در این مقاله سعی داریم به عملیاتی کهمغز در هنگام خوابانجام می‌دهد، نگاهی داشته باشیم آنگاه متوجه خواهیم شد که وقتی می‌خوابیم، مغز ما نه تنها بسیار پرکار است، بلکه در پرکارترین زمان خود به سر می‌برد. بامجله دلتاهمراه باشید.

چرا ما می‌خوابیم؟

دکتر متیو واکر Matthew Walker، که بیشتر از بیست سال بر روی عملکرد مغز در هنگام خواب بررسی و تحقیق کرده‌ است، دانسته‌های علمی خود را در کتابش شرح داده است. او متوجه شد که در طول یک خواب کامل، مغز ما بین سه تا فاز مختلف در گردش است. فاز خواب عمیق، فاز خواب سطحی و فاز REM.
مغز در هر ۹۰ دقیقه، بین این سه تا فاز در رفت و آمد است. این سه فاز شبیه به هم نیستند و این چرخه‌ خواب نیز همیشه یکسان و به ترتیب نیست. اما اصولا ترتیبش به این صورت است که وقتی می‌‌خوابیم در ابتدا، وارد مرحله‌ خواب عمیق می‌شویم. اگر به هر دلیلی از زمان خوابیدن خود کم کنیم، در واقع چرخه‌ طبیعی مغز در هنگام خواب را مخدوش کرده‌ایم.

۱_ فاز خواب عمیق

هنگامی‌که می‌خوابیم و مغز وارد فاز خواب عمیق می‌شود، مغز به سرعت تمام این بسته‌های اطلاعاتی جدید را از قسمت هیپوکامپوس مغز، به قسمت‌های دیگر مغز منتقل می‌کند.
اگر از میزان خوابتان کم کنید در واقع از انتقال این بسته‌های اطلاعاتی جلوگیری کرده‌اید. ظرفیتهیپوکامپوسمغز برای ورود داده‌های جدید کمتر و کمتر شده و نمی‌تواند داده‌های دیگر را به درستی بایگانی کنند. در نتیجه ما دچار ناتوانی در یادگیری و ضعف حافظه می‌شویم.

۲_ فاز خواب سطحی

در هنگام خواب سطحی، عملیات پاکیزه سازی کامل هیپوکامپوس مغز صورت می‌گیرد.
همانطور که گفتیم ظرفیت هیپوکامپوسمغزمحدود است و نمی‌تواند بعد از ۱۶ ساعت بیداری و جمع آوری تمام اطلاعات در طی روز، همه آن‌ها را نگهداری کند. بنابراین در هنگام خواب سطحی، عملیات پاکیزه سازی و جارو کردن این قسمت از مغز باید صورت بگیرد تا مغز ما برای روز بعد، جا داشته باشد. به همین دلیل است که وقتی خسته هستید و خوابتان می‌‌آید میزان تمرکزتان خیلی کم می‌شود.

۳_ فاز خواب REM ( زمانی‌که خواب می‌بینیم)

مرحله‌ آخر خواب، مرحله ای است که ما در آن خواب می‌بینیم و به REM معروف است. فرض کنید شما آدمی‌ هستید که بر حسب تجربه متوجه شده‌اید به مقدار ۷ ساعت در شبانه روز احتیاج به خواب دارید. آخرین مرحله‌ خواب شما مرحله‌ REM است و اگر به جای هفت ساعت، پنج ساعت بخوابید، مرحله‌ آخر را از دست خواهید داد. در فاز REM، حرکات چشم که از زیر پلک مشخص است به طرز خیلی سریعی دیده می‌شود. به نظر می‌‌آید شخص بیدار است و دارد بازی درمی‌آورد. اما اگر به بقیه‌ قسمت‌های بدن شخص نگاه کنید کاملا بی‌حرکت است دقیقا حالت فلج کامل.
در مرحله‌ REM، مغز در اوج خلاقیت است. برای همین است که خیلی‌ها زمانی‌که می‌خوابند بسیاری از ایده‌های خلاقانه به ذهنشان می‌رسد. این ایده‌های خلاقانه، ‌در هنگام خواب و بدون هیچ تلاشی به فکر بسیاری از افرادی که کارهای خلاقانه انجام می‌دهند، می‌رسد.
لازم به ذکر است که مرحله‌ REM نه تنها مربوط به خلاقیت مغزی است، بلکه عواطف مختلف را نیز در بر می‌گیرد.

پیشنهاد مطالعه:مطلبآداب و رسومی که شما‌ را حیرت‌زده خواهد کردرا در مجله دلتا بخوانید.