنبه 22 فروردین 1400 خبر وقوعحادثهدر بخشی از شبکه توزیع برقتاسیسات غنی‌سازی نطنزتوسط سازمان انرژی اتمی اطلاع رسانی شد که بازتاب گسترده در رسانه های داخلی و خارجی روبرو شد.

این در حالی است کهتأسیسات نطنزسال قبل نیز مورد خرابکاری قرار گرفت و هنوز عامل اصلی آن، به طور رسمی اعلام نشده است هر چند که تمام اتهام‌های غیررسمی به سوی اسرائیل جهت‌گیری شده است.

بنابر نظر تحلیلگران؛ حادثۀ اخیر، اما اگر به واقع ناشی از خرابکاری باشد، عمدتاً به قصد تأثیرگذاری بر مذاکراتِ غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین صورت گرفته و انگشت اتهام نیز در درجۀ نخست، متوجه سازمان امنیتی برون مرزی اسرائیل یعنی موساد است.

جزییات تازه از وقوع حادثه در مرکز غنی‌سازی نطنز

یک روز پس از اعلامحادثه در مرکز غنی‌سازی نطنزحالا جزییات بیشتری از آن منتشر شده است. این حادثه بنا به گفته مقامات سازمان انرژی اتمی در سیستم برق یکی از مهمترین مجتمع هایی نطنز رخ داده است.

بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان روز گذشته در این رابطه گفت: «در بخشی از قسمت‌های برق مجتمع شهید احمدی روشن قطع برق رخ داده و حادثه‌ای اتفاق افتاده است که این امر در دست بررسی است.»

او تاکید کرد که این حادثه تلفات انسانی نداشته اما درباره آن که این اتفاق ناشی ازخرابکاریبوده گفت باید بررسی بیشتری صورت گیرد.

این حادثه در شرایطی رخ داد که روز شنبه در مرکز هسته ای نطنز مجتمع مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته افتتاح شد.

شائبه عملیات خرابکارانه در سایت نطنز

مرکز تازه افتتاح شده جایگزین تاسیساتی شده بود که سال گذشته در عملیات خرابکارانه آسیب دید.

این شائبه وجود داشت که اتفاق تازه همخرابکارانهبوده باشد. ساعتی پس از تائید حادثه در نطنز سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس این شائبه را تقویت کرد.

مالک شریعتی در توئیتی نوشت: «این اتفاق در سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای و در خلال تلاش ایران برای وادار کردن غربی ها به لغو تحریمها بسیار مشکوک به خرابکاری و نفوذ است.»

نقش موساد در حمله سایبری به نطنز

بنابر نوشته فرارو؛ همزمان رسانه‌های اسرائیلی از احتمالنقش موساد در این حادثهخبر دادند. رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند که این حادثه در نتیجه "حمله سایبری" بوده است.

حمله سایبریبه مراکز هسته‌ای ایران موضوع تازه‌ای نیست. چند سال پیش ویروس استاکس نت لطمه زیادی به تاسیسات هسته‌ای ایران زد.

روزنامه جروزالم پست مدعی شده است اتفاقی که در تاسیسات نطنز افتاده "حادثه" نبوده وخساراتآن "بسیار سنگین‌تر" از آن است که مقام‌های ایران می‌گویند.

جروزالم‌پست افزود بر اساس گزارش‌ها به نظر می‌رسد این حادثه در پی یکحمله سایبری، و احتمالا از سویاسرائیل، صورت گرفته باشد.

در همین حال نخست وزیر اسرائیل در تازه‌ترین اظهارات خود درباره ایران، گفت که بزرگ‌ترین وظیفه دستگاه‌های اطلاعاتی و نظامی این کشور مقابله با ایران است.

نتانیاهو فیلمی از دیدار خود با مقام‌های موساد (سازمان اطلاعات و عملیات ویژه)، شین‌بت، (سازمان اطلاعات و امنیت داخلی)، و ارتش اسرائیل، را منتشر کرده است. او در متنی که برای این ویدیو نوشته، از تلاش‌های دستگاه‌های امنیتی و نظامی در مقابله با ایران تشکر کرده است.

تایید خرابکاری در مجتمع غنی‌سازی نطنز

نهایتا شب گذشته علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی بحث "خرابکارِی" را تائید کرد و آن را نمونه "تروریسم هسته‌ای" دانست.

صالحی گفت: «ایران ضمن محکوم کردن این حرکت مذبوحانه بر ضرورت بر خورد جامعه بین‌المللی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با این تروریسم هسته‌ای تاکید می‌کند.»

