برگ برنده اصلاح طلبان در ۱۴۰۰ ظریف عارف، مطهری، جهانگیری یا...

رضوانه رضایی پور:اوایل دهه ۹۰ و پس از آن سالهای خوبی برای اصلاح‌طلبان در عرصه سیاسی کشور بود. پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲، مجلس ۹۴، ریاست جمهوری و شورای شهر ۹۶ فتح سنگر به سنگر را از سوی آنان عملیاتی کرد. اما انتخابات ۹۸ تمام معادلات را برهم زد. با پیروزی اصولگرایان در رقابت مجلس یازدهم، زمین بازی عوض شد و عملیات سنگر به سنگر به جریان رقیب رسید. 

حالتنها راهی که اصلاح‎طلبان برای بازگشت به روزهای خوش خود دارند، انتخابات ۱۴۰۰ است. سالی که سرنوشت ریاست جمهوری سیزدهم و شورای شهر ششم در آن مشخص می‌شود، آخرین سنگری است که اگر از کف اصلاح‎طلبان برود عملا آنان را وارد دوره انزوای چند ساله خواهد کرد.در میان ناامیدی‎هایی که هم اکنون از نتیجه انتخابات ۱۴۰۰ در میان بدنه اصلاح‌طلبان شکل گرفته و بسیاری از آنان واگذاری رقابت به اصولگرایان را نزدیک به یقین می‎دانند، برخی دست اصلاحات را آنقدرها هم برای پیروزی بسته نمی‌بینند؛ به شرطی که از الان بدنه رای خود را بازسازی کرده و و در نزدیکترین زمان، گزینه‎های احتمالی را آماده رقابت کنند.

هرچند وجود فیلتر نظارتی، میل به حضور در انتخابات را از چهره‌های مطرح اصلاح‌طلب گرفته اما با این حال، هستند چهره‎هایی از اصلاح‌طلبان که زمزمه حضورشان در انتخابات ۱۴۰۰ از مدتها پیش به گوش می‎رسد. 

عارف؛ معتمد نظام، مورد انتقاد اصلاح‎طلبان
اصلی‎ترین گزینه ریاست جمهوری در جمع اصلاح‎طلبان، محمدرضا عارف است. رییس فراکسیون امید، با کناره‌گیری از انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی تلویحا بعنوان نفر اول برای ریاست جمهوری سیزدهم اعلام آمادگی کرد. 

عارف که در سال ۹۲ هم کاندیدای ریاست جمهوری بود و با انصراف خود راه را برای پیروزی حسن روحانی باز کرد، همواره خود را در قامت این مقام می‎دانست و حالا هم چه فرصتی بهتر از سال ۱۴۰۰. 

نفر اول تهران در انتخابات مجلس دهم با انتقاداتی که به عملکردش در سمت نمایندگی وجود دارد، بخوبی می‎داند که نه دیگر بدنه اجتماعی به مانند سال ۹۲  از او حمایت خواهند کرد و نه اصلاح طلبان او را گزینه خود می دانند. با این حال تنها مزیت عارف نسبت به سایر اصلاح طلبان چهره موجه او نزد حاکمیت است. او از معدود اصلاح طلبانی است که دردسری برای تایید صلاحیت ندارد و با اعتمادی که نظام از او دارد امیدوارتر از سایر گزینه‎ها برای ریاست جمهوری است. 

جهانگیری؛ یک گزینه بالقوه و قابل اعتماد
اسحاق جهانگیری، یار حسن روحانی در مناظرات انتخاباتی ۹۶، از دیگر چهره‎های شاخص اصلاح‎طلبان است. معاون اول رییس جمهور با حضور شوکه کننده و تاثیرگذارش در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و سپس کناره گیری به نفع حسن روحانی در چند روز مانده به ۲۹ اردیبهشت، خود را کاندیدای بالقوه ۱۴۰۰ کرد. او نیز همچون محمدرضا عارف از معتمدین نظام به حساب می‎آید و شانس بالایی برای تایید صلاحیت دارد و تفاوتش به رییس فعلی فراکسیون امید میزان بالای اعتبارش در میان اصلاح طلبان و اعتدالیون است. 

