تلاش با چاشنی علم عشق با چه کار هایی می توانیم به امام عصر عج نزدیک شویم شهرآرانیوز

به گزارششهرآرانیوز؛بسیاری از ما علاقه داریم بدانیم امام عصر (عج) از ما چه انتظاراتی دارند و با چه کار‌هایی می‌توانیم به ایشان نزدیک شویم و رضایتشان را جلب کنیم. مرور دعای «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَه...» که در آن امام‌زمان (عج) در فراز‌هایی کوتاه، اما پرمعنا وظایف منتظران واقعی را بیان کرده‌اند، بهترین راهنما و دستورالعمل در این‌باره است. در بررسی فرازی از آن دعا با حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد نصرا... پور، عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم و استاد حوزه و دانشگاه، گفت‌و‌گو کرده‌ایم.

دعا در حق دانشجویان و طالبان علم

امام زمان (عج) در «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَه...» کوتاه، واضح، پرمعنا و مشخص به وظایف فردی و اجتماعی منتظران تصریح کرده‌اند؛ از فراز‌های این دعا مربوط به وظایف جویندگان علم و دانش است که می‌فرمایند: «وَعَلَى الْمُتَعَلِّمِینَ بِالْجُهْدِ وَالرَّغْبَه: پروردگارا! به طالبان علم و دانشجویان، کوشایی و اشتیاق و عشق به درس خواندن و فراگیری علم را تفضل بفرما»؛ این یعنی بالاتر از همه اهداف و دلایلی که برای تحصیل علم مدنظر داریم، باید عشق و اشتیاق به یادگیری در ما وجود داشته باشد.

تفاوت اهداف در علم‌آموزی

خیلی فرق می‌کند که انسان برای ارزش ذاتی علم، به دانشگاه و حوزه برود یا اینکه فقط بخواهد شغل و مدرک به‌دست بیاورد یا برای استخدام دولتی و موقعیت اجتماعی درس بخواند. جهد در این فرمایش حضرت ولی‌عصر (عج) یعنی تلاش و پیگیری خستگی‌ناپذیر برای رسیدن به اهدافی که از قبل مشخص شده است و رغبت به معنای اشتیاق و علاقه شدید به چیزی است. امام‌مهدی (عج) دعا می‌کنند که اهل دانش و طالبان علم و دانشجویان، تلاش خستگی‌ناپذیر و همچنین عشق و اشتیاق و رغبت به تحصیل علم داشته باشند.

فرصت‌سازی‌های علم برای فرد و جامعه

در اولین اقدام، فردی که دنبال علم و دانش است، باید ارزش ذاتی علم و دانش را بفهمد تا عشق و محبت به عالم شدن در دل او راه پیدا بکند. مقایسه پرکاری و کم‌کاری در تحصیل علم نشان می‌دهد که تلاش چه دستاورد‌هایی دارد و تنبلی و کم‌کاری چقدر افراد و جوامع را عقب نگاه داشته است. علم فرصت‌های مختلفی در زمینه‌های مادی و معنوی مثل فرصت‌های شغلی، ازدواج، مقبولیت و محبوبیت اجتماعی، علمی، فرهنگی و مالی دراختیار انسان می‌گذارد و به او امکان زندگی باکیفیت‌تر را می‌دهد. در عرصه اجتماعی هم این علم است که قدرت و ثروت می‌آورد و جامعه را رشد می‌دهد.

نتایج را مقایسه کنیم

درست است که انسان باید برای ارزش ذاتی علم به‌دنبال آن باشد، اما به‌طور طبیعی هرچه علم انسان باکیفیت‌تر و بیشتر باشد، فرصت‌های مختلف هم دراختیار او بیشتر خواهد بود. اگر دانشجو و طلبه یا هر کسی که دنبال علم است، مقایسه ساده‌ای بین فرصت‌های مادی و معنوی اختصاص‌یافته به کسانی که در دوران تحصیل پرتلاش بودند با کسانی که تنبلی می‌کردند و فقط برای نمره درس می‌خواندند، داشته باشد و نتیجه آن تلاش‌ها را ببیند، به‌خوبی این مهم را درک می‌کند؛ بنابراین جامعه زمینه‌ساز ظهور، نیاز بیشتری به علم دارد.

علم با تنبلی به‌دست نمی‌آید

حکمت این دعای حضرت حجت (عج) این است که اگر این دو مؤلفه در کسب علم نباشند، موفقیتی حاصل نخواهد شد. با تنبلی و تن‌پروری و بدون علاقه‌مندی و عشق، انسان نمی‌تواند نتیجه مطلوب را به‌دست بیاورد. ممکن است انسان از بی‌سوادی نجات پیدا کند، اما به مراتب عالی علمی نخواهد رسید. امیرالمؤمنین (ع) در این‌باره می‌فرمایند: «علم و دانش، با تن‌پروری و تن‌آسایى و تنبلی به‌دست نمى‌آید» (غررالحکم، ص۴۴). ایشان همچنین تأکید می‌کنند: «عالم کسى است که از آموختن دانش خسته نشود».

علم زمینه‌ساز ظهور

آیت‌ا... العظمی جوادی‌آملی در کتاب «امام مهدی (عج)؛ موجود موعود» درباره این فراز از دعای امام عصر (عج) آورده است: «دومین گروهی که تأثیر شگرفی در هدایت امت اسلامی دارند، دانشجویان به‌ویژه طالبان علوم و معارف وحیانی‌اند. این گروه که زمینه‌ساز نهادینه شدن فرهنگ انتظار و اصلاح زمینه ظهورند، وظایفی دارند. تلاش در راه علم‌اندوزی، جهد یعنی به کار بستن تمام توان و کوشش در مسیر رسیدن به مقصود از وظایف منتظران راستین آن امام همام به‌ویژه طلاب و دانشجویان است؛ «و علی المتعلّمین بالجهد».

علم بالاترین ارزش‌هاست

اما اینکه منتظران چطور عشق و اشتیاق به علم و علم‌آموزی را در خود ایجاد کنند، هم راه و رسم خودش را می‌خواهد؛ یک راه آن است که متوجه ارزش علم باشیم. انسان از یک طرف به‌طور فطری طرفدار ارزش‌ها و کمالات است و از طرف دیگر فطرتا از بین ارزش‌ها به ارزش‌های بالاتر فکر و تلاش می‌کند به ارزش‌های میانی و پایین‌دستی راضی نشود و مراتب و مدارج بالاتر را کسب کند، بنابر آموزه‌های دینی‌روایی ما، علم بالاترین ارزش‌هاست که باید برای کسب آن تلاش کرد و همراه خود، فضایل و ارزش‌های دیگر را هم می‌آورد.