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ایران حق خود را برای اقدام علیه عاملان و آمران و مباشران محفوظ می‌داند، افزود: «ایران همچنین برای ناکام گذاشتن چنین تحرکات مذبوحانه‌ای، با جدیت گسترش صنعت هسته‌ای و تلاش برای رفع تحریم‌های ظالمانه را پیگیری می‌کند.»

در همین حال محسن رضایی نیز در توئیتی خبر از آتش سوزی در نطنز داده، البته مقامات رسمی تاکنون این موضوع را تائید نکرده اند.

از سوی دیگر سرپرست گروه فنی بررسی حادثه به «نورنیوز» رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی گفت: "اخباری که از سوی برخی رسانه‌های خارجی در خصوص علت حادثه امروز درمجتمع غنی‌سازی نطنزمنتشر شده صرفا فضاسازی رسانه‌ای است و پایه و اساس واقعی ندارد."

او تاکید کرد احتمالات ممکن درباره این حادثه در دست بررسی است.

ادعای نیویورک تایمز درباره حادثه نطنز

در همین راستا روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از دو منبع اطلاعاتی مدعی شد کهحادثه نطنزیک انفجار بزرگ بود که سیستم برق‌رسانی این مجموعه را به کلی از کار انداخته است.

این گزارش که بر پایه اظهارات مقامات اطلاعاتی آمریکایی و اسرائیلی بدون اشاره به نام آنها منتشر شده است، حادثه مورد اشاره در تاسیسات هسته‌ای ایران را به اسرائیل نسبت می‌دهد و ادعا می‌کند بر اثر این رخداد ضربه شدیدی به توانایی ایران در غنی‌سازی اورانیوم وارد آمده است.

ارزیابی این مقامات حاکی از آن است که ایران برای بازگشت به نقطه‌ای که پیش از این انفجار در آن قرار داشت، دست‌کم ۹ ماه زمان لازم دارد.

تلاش اسرائیل برای توقف مذاکرات هسته‌ای وین

با وجود اینکه هنوز دقیقا روشن نیست که پشت پرده این حادثه چه بوده است اما تحلیلگران سیاسی اسرائیل را عامل آن می دانند.

ناظران این اقدام را مرتبط بامذاکرات هسته ای در وینمی دانند. مذاکراتی که میان ایران و قدرت‌های جهانی از هفته پیش آغاز شده و آمریکا نیز به صورت غیر مستقیم در این مذاکرات حضور دارد. گزارش‌هایی از پیشرفت در مذاکرات نیز منتشر شده است.

احمد زیدآبادی در تحلیلی در این رابطه این حادثه را مرتبط با مذاکرات اخیر هسته‌ای دانست و نوشت:"اسرائیل به طور علنی و آشکار از مذاکراتی که در وین در جریان است، اظهار ناخشنودی می‌کند، زیرا از آن بیم دارد که سیاست دولت جو بایدن به احیای برجام بدون تغییرات اساسی در محتوای آن منجر شود."

به نوشته زید آبادی "اسرائیلی‎‌ها به خلاف برخی مقام‌های آمریکایی، ایران را در آستانۀ نقطۀ گریز هسته‌ای نمی‌دانند و تخمین آنان را در این باره اغراق‌آمیز تلقی می‌کنند.»

او افزود: «فعلاً سخن دولت اسرائیل این است که هنوز وقت کافی برایتشدید فشارها علیه جمهوری اسلامیو وادارسازی آن به پذیرشِ صورت متفاوتی از برجام وجود دارد و از این جهت دولت بایدن برای معامله نباید عجله به خرج دهد.»

زید آبادی با اشاره به سفر رییس موساد به آمریکا برای متقاعد کردن مقامات آمریکایی نوشت: «او در سفرش احتمالاً توانایی و نقشه‌های اسرائیل برای خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای ایران را به منظور طولانی کردن روند دسترسی جمهوری اسلامی به نقطۀ گریز هسته‌ای، به تیم بایدن گوشزد خواهد کرد و حادثۀ اخیر نطنز هم چنانچه کار اسرائیلی‌ها باشد، به عنوان شاهد مثال به آمریکایی‌ها ارائه خواهد شد.»

واکنش وزارت امور خارجه ایران به حادثه نطنز

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه امروز نشست خبری خود را به صورت مجازی برگزار کرد در پاسخ به سوالی دربارهحادثه نطنزگفت: اتفاق ناگواری که درنطنزافتاد و بارها هم رژیم صهیونیستی از قبل می گفت و این روزها هم شنیده می شود که تایید می‌کنند که رژیم صهیونیستی پشت این داستان بوده است. البته خوشحالم که هیچ آسیب انسانی و محیط زیستی نبوده است. اما این یک جنایت علیه بشریت است.

