حسین خلیلی: بعضی از ورزش‌های در بازی‌های المپیک است که اگرچه مثل برخی ازب رشته‌ها هیجان و حساسیت ندارد، اما زیبایی دارد که خیلی از رشته‌ها از آن محروم هستند. یکی از این رشته‌ها، ماده درساژ در رشته سوارکاری است. دلیل زیبایی این رشته این است که در آن سوارکار، اسب خود را به اجرای مجموعه‌حرکات دقیق و هماهنگ، همراه با ترتیب و زمان‌بندی مشخصی وامی‌دارد تا میزان هماهنگی خود با اسب و آزمودگی حیوان را نشان دهد.

درساژ در واقع آموختن رفتارهایی مثل جلو رفتن، چرخیدن، ایستادن و پرش است که از اسب انتظار می‌رود هنگامی که به او اشاره می‌شود ( با تغییر تُن صدا، صدا زدن، اشاره با استفاده از پاها، دستان، افسار و …) انجام دهد. این رشته ورزشی یک هنر نیز محسوب می‌شود زیرا جستجوی زیبایی حرکات و رفتار یکی از مهم‌ترین اهداف آن است. این رشته اولین بار در بازی‌های المپیک 1912 استکهلم وارد المپیک شد. نتیجه این رشته در المپیک توکیو نیز همین چند روز پیش مشخص شد و تیم‌های آلمان، آمریکا و انگلیس به ترتیب در رده‌های اول تا سوم قرار گرفتند.

موضوعی که طی چند روز گذشته مورد توجه سایت‌های ورزشی قرار گرفته، نحوه انتقال این اسب‌ها از کشورهای خود به سمت توکیو بوده است. در ادامه به صورت خلاصه به این مسیر طولانی و البته بسیار سخت اشاره می‌شود.

در بازی‌های امسال المپیک 300 اسب از کشورهای شرکت کننده در این رشته وارد توکیو شدند. قبل از ارسال این اسب‌ها، آنها باید یک هفته پیش از پرواز در قرنطینه کامل باشند. مرحله بعد، مربوط به انتخاب هواپیما است. برای انتقال اسب‌های المپیک، از هواپیماهای باری مخصوصی استفاده می‌شود که در مقایسه با دیگر هواپیماهای باری، تهویه بسیار پیشرفته و مناسبی دارند. در حالت عادی وقتی بخواهند اسب را از طریق هوایی منتقل کنند، سه اسطبل داخل هر هواپیما تعبیه می‌شد، اما برای اسب‌های المپیکی دو اسطبل در نظر گرفته می‌شود.

مراقبت‌ و نگهداری از اسب‌ها از همان لحظه پرواز شروع می‌شود. 11 دامپزشک و مهتر در طول چند ساعت پرواز دائما از اسب‌های مراقبت می‌کنند. این افراد برای تغذیه اسب‌ها از یک یونجه مخصوص استفاده می‌کنند که میزان آب بیشتری وارد بدن حیوان می‌کند. در کنار آن، چندین گالن آب در هواپیما تعبیه شده است تا در طول مسافرت طولانی به توکیو، اسب‌ها دچار کمبود آب نشوند. البته اوضاع به همین راحتی‌ها هم نیست. به عنوان مثال، طبق گفته مسئولان تیم درساژ انگلیس، هر اسب محدودیت وزنی مشخصی برای پرواز دارد که در کنار آن باید ملزومات مربوط به آن همچون سطل‌های آب و یا قالیچه‌های زیر آنها را هم در نظر گرفت. نکته جالب‌تر اینجاست که هر کدام از اسب‌های پاسپورت‌های مخصوص به خودشان را دارند. همچنین مدارکی همراه مسئولان تیم‌ها است که تاریخ تولد، مقصد پرواز و لیست تمام واکسن‌های تزریق شده اسب‌ها را نشان می‌دهد.

مساله دیگری بسیار با دقا و توجه پیگیری می‌شود، نحوه بلند شدن و به زمین نشستن این هواپیماها است. لیز براون، مسئول تیم درساژ انگلیس در این باره به رادیو تایمز انگلستان گفت: به نسبت‌های پروازهای عادی، خلبان‌ها کنترل بیشتری روی بلند شدن و به زمین نشستن هواپما دارند. مثلا زمان به زمین نشستن هواپیمای حامل اسب‌ها باید بیشتر باشد تا این حیوانات به هنگام کاهش سرعت سریع، احساس ناخوشایندی نداشته باشند.

بعد از رسیدن به توکوی، آنها باید چند روز را هم در قرنطینه اجباری باشند. مرحله بعدی مراقبت‌هایی است که از این اسب‌ها در توکیو می‌شود. در این مرحله، هر کدام از تیم‌ها ممکن است مراقبت‌های مخصوص به خودشان را داشته باشند. به عنوان مثال، تیم درساژ آمریکا هفت مربی، شش تیم رهبری و همچنین 16 مهتر به همراه اسب‌ها به توکیو فرستاده بود. همچنین چهار سوارکار ذخیره به همراه تیم به توکیو رفته‌اند که در صورت مصدومیت سوارکار اصلی، بتوانند وارد رقابت اصلی شوند. این تیم با پروازی مخصوص به توکیو رسید که قیمت بلیط برای هر اسب، 55 هزار دلار بوده است.

چگونگی برگزاری درساژ

زمین مسابقات درساژ مستطیلی به طول ۶۰ متر و عرض ۲۰ متر است. سوارکاران به نوبت در زمین حاضر می‌شوند و نمایش خود را طبق برنامه اجرا می‌کنند. برنامه‌ها می‌توانند اختیاری و همراه با موسیقی باشند، یا از قبل توسط داوران مشخص شده باشند. هیات داوران که از ۲ تا ۵ نفر تشکیل شده‌اند، با توجه به روانی نمایش و میزان سختی آن، دقت در انجام حرکات، میزان مطیع بودن اسب، کیفیت حرکات و رفتار او، چگونگی قرار گرفتن سوارکار بر روی اسب و… نمراتی بین ۰ (انجام ندادن حرکت) تا ۱۰ (حرکتی بی نقص و عالی) را برای هر حرکت یادداشت می‌کنند. سوارکار باید سعی کند حرکاتش برای هدایت اسب تا حد امکان مخفی باشد و دیده نشود، به طوری که احساس شود ارتباط ذهنی میان آن دو وجود دارد.

252 252