ظریف؛ ۱۴۰۰ در پاستور یا دانشگاه یا منزل؟
محمدجواد ظریف با پیش بردن مذاکرات هسته‎ای، به چهره‎ای ملی تبدیل شد که هراز چندگاهی از او به عنوان یکی از گزینه‌های ریاست جمهوری نام برده می‌شود. این احتمالات هنوز هم وجود دارد اما ظریف همچنان منکر این موضوع است. او در آخرین واکنش خود به شرکت در انتخابات ۱۴۰۰ گفته بود: «می‌خواهید برویم محضر و امضا کنم و الان در برابر همه جهان اعلام می‌کنم آن کار را بلد نیستم. نگران ۱۴۰۰ نباشید و به خاطر نگرانی از سال ۱۴۰۰ مانع کار من نشوید و مخلص همه شما هستم. محضر هم بخواهید می‌آیم و محضری امضا می‌کنم در سال ۱۴۰۰ یا دانشگاه هستم یا منزل».

محسن هاشمی پا جای پای پدر می گذارد؟
«کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ نمی‌شوم»، این جمله محسن هاشمی در اردیبهشت پارسال برخلاف نشانه‎هایی است که از حضور او در شورای شهر نمود پید ا می‌کند. نفر نخست انتخابات شورای شهر تهران در سال ۹۶ در سخنرانی‌های صحن این شورا، به مسائلی فراتر از سطح این شهر پرداخته و در موارد بسیاری درخصوص موضوعات ملی و فراملی اظهارنظر می‌کند. هاشمی رفسنجانی همچون اسحاق جهانگیری از جمله اعضای کارگزارانی است که در دوره قبل انتخابات هم از کاندیداهای بالقوه اصلاح‎طلبان به حساب می‎آمد. اینبار هم بعید نیست که اصلاح‌طلبان در راستای جوانگرایی بخواهند او را وارد کارزار ریاست جمهوری کنند. 

مطهری؛ یک اصولگرایِ اصلاح‎طلب
«از برخی اصلاح طلبان هم اصلاح طلب تر است.»؛ این وصفی است که بارها در خصوص علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس دهم، شنیده شد. او که در مجلس دهم نشان داد می‎تواند رهبری جریان اصلاحات و بدنه رای آنان را حتی بهتر از محمدرضا عارف برعهده بگیرد، حالا یکی از گزینه‎های احتمالی ریاست جمهوری هم است. مطهری نیز همچون سایر گزینه‎های پیشین، در دوره قبل نیز نامش بعنوان یکی از کاندیداها مطرح بوده و حالا هم با توجه به عدم حضورش در مجلس یازدهم، از شانس زیادی برای گزینه ریاست جمهوری برخوردار است. اما فرق مطهری با سایر گزینه‌های این جریان سختی عبورش از فیلتر نظارت استصوابی است. او دو ماه پیش از سوی شورای نگهبان برای انتخابات مجلس یازدهم رد صلاحیت شد و همین موضوع حضورش در جمع کاندیداهای اصلاح طلبان را با تردید روبه رو می‎سازد. 

خرازی؛ اصلاح طلب تنها
صادق خرازی دبیرکل حزب ندا، در سال ۹۶ هم از گزینه‌های احتمالی ریاست جمهوری بود اما برای ثبت نام اقدام نکرد. او همچنان از مشتاقان کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری است و از زمزمه‎هایی هم که به گوش می رسد بعید نیست که اینبار برای ثبت‌نام راهی وزارت کشور شود. اما با توجه به عدم پذیرش صادق خرازی از سوی بخش غالبی از جریان اصلاحات، به فرض شرکت او در انتخابات هم بعید به نظر می‎رسد که این جریان از او حمایت کند. 

پزشکیان؛ مرد محبوب ترک زبانان 
مسعود پزشکیان نماینده تبریز در مجلس، اگرچه گفته فعلا هیچ برنامه‌ای برای انتخابات ۱۴۰۰ ندارم، اما دعوت افراد برای حضورش در رقابت ها را رد نکرده است. او که در سال ۹۲ هم در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شد و به تایید نظر اعضای شورای نگهبان نرسید هم به نظر می آید که از گزینه های اصلاح طلب برای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم باشد. او که اسفند پارسال یکبار دیگر از شهر تبریز نمایندگی مجلس را برعهده گرفت، از ترک زبانانی است که هم در میان اصلاح طلب و هم اصولگرا از مقبولیت کافی برخوردار است. 
۲۷۲۷