امیرحسین بانکی‌پورفرد عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در مورد نقش و جایگاه این نمایشگاه در توسعه دیپلماسی فرهنگی کشور، اشاره کرد: نمایشگاه کتاب تهران یک جمع‌بندی از کل فضا‌های فرهنگی کشور در بازه زمانی یکسال گذشته محسوب می‌شود، که به صورت یکجا می‌توان تأثیر آن را بر دیگر شئون مشاهده کرد. در بخش بین‌الملل نمایشگاه نیز که کتاب‌هایی از ناشران دیگر کشور‌ها عرضه می‌شود، زمینه برای دیپلماسی فرهنگی فراهم است و می‌تواند نقطه اصلی مزیت کشور ما در جهان اسلام و کل دنیا باشد. از این نظر کمتر به این کارکرد نمایشگاه توجه شده است.

وی ادامه داد: لازم است به جنبه‌های بین‌المللی نمایشگاه توجه و آنها را تقویت کرد. باید نهضت ترجمه برعکس را شروع و کتاب‌های فارسی را به انگلیسی ترجمه و عرضه کنیم که این اقدام در دیپلماسی فرهنگ جمهور اسلامی ایران تأثیر به‌سزایی دارد.

بانکی‌پورفرد کارکرد‌های بخش‌ها و برنامه‌های فرهنگی نمایشگاه کتاب را در توسعه دیپلماسی فرهنگی کشور مهم خواند و گفت: با دعوت از مترجمان و سفرا به نمایشگاه کتاب و برگزاری نشست‌هایی با حضور آنها می‌توان به توسعه دیپلماسی فرهنگی کمک کرد، می‌توان رخداد‌هایی را در بخش بین‌الملل با معرفی کتاب‌های ایرانی رقم زد و نویسندگانی را که کتاب آنها به دیگر زبان‌ها عرضه شده، به خوبی معرفی کرد.

وی تقدیر از مترجمان فعال در حوزه نشر و ادبیات را یکی دیگر از روش‌های توسعه دیپلماسی فرهنگی عنوان کرد و افزود: مجموعه فعالیت‌های فرهنگی در ترجمه کتاب به رونق و تعمیق مبادلات فرهنگی و دیپلماسی فرهنگی، کمک می‌کند. رایزنان فرهنگی و سفرای ایران در دیگر کشور‌ها می‌توانند از فرصت نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در مسیر رشد دیپلماسی فرهنگی کشور کمک بگیرند. هر کدام از سفرا می‌توانند بر اساس ذائفه فرهنگ کشور محل خدمتشان از میان کتاب‌های منتشر شده، آثاری را انتخاب کرده و به کشور محل ماموریت خود ببرند و از ترجمه و انتشار آن توسط ناشران آن کشور‌ها حمایت کنند.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: سفرا می‌توانند از بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران استفاده لازم را داشته باشند و ضمن انتخاب کتاب مناسب فرهنگ و نیاز کشور مورد نظرشان نسبت به برپایی نمایشگاه کتاب در آن کشور نیز اقدام کنند. نیاز است برنامه ویژه‌ای توسط وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، امور خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به طور گسترده در حوزه کتاب و دیپلماسی فرهنگی انجام شود.

بانکی‌پورفرد در بخشی از سخنانش از ترجمه قرآن به عنوان یک نهضت موفق در کشورمان یاد کرد و ادامه داد: برای ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان‌های زنده دنیا و توسعه دیپلماسی فرهنگی باید نهضت ترجمه کتاب‌ها را جدی گرفت و در گام نخست ترجمه‌های خوبی از کتاب‌های مرجع و شاخص کشورمان داشته باشیم و به درستی آنها در اختیار مخاطبان در دیگر کشور‌ها قرار دهیم و آنچه را که حاصل فرهنگ و تمدن ایران است، با برنامه‌ریزی مشترک نهاد‌ها به جهان معرفی کنیم.

وی جهان را تشنه دریافت فرهنگ غنی و تمدن کهن ایرانی - اسلامی دانست و گفت: با برنامه‌ریزی می‌توان در حوزه کتاب و دیپلماسی فرهنگی شاهد یک جهش بود. ما باید به محتوای کار‌ها توجه کنیم به ویژه در حوزه خانواده که امروز در جهان دست بَرتر را داریم. اکنون در دنیا همه نگران بحران خانواده هستند و ما در این زمینه صاحب آثار خوبی هستیم که با ایجاد نهضت ترجمه می‌توانیم این مقوله را ترویج دهیم.

بانکی‌پورفرد اضافه کرد: برای تعمیق دیپلماسی فرهنگی مبتنی بر کتاب باید از همه ظرفیت‌های موجود بهره گرفت حتی باید از ارتباطات گروه‌های دوستی میان پارلمان‌های جهان و مجلس شورای اسلامی استفاده کنیم و به واسطه کتاب و فرهنگ، زبان مشترکی میان ایران و دیگر کشور‌ها برقرار کنیم. نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فرصت خوبی است برای انجام فعالیت‌های فرهنگی که اطلاعات مخاطب از حوزه فرهنگ کشور را به‌روز می‌کند. من تقریبا در همه دوره‌ها از نمایشگاه کتاب بازدید کردم و توصیه می‌کنم همه کسانی که دغدغه فرهنگ را دارند حتماً از نمایشگاه کتاب تهران بازدید کنند.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.