روزنامه ایران:فرایند تنظیملایحه بودجه سالانه، با احراز جنبه های دقیق اقتصادی و منطقی می‌تواند عامل مهمی در توسعه اقتصادی یک کشور باشد. در اقتصاد ایران همواره بودجه دولت با کسری مواجه بوده است و از آنجایی که اگر کسری بودجه در جهت ساخت زیربناهای اقتصادی، تحقیق و توسعه و بهداشت و... باشد که می‌تواند فرایند رشد اقتصادی در سال‌های آتی را ایجاد کند، می‌تواند برای هر اقتصادی مفید واقع شود. از سوی دیگر اگر در فرایند توسعه زیرساخت‌های اقتصادی نباشد و صرفاً به خاطر هزینه‌هایی که هیچ توجیه اقتصادی ندارند باشد، می‌تواند معضل خطرناک برای اقتصاد محسوب شود. اقتصاد ایران همواره با کسری بودجه مواجه بوده است و در بیشتر سال‌ها این کسری ناشی از بیشتر بودن اندازه دولت بوده که این کسری همواره با انتشار پول پوشش داده شده و نتیجه‌ای جز تورم بر اقتصاد نداشته است. بررسیلایحه بودجه 1401و توجه به موارد قابل تأمل می‌تواند در اصلاح و تقویت بودجه مفید واقع شده و اثرات مخرب کسری بودجه 1401 بر اقتصاد را کاهش دهد و نقاط قوت آن منجر به تقویت اثرات مثبت شود.

یکی از ضعف‌های اصلی اقتصاد ایران که منجر به بروز کسری بودجه در ایران می‌شود اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی است که منجر به عدم توجه به مالیات‌گیری در اقتصاد شده است. بررسی سهم نفت از بودجه ایران بعد از سال‌های 1393 تا 1400 حاکی از این است که مقدار مصوب تا سال1397 با مقدار محقق شده منطبق بوده و کسری بودجه از این طریق بر کشور تحمیل نشده است ولی در سال 1398 ، 1399 و 1400 مقدار محقق شده بسیار کمتر از مقدار مصوب بود که اثر زیانباری بر بودجه و کلیت اقتصاد برجای گذاشت. بنابراین پیشنهاد می‌شود در بودجه 1401 با نگاه واقع‌بینانه درآمد نفتی سه سال اخیر مدنظر قرار بگیرد و هزینه‌ها طبق همین درآمد تنظیم شود. بودجه 1401 دارای نقاط قوت قابل تأملی است که باید بدان توجه کرد. به‌عنوان مثال کاهش در میزان انتشار اوراق است. کم بودن میزان انتشار اوراق در وهله اول میزان بازپرداخت اصل و سود اوراق در سال 1402 را کاهش خواهد داد.

می‌توان اذعان کرد بالا بودن میزان انتشار اوراق در سال 1400 سبب می شود دولت مقدار بیشتر و قابل توجهی نسبت به سال‌های قبل در سال 1401 اصل و سود اوراق را پرداخت کند و هزینه‌های دولت در سال 1401 را افزایش دهد که در این راستا کاهش در انتشار اوراق در سال 1401 بالطبع از هزینه‌های دولت در سال 1402 خواهد کاست. از سوی دیگر کم بودن انتشار اوراق در سال 1401 سبب می‌شود دولت از میزان نرخ بهره بکاهد؛ که نتیجه‌ چنین رویکردی می‌تواند رونق در بازار بورس تهران باشد که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم منبع درآمدی برای دولت محسوب می‌شود و رونق در بازار سهام هم مالیات معاملاتی دریافتی دولت را افزایش خواهد داد و هم افزایش تقاضا برای سهام شرکت‌های بورسی - که بیشترشان نیز دولتی هستند - سبب سودده شدن این شرکت‌ها و کاهش در بدهی این شرکت‌ها خواهد شد. سومین مسأله مهم در رونق بازار بورس، جذب نقدینگی توسط این بازار است که می‌تواند در کاهش تورم نیز مفید واقع شود. یکی دیگر از نقاط قوت لایحه بودجه 1401، افزایش در هزینه‌های عمرانی است. همان‌طور که اشاره شد اگر کسری بودجه به سبب هزینه‌کرد در زیرساخت‌های اقتصادی باشد، می‌تواند برای اقتصاد مفید واقع شده و اثرات مخرب نداشته باشد و از سوی دیگر رونق در فعالیت‌های عمرانی به سبب پیشران بودن فعالیت‌های عمرانی در اقتصاد ایران می‌تواند سبب افزایش تولید در کل اقتصاد شود و افزایش در تولید نیز می‌تواند در محقق شدن درآمد مالیاتی مؤثر باشد.

انتهای پیام/