ماجرا فقط یک بدخلقی ساده است یا پای عوامل فیزیولوژیک به میان است؟ درباره آقایان میان‌سال صحبت می‌کنیم؛ آن زمان‌هایی که رفته‌رفته با افزایش سن‌وسال بدخلق می‌شوند و کمی غرغرو. به نظر می‌رسد ریشه کم‌تحملی و بدخلقی مردان با افزایش سن به سندرومی به‌نام عارضه بدخلقی مردان (Irritable Male Syndrome) یا پریود مردان می‌رسد. از نظر بالینی، به این حالت آندروپوز (Andropause) یا یائسگی مردان هم می‌گویند. مانند زمانی که زنان بهدوران یائسگیوارد می‌شوند، این ماجرا برای مردان هم با تغییراتی روحی و جسمی همراه است؛ تغییراتی که انگار ریشه در نوسانات و تغییرات هورمونی دارد. جالب شد، نه؟ تا به حال درباره این موضوع چیزی شنیده بودید؟ اجازه بدهید در این مقاله بیشتر برایتان بگوییم.

علائم بیرونی و نشانه‌های پریود مردان چیست؟

در پاسخ به اینکه ایا مردها هم پریود میشوند یا مردان چگونه پریود میشوند باید بگوییم پریود در مردان مشابه روندی نیست که زنان تجربه می‌کنند. مردان، با افزایش سن، به‌دلایلی مانند نوسانات هورمونی، عارضه‌ای را تجربه می‌کنند که از آن با عنوان پریود مردان یا سندروم بدخلقی یاد می‌شود.

همان طور که نام این عارضه یا سندروم نشان می‌دهد، علامت اصلی آن بدخلقی است.افسردگیو کاهشاعتماد به نفسهم از نشانه‌های دیگر آن به شمار می‌رود. پریود مردان ممکن است بااختلال در خواب،کاهش توانایی در تمرکزکردنو کاهش انرژی همراه باشد. علاوه بر اینها،کاهش وزنو کم‌توانی در بازیابی انرژی بعد ازورزش‌کردننیز از نشانه‌های این سندروم است.

نوسانات و تغییرات هورمونی مردان باعث تغییر در میل جنسی و اختلالات نعوظ هم می‌شود. تمامی این نشانه‌ها و علائم روی زندگی زناشویی فرد نیز اثر می‌گذارد و معمولا چالش‌هایی منفی به او تحمیل می‌کند. دمدمی‌مزاجی و تغییرات در میل جنسی رابطه فرد با همسرش را به چالش می‌کشد. پای علامت‌های دیگری هم به میان است؛ مثلا اختلالات خواب از علامت‌هایی است که زندگی سالم و معمولی فرد را ناخوشایند می‌کند. وضعیتسلامت روانو جسم تا حد زیادی به خواب مطلوب و خوشایند وابسته است.

عامل بروز دوران قاعدگی در مردان چیست؟

یکی از دلایل اصلی آندروپوز کاهش هورمونتستوستروندر مردان است. این هورمون به‌طور طبیعی در بدن مردان ترشح می‌شود و به باروری آنها کمک می‌کند. تستوسترون درشکل‌گیری توده ماهیچه‌ مردان و رویش موهای بدنشان هم نقش دارد. با ورود آقایان به ۳۰سالگی و بعد از آن، هورمون مذکور کم‌کم رو به کاهش می‌رود.

مردان برای داشتن روابطی سالم در زندگی به این هورمون نیاز دارند. چرا؟ چون بخشی ازتناسب اندام، اعتمادبه‌نفس، انرژی و میل جنسی‌شان وابسته به آن است. منتها آیا عامل بدخلقی یا پریود مردان و ورودشان به دنیای یائسگی در کاهش تستوسترون خلاصه می‌شود؟

به‌طور کلی، مردان با افزایش سن سطح کمتری از ترشح تستوسترون در بدن را شاهد خواهند بود و البته به‌جز سن، عوامل دیگری مانندفشار خون بالایادیابتهم در این کاهش اثرگذارند. تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد کاهش تستوسترون در مردان با پابه‌سن‌گذاشتن، عوارضی شبیه گُرگرفتگی در خانم‌ها در سنین یائسگی ایجاد می‌کند.

مقایسه یائسگی زنان با آندروپوز

همان طور که گفته شد، یائسگی زنان تفاوت‌های چشم‌گیری با اتفاقاتی دارد که برای مردان میان‌سال رخ می‌دهد. در دوران یائسگی، تولیداستروژنبه‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد؛ اما در مردان تستوسترون به‌تدریج کم می‌شود، چیزی در حدود نیم‌درصد در هر سال.

برخی پزشکان معتقدند تغییرات هورمونی مردان در میان‌سالی آن‌چنان شدید و تند نیست و در واقع، اگر یائسگی برای آنها به کار باشد، اتفاقاتی مشابه زنان در بدنشان رخ نمی‌دهد. در حقیقت، برخی از متخصصان و پزشکان معتقدند کاهش تستوسترون تنها دلیل تغییرات خُلقی و بروز آندروپوز در مردان نیست.

پریود مردان یا سندروم بدخلقی در آنها چطور تشخیص داده می‌شود؟

بررسی سطح تستوسترون می‌تواند گام مهم و مفیدی در تشخیص مشکلات خلق‌وخویی باشد که به‌واسطه افزایش سن به وجود می‌آیند. ارزیابی وضعیت تستوسترون به‌عنوان بخشی از آزمایش‌هایی خواهد بود که برای سنجشقند خون، وضعیتکلسترولو… انجام می‌شوند.