وی افزود: اگر هدف این بوده که توان ایران تضعیف شود، اینطور نبوده. ماشین هایی که از مدار خارج شده، آی آر 1 بوده است. قطعا به این هدف خود نخواهند رسید. رژیم اشغالگر قدس با این اقدام تلاش کرد که از مردم ایران انتقام صبر و پر از حکمت خود را بگیرد. پاسخ ایران انتقام از رژیم صهیونیستی در جا و زمان خود خواهد بود.

خطیب زاده ادامه داد: آنچه در وین انجام می شود مذاکرات هسته ای نیست، گفتگوهای فنی برای رفع تحریم‌هاست. ما یکبار بر روی برجام انجام دادیم و تمام شده است.

واکنش ظریف به حادثه نطنز

شنیده‌های خبرنگار پارلمانی ایرنا از جلسه امروز ظریف با کمیسیون امنیت ملی مجلس حاکی از این است که در این جلسه محمد جواد ظریف گزارش کاملی از مذاکرات هفته گذشته در وین ارائه داده و نحوه پیگیری مواضع قطعی کشور در این مذاکرات را تشریح کرده است.

وزیر امور خارجه در این نشست با اشاره به حادثه دیروز در نطنز بر ضرورت حفاظت مناسب از تاسیسات و دانشمندان هسته‌ای در این شرایط حساس تاکید کرد.

ظریف گفته است که مقامات سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی صراحتا گفته بودند که اجازه پیشرفت در رفع تحریم‌های ظالمانه را نخواهند داد و اکنون تصور می‌کنند به هدف خود می‌رسند. ولی صهیونیست‌ها پاسخ خود را در پیشرفت‌های بیشتر هسته‌ای خواهند گرفت.

وزیر امور خارجه اضافه کرد: نطنز قوی‌تر از گذشته با استفاده از ماشین‌های پیشرفته تر ساخته خواهد شد و اگر فکر می‌کنند دست ما در مذاکره ضعیف شده است، اتفاقا این عمل زبونانه موضع ما را در مذاکرات قوی‌تر خواهد کرد و طرف‌های مذاکره باید بدانند اگر تاکنون با تاسیسات غنی سازی با ماشین‌های نسل اول مواجه بودند الان نطنز می‌تواند مملو از سانتریفیوژهای پیشرفته با چند برابر توان غنی‌سازی باشد.

ظریف در این نشست با تاکید بر ضرورت توجه نخبگان و مردم برای نیفتادن در دام مکارانه طراحی شده رژیم صهیونیستی، گفته صهیونیست‌ها می‌خواهند انتقام توفیقات در مسیر لغو تحریم‌های ظالمانه را از مردم ایران بگیرند ولی ما اجازه نخواهیم داد و انتقام این اقدامات را از خود صهیونیست‌ها خواهیم گرفت.

واکنش اصولگرایان به حمله نطنز

در کنار این دیدگاه اما برخی اصولگرایان می گویند ایران باید به خاطر همین حمله مذاکرات وین را متوقف کند.

عبدالله گنجی مدیر مسئول روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران در این باره در توئیتی نوشت: «اگر بنده کاره‌ای در تصمیمات نظام بودم بعد از خرابکاری اخیر در نطنز دستور لغو مذاکرات وین را صادر می کردم.چه معنا دارد هنگامی که متعهد می شویم به عقب برگردیم و تعطیل کنیم خرابکاری می کنند؟ نباید هم چوب را خورد و هم پیاز را. این تقسیم کار هویچ و چماق آمریکا با صهیونیست هاست.»

در واکنش به این توئیت عباس عبدی روزنامه نگار و تحلیلگر اصلاح طلب معتقد است: «اتفاقا اسراییلی‌ها با همین منظور این کارها را می‌کنند چون اگر از مذاکرات راضی بودند اقدامی نمی‌کردند.»

لزوم پاکسازی امنیتی نظنز؟

حادثه نطنز باز هم بحث های امنیتی را زنده کرده است. پس از عملیات خرابکارانه سال گذشته در این مرکز غنی سازی که خسارت سنگینی به تاسیسات اتمی ایران زد و همچنین ترور شهید فخری زاده در دماوند، بحث درباره نفوذ در ساختارهای امنیتی مطرح شده بود.

پس از حادثه جدید در نطنز محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه در توئیتی نوشت: «‌آیا وقوع مجدد آتش‌سوزی در تاسیسات هسته‌ای نطنز، آن هم در کمتر از یک سال پس از انفجار قبلی، نمی‌تواند نشان از جدی بودن پدیده نفوذ باشد؟ فاعتبروا یا اولی الابصار. کشور نیاز به سالم‌سازی امنیتی دارد.»

البته درباره این که حادثه در نطنز "آتش سوزی" بوده باشد اطلاعات رسمی در دست نیست و این خبری است که رضایی داده است.

گردآورنده:الهام خلیلی خو