زلزله استانبول از نگاه نشریات ترکیه تسنیم

به گزارش گروه بین المللخبرگزاری تسنیم، وقوع زلزله در دریای مرمره و در سواحل استانبول و همچنین وقوع زلزله‌ای دیگر در کوتاهیا، شهروندان ترکیه را به شدت نگران کرد.

ترس از وقوع یک زلزله مهیب، دیروز و امروز در تیتر و عکس صفحه نخست همه روزنامه‌های چاپ آنکارا بازتاب یافت.

رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه هشدار داده که اجازه نمی‌دهد موضوع زلزله و ترس از پیامدهای آن، به یک دستاویز سیاسی و حزبی تبدیل شود.

این هشدار اردوغان، پاسخی روشن به منتقدین و مخالفین اوست که می‌گویند: دولت نه تنها از زلزله‌های قبلی درس عبرت نگرفته و آمادگی چندانی ندارد، بلکه به طور مشخص در شهر استانبول، مرتکب خطایی بزرگ شده و در حق مردم، ظلم و جفا کرده است.

از دید منتقدین، خطای مزبور این است: بسیاری از اراضی استراتژیک کلانشهر استانبول که برای روز مبادا کنار گذاشته شده و قرار بود به محل اجتماع و کمپینگ مردم زلزله زده تبدیل شود، بر اساس منافع حزب حاکم فروخته شده و به مراکز خرید و مغازه‌های تجاری تبدیل شده‌اند.

اما اردوغان در پاسخ به تمام انتقادات می‌گوید: تنها راه چاره ما برای کاستن از پیامدهای زلزله‌های احتمالی، این است که کل بناهای سست و ضعیف، بازسازی شوند.

اگر چه اردوغان بر ضرورت تقویت بنیه ساختمان‌ها تاکید کرده اما چنین عملیاتی به ده‌ها میلیارد دلار بودجه نیاز دارد و در شرایطی که دولت و جامعه دچار یک بحران اقتصادی عمیق هستند، نمی‌توان برای تقویت بخش مسکن کار خاصی انجام داد.

بنابراین از حالا می‌توان پیشبینی کرد که وقوع یک زلزله بزرگ در استانبول، می‌تواند معادلات سیاسی ترکیه را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و پیامدهای آن حتی با زلزله مهیب قهرمان مرعش متفاوت باشد.

اگر چه زلزله مرعش و 9 استان پیرامون آن، به یکی از بزرگترین تراژدی‌های عصر حاضر تبدیل شده و نزدیک به یکصد میلیارد دلار خسارت به بار آورد، اما وضعیت استانبول بسیار متفاوت است. چرا که این کلانشهر 18 میلیون نفری، قلب تپنده اقتصاد و گردشگری ترکیه است و اگر دچار بحران و ویرانی شود، نهاد سیاست با بحرانی بی‌مانند مواجه خواهد شد.

آیا دولت آمادگی دارد؟

نکته جالب توجه در پوشش خبری مربوط به وقوع زلزله استانبول در صفحات روزنامه‌های مختلف، تاثیر گرایش سیاسی و حزبی جراید،بر محتوای تیترها است.

به عنوان مثال، روزنامه‌های نزدیک به حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان، طوری با زلزله مواجهه کرده‌اند که گویی اتفاق بزرگی روی نداده است. اما در مقابل، روزنامه‌های مخالف دولت به شکلی گسترده اظهار نگرانی کرده‌اند.

روزنامه حریت از جراید نزدیک به اردوغان نوشته: «شب را بیرون از خانه به سر بردیم». اما روزنامه صباح، ترجیح داده به وعده‌های امیدبخش اردوغان در خصوص تقویت بناهای استانبول بپردازد.

دولت باغچلی رهبر حزب راست افراطی حرکت ملی و شریک اردوغان در ائتلاف جمهور، سخنی درباره زلزله بر زبان آورد که بدون تردید، مهمترین عبارت در بین اظهارات سیاستمداران ترکیه بود.

او درباره این موضوع گفت: «لازم است اولویت اصلی همه ما، پرداختن به ریسک و مخاطرات زلزله باشد».

روزنامه آیدنلک در تیتر و عکس صفحه نخست، چنین ایده‌ای به میان آورد: «لازم است دولت ترکیه، وزارتخانه‌ای به نام وزارت مقابله با زلزله تاسیس کند».

