چرایی شمار بالای قربانیان واژگونی اتوبوس در کرمان twitter cd3333 twitter cd3333 linkedin 161 rss

چندروز پس از آنکه مسئولان پلیس در کشور، کرمان را در صدر سوانح یا تلفات جاده ای اعلام کردند، شاهد واژگونی اتوبوسی در گردنه خراسانی شهرستان راور بودیم که تنها ۴۰ یا ۴