زمانی که سطح و میزان تستوسترون بدن مشخص می‌شود، دلایل بدخلقی و دمدمی‌مزاجی‌های پراکنده را نیز راحت‌تر می‌توان بررسی کرد. پزشکان با بررسی سطح هورمون‌ها، معاینه جسمانی و گفت‌وگو با بیمار به نتیجه‌گیری درباره وضعیت او می‌رسند.

همان طور که پیش‌تر هم اشاره شد، دلایل ریشه‌ای دیگری هم وجود دارند که ممکن است عامل پریود مردان باشند؛ برای نمونه، دیابت یکی از عوامل اختلالات نعوظ است یا مشکلات دیگری ماننداختلال وقفه تنفسیدر خواب هم ممکن است روی کاهش توانایی در تمرکز و انرژی اثرگذار باشند.

راه‌های درمان پریود مردان چیست؟

اگر پریود مردان در نتیجۀ کاهش سطح تستوسترون عارض شود، به درمان‌هایی نیاز است که سطح این هورمون را در بدن متعادل و کنترل می‌کنند. در این درمان، هورمون تستوسترون ساختگی به بدن تزریق می‌شود. مانند هر روش درمانی دیگری، این روش ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. گاهی عوارض هورمون‌درمانی روی سلامت قلب اثرات منفی می‌گذارد. گاهی هم دمدمی‌مزاجی و تغییرات خُلقی مانند پیداکردن حالتی تهاجمی به فرد دست می‌دهد.

داشتن سبکزندگی سالمورژیم غذاییمتعادل نیز در کنترل عوارض نقش مهمی دارند؛ برای مثال، کنترل وزن می‌تواند مشکلاتی را حل کند که شاید دلیل و عامل پریود مردان باشند، عواملی مانند:

• دیابت؛
• اختلالات خواب؛
• بیماری‌های قلبی؛
• کاهش سطح انرژی.

مصرف مواد غذایی کهشکرو چربی ندارند نیز از جمله کارهایی است که برای کنترل وضعیت پریود مردان می‌توانید انجام بدهید. کنارگذاشتنمصرف الکلو ورزش‌کردن به‌مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه به‌طور روزانه یا در بیشتر روزهای هفته نیز از راه‌های درمان پریود و یائسگی مردان است.

اگر این وضعیت روی روابط مرد با همسر خود اثرات منفی گذاشته است، به مشاوره‌های روان‌شناسی نیاز است. جلسات مشاوره راهی مناسب برای کنترل تغییرات روان و شخصیت خواهند بود. زوج‌هایی که بعد از تجربه پریود مردان دچار چالش می‌شوند و به روان‌شناس مراجعه می‌کنند، به‌خوبی از پس مشکلاتشان بر خواهند آمد.

چطور می‌توان پریود مردان را کنترل کرد؟

برای کنترل این وضعیت باید علائم و نشانه‌های آن را شناسایی و بررسی کرد. همچنین، با مراجعه به پزشک، به تشخیص قطعی این وضعیت رسید و درمان مناسب را پیگیری کرد. برای اینکه در دوران پریود مردان، روابط همسران مخدوش نشود به توصیه‌های زیر دقت کنید:

• نیاز است که همسر و همراه فرد در شنیدن مشکلات و علائم او صبور باشد؛
• برای کنترل اوضاع باید دور موادی مانند الکل و مواد قندی و حاوی شکر را خط کشید؛
• مردان باید با تغییرات خُلقی خود در این دوران آشنا شوند و با آرام‌کردن خود، آنها را کنترل کنند؛
• مردان باید بپذیرند که دچار تغییراتی شده‌اند و وضعیتشان از نظر جسمی و روانی تغییراتی کرده است؛
• استفاده از روش‌هایی مانند تسوتسترون‌درمانی مطلوب است و برای دیدن نتایج آن به کمی صبر نیاز است؛
• استفاده از روش‌های آرام‌سازی خود (مانندیوگا،مدیتیشنو کنترلتنفس) در مدیریت اوضاع بسیار مفید است؛
• استفاده از کمک روان‌شناسان را نباید در آرام‌سازی خود وازبین‌بردن استرس‌هانادیده گرفت. برای دریافت نتیجه مطلوب، گاهی به چندین جلسه مشاوره نیاز است؛
• ورزش‌کردن باعث تولید ماده‌ای به‌‌ناماندورفیندر بدن می‌شود و حال خوبی در هر فرد ایجاد می‌کند. نتیجه این حال خوب دردرمان افسردگیو ازبین‌بردن احساسات منفی نقش دارد؛
• روی‌آوردن به رژیم‌های غذایی سالم نباید فراموش شود (مثلارژیم غذایی مدیترانه‌ایشامل مصرف میوه، سبزیجات، دانه‌های کامل، آجیل، پروتئین‌های کم‌چرب و لبنیات کم‌چربی یا بدون چربی).

در آخر

شاید عبارت پریود مردان یا یائسه‌شدن آنها برایتان آشنا نباشد و درباره‌اش چیزی نشنیده باشید؛ اما باید بدانید این موضوع در بسیاری از مردان رواج دارد و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. زمانی که از پریود برای مردان حرف می‌زنیم، اصلا و ابدا از چیزی صحبت نمی‌کنیم که برای خانم‌ها در طول ماه رخ می‌دهد. پریود مردان شکل‌وشمایل دیگری دارد و با رعایت مواردی مانند هورمون‌درمانی، تغییر سبک زندگی و کمک‌گرفتن از مشاوران کنترل می‌شود.

آقایانی که نشانه‌های یائسگی مردان را در خود دیده‌اید یا خانم‌هایی که این نشانه‌ها را در همسر یا عزیزانشان دیده‌اند، چه روشی برای کنارآمدن با این تغییرات یا کمک به عزیزانتان پیش گرفته‌اید؟

نیلوفر شهدوست