روزنامه جمهوریت که یکی از مهمترین تریبون‌های جریان لاییست و کمالیست ترکیه است، بی‌محابا در تیتر و عکس صفحه نخست از دولت اردوغان انتقاد کرده و نوشته است: «دنیای بودجه و اعتبار برای مقابله با زلزله کنار گذاشتند، اما این پول را صرف موضوعات حزبی کردند و ترکیه را در برابر زلزله، بی‌سپر و بی‌پناه رها کردند».

جمهوریت همچنین از دولت اردوغان انتقاد کرده و از این موضوع خبر داده که ده‌ها قطعه اراضی گرانقیمت با مساحت بالا که برای روز مبادا کنار گذاشته شده بود تا به عنوان محل امن و تجمع مردم زلزله زده مورد استفاده قرار بگیرد، با مبالغ بالا به فروش رسیده و تبدیل به مراکز خرید شده‌اند.

روزنامه قرار چاپ آنکارا و متعلق به احزاب نزدیک به عبدالله گل و محافظه کاران مخالف اردوغان در تیتر و عکس صفحه نخست نوشته است: «تلاش 25 ساله، هدر رفت».

قرار در توضیح این تیتر آورده که در 25 سال اخیر، دولت به صورت سالانه، بخش قابل توجهی از درآمدهای مالیاتی مرتبط با مسکن و شهرسازی را به اعتبارات مقابله با زلزله اختصاص داد. اما حالا گاوصندوق خالی است و مشخص شده که کل این درآمد و اندوخته عظیم، در حوزه‌های دیگر هزینه شده است.

قرار همچنین ضمن انتقاد از دولت اردوغان نوشته است: «سه وزیر کابینه اردوغان یعنی وزاری کشور، مسکن و بهداشت گرد هم آمدند و درباره خطرات زلزله هشدار دادند. آنها طوری صحبت کردند که گویی کسی نمی‌داند زلزله چه خطراتی دارد! سوال اینجاست: احیاناً شما برنامه و استراتژی هم دارید یا فقط می‌خواهید شهروندان را بترسانید».

مراد کوروم وزیر مسکن و شهرسازی کابینه اردوغان اعلام کرده که ترکیه، حتی نباید یک ثانیه تعلل کند و لازم است برای مقاوم‌سازی بخش مسکن کار کند.

مراد کوروم که در انتخابات شهرداری‌های استانبول به عنوان نامزد مورد حمایت اردوغان، در برابر اکرم امام اوغلو متحمل شکست سنگینی شده بود، به این اشاره کرده که ده‌ها هزار ساختمان در ترکیه، کاملاً خطرناک و غیرقابل اطمینان است.

اما اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق از او انتقاد کرده و گفته است: «اکرم امام اوغلو که به عنوان شهردار استانبول، تیم تحقیقاتی درباره زلزله تشکیل داده بود و شب و روز نگران حال استانبول بود، حالا پشت میله‌های زندان است و آنهایی که هیچگاه به فکر مردم و خطرات زلزله نیستند، کارشان فقط سخنرانی است».

روزنامه ینی آسیا چاپ آنکارا در گزارش مفصلی به این موضوع پرداخته که دولت ترکیه هنوز هم برای مقابله با زلزله، تدابیر چندانی اتخاذ نکرده و فاقد استراتژی و برنامه دوراندیشانه برای کاستن از خطرات و پیامدهای احتمالی است.

سونر یالچین از تحلیلگران مشهور ترکیه می‌گوید: « اولین احساسی که مردم پس از زلزله استانبول تجربه کردند، ترس و وحشت بود. شهروندانی که خشمگین می‌شوند، نوعی از تحقیر و درماندگی را تجربه می‌کنند. چرا که ما دائماً با واقعیتی به نام احتمال وقوع زلزله زندگی می‌کنیم. ولی مقامات دولتی، وعده می‌دهند و هیچ کاری نمی‌کنند. مردم حس می‌کنند مورد تمسخر قرار گرفته‌اند. چرا که نهایتاً تنها چیزی که ببینند این است، سیاستمدار به محل وقوع زلزله می‌رود، در برابر دوربین‌ها، ژست انسانی و اندوهگینانه می‌گیرد و سپس صحنه را ترک می‌کند تا وقوع زلزله بعدی!»

در پایان باید گفت: ترکیه به عنوان یک سرزمین زلزله خیز در بین آسیا و اروپا، بیش از دیگر کشورهای همجوار خود در معرض خطر گسل‌های بزرگ قرار دارد و وقوع زلزله می‌تواند علاوه بر پیامدهای اقتصادی و اجتماعی، تبعات سیاسی شگرفی به دنبال بیاورد.

انتهای پیام/