خبرورزشی-شاهد خیلی از فراز و فرودها بود، میزبان راگبی و رولینگ استونز شد، توسط لوفت‌وافه با خاک یکسان شد و دوباره به زندگی برگشت، سرانجام تبدیل به بزرگ‌ترین ورزشگاه کل کشور شد.

کلیسای ورزشی

«اولدترافورد» در منطقه خودنمایی می‌کند، درست مثل کلیسای جامع برای فوتبال، پرهیبت، باشکوه، نمادی از بازی فوتبال و شهر منچستر. درست مثل تیمی که آن را خانه خود می‌داند از زیر آوار بلند شد و تبدیل به یکی از مشهورترین میادین ورزشی جهان شد.

برای اولین بار در تاریخ ۱۹ فوریه ۱۹۱۰ یعنی ۱۱۱ سال پیش درهای خود را گشود و جمعیتی ۸۰۰۰۰ نفری را در خود جای داد، اولدترافورد بنایی تازه ساخت بود که استانداردهای جدیدی را برای استادیوم‌های ورزشی تعریف کرد. این فقط زمین فوتبال نبود بلکه یک تصمیم بزرگ بود، اعلام جاه‌طلبی و پیغامی برای تمام جامعه فوتبالی جهان، همان‌طور که روزنامه «اسپورتینگ کرانیکل» توصیف کرد «زیباترین، بزرگ‌ترین و چشمگیرترین میدان ورزشی که تا به حال دیده شده است.»

منچستریونایتد در تلاش برای رسیدن به یک میدان بازی عالی خیلی هزینه کرد، برآورد بودجه اولیه ۳۰ هزار پوندی را دو برابر کرد و البته «جان اچ دیویس» سخاوتمند که یک تاجر ثروتمند است هم ۸ سال قبل از آن، باشگاه را تحت نام قدیمی‌اش «نیوتون هیث» خرید. برخلاف زمین بازی قبلی‌شان «بانک استریت» که دور تا دورش با آپارتمان‌ها احاطه شده بود و آنقدر قدیمی بود که هر وقت باد شدیدی می‌وزید بخش‌هایی از سقف خراب می‌شد، این ورزشگاه جدید در نزدیکی پارک صنعتی ترافورد ساخته شد.

معماری لیتچ

وقتی هواداران وارد می‌شدند با تونل‌های خرگوشی مواجه می‌شدند که همگی آنها به تراس‌های جدید با مانع‌های فولادی می‌رسیدند، مارک تجاری «آرچیبالد لیتچ»، پدرخوانده طراحی ورزشگاه‌های فوتبالی انگلیس در قرن ۲۰ که مسئول ساخت بیش از ۲۰ باشگاه است از جمله استمفوردبریج، هایبوری و ویلاپارک.

طراحی این‌گونه بود که هواداران هرجا ایستاده باشند بتوانند دید خوبی روی بازی داشته باشند. آنهایی که عقب‌تر بودند دورنمایی وسیع از زمین بازی داشتند و آنهایی که به زمین نزدیک‌تر بودند می‌توانستند با ستاره‌های آن روزها مثل سندی ترنبول و بیلی مردیث چشم تو چشم بشوند. لیتچ هم فقط تأمین‌کننده آجر و تجهیزات ورزشگاه‌ها نبود بلکه کاملاً از این موضوع آگاه بود که جریان هوا، نور خورشید و محل خارج شدن آب چقدر برای داشتن زمین خوب برای بازی فوتبال مهم است. مجله «اومپایر» ورزشگاه بی‌نظیر اولدترافورد را «سطح مجلل و زیبای سبز رنگ» توصیف می‌کند که سازندگانش به خوبی می‌دانستند که چگونه از چنین زمین بازی با کیفیتی استفاده کنند تا بازی‌های درخشانی روی آن انجام شود.

قربانی جنگ جهانی

یونایتد اولین بازی‌اش در اولدترافورد را با نتیجه ۴ بر ۳ به لیورپول واگذار کرد اما با رسیدن به انتهای اولین فصل‌شان در خانه جدید دوباره قهرمان لیگ شدند.

در سال‌های بعدی، اولدترافورد مانند منچستریونایتد دچار تغییرات زیادی شد و ارتش انگلیس در طول جنگ جهانی دوم از آن به عنوان انبار مهمات استفاده می‌کرد و در تاریخ یازدهم مارس ۱۹۴۱ توسط بمب‌افکن‌های آلمانی ویران شد. بعد از جنگ شروع به بازسازی ورزشگاه اولدترافورد کردند و در آن زمان منچستریونایتد مجبور بود بازی‌های خانگی‌اش را در زمین منچسترسیتی «مین‌رود» انجام دهد.

بازسازی و گسترش

ورزشگاه درست به موقع برای فصل ۱۹۵۰-۱۹۴۹ بازگشایی شد. اضافه شدن نورافکن‌ها در سال ۱۹۵۷ امکان انجام بازی‌های میان هفته را فراهم کرد و سقف جدیدی که در سال ۱۹۵۹ اضافه شد باعث شد تا هزاران طرفدار منچستر که هر هفته و اصولاً مستقیماً از کارخانه‌ها و انبارهای‌شان برای تماشای بازی می‌آمدند از باران‌های منچستر در امان باشند.

بعد از سه دهه بازسازی، در زمانی که دوران لیگ برتر انگلیس شروع شد ظرفیت اولدترافورد به ۴۴۷۵۱ نفر کاهش پیدا کرده بود اما با گسترده‌سازی‌های بیشتر تا سال ۲۰۰۰ این رقم به ۶۸۰۰۰ نفر افزایش یافت. با تغییرات بعدی ظرفیت به حدود ۷۵۰۰۰ نفر رسید و اولدترافورد از نظر گنجایش در رتبه دوم بعد از ومبلی در بین ورزشگاه‌های انگلیس قرار دارد.

در جام جهانی‌ ۱۹۶۶ اولدترافورد محل برگزاری سه بازی شد، به علاوه تعدادی از بازی‌های گروهی و یک بازی یک‌چهارم نهایی و و نیمه‌نهایی در رقابت‌های لیگ قهرمانان اروپا در تابستان ۱۹۹۶ و فینال لیگ قهرمانان ۲۰۰۳.

گزارش‌های اخیر اعلام می‌کند سرمایه‌گذاران وقتی شنیدند که برای اینکه اولدترافورد در سطح مدرن بتواند با ورزشگاه‌های مدرن لیگ برتر رقابت کند به سرمایه ۲۰۰ میلیون پوندی نیاز است کمی عقب نشستند و این موضوع ناراحت‌کننده است.

اما اولدترافورد جایگاه ویژه‌ای در فوتبال و فراتر از فوتبال دارد. این ورزشگاه میزبان مسابقات قهرمانی جهانی و انبوهی از کنسرت‌ها بوده است و همچنین قرار است مقصد اصلی بین‌المللی راگبی شود و از سال ۱۹۹۸ میزبان فینال بزرگ سوپرلیگ بوده است. هنگامی که آرچیبالد لیتچ اولدترافورد را طراحی می‌کرد قصد داشت فضایی ایجاد کند تا به طور یکسان الهام‌بخش بازیکنان و هواداران باشد و از همان سال‌ها هم این ورزشگاه مورد لطف بسیاری از ورزش‌ها و سرگرمی‌ها بوده است.

زمینی که یکی از پسران محبوب منچستریونایتد، سِربابی چارلتون، آن را «تئاتر رؤیاها» خطاب کرد. اولدترافورد هنوز هم به عنوان یکی از شاخص‌ترین ورزشگاه‌های جهان به شمار می‌رود.

۵ بازی به یاد ماندنی از گذشته اولدترافورد

منچستریونایتد ۲ - رئال‌مادرید ۲ (لیگ قهرمانان اروپا، آوریل ۱۹۵۷)

با نتیجه ۳ بریک در دور رفت نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان اروپا، فرزندان مت بازبی به رئال‌مادرید در اولین بازی اولدترافورد زیر نورافکن‌هایش خوشامد گفتند و بازی را مقابل قهرمانان اروپا به تساوی کشاندند. بابی چارلتون و تامی تیلور گل زدند تا کام‌بک تماشایی را به معرض نمایش بگذارند اما آرزوهای آن تیم به خاطر تأثیراتی که فاجعه هوایی مونیخ به جای گذاشته بود هرگز به طور کامل برآورده نشد.

منچستریونایتد ۳ - شفیلدونزدی صفر (جام‌ حذفی انگلیس، فوریه ۱۹۵۸)

کمتر از دو هفته بعد از سانحه هوایی مونیخ، که جان هشت بازیکن باسبی را گرفت، تیم موقت یونایتد که به شدت محزون و غمگین بودند انتظار پیروزی نداشتند اما یونایتد در نهایت بر احساساتش غلبه کرد و با نتیجه درخشان ۳ بر صفر پیروز میدان شد.

منچستریونایتد صفر - منچسترسیتی یک (لیگ انگلیس، آوریل ۱۹۷۴)

یونایتد که ۶ سال قبل جام اروپا را در ومبلی بالای سر برده بود، با شکست در خانه مقابل سیتی برای اولین بار بعد از ۴۰ سال به دسته دو سقوط کرد. با اینکه نتایج نشان می‌داد که سقوط اجتناب‌ناپذیر است، یک بغل پا از پادشاه سابق «استرتفورد اند»، دنیس لاو، که منجر به گل شد کار را تمام کرد.

منچستریونایتد ۳ - بارسلونا صفر (جام‌درجام اروپا، مارس ۱۹۸۴)

به نظر می‌رسید با شکست ۲ برصفر در دور رفت، یونایتد که حالا میزبان بارسلونا و دیگو مارادونا در اولدترافورد است، از دور مسابقات جام‌درجام خارج می‌شود اما با عملکرد قهرمانانه کاپیتان تیم برایان رابسون که دو بار موفق به گلزنی شد و با یک گل از فرانک استپلتون یکی از خاطره‌انگیزترین بازی‌های تاریخ باشگاه رقم خورد و ورزشگاه از هیجان و فریادهای هواداران به لرزه درآمد.

انگلیس ۲ - یونان ۲ (انتخابی جام جهانی، اکتبر ۲۰۰۱)

ومبلی در حال بازسازی بود و اولدترافورد انتخاب برتر برای بسیاری از بازی‌های خانگی انگلیس شد. گل تساوی دیوید بکام به یونان در دقایق پایانی با ضربه آزادی تماشایی که باعث شد تا انگلیس به رقابت‌های جام جهانی‌ ۲۰۰۲ راه پیدا کند، جایگاه ورزشگاه را برای رقابت‌های ملی هم تضمین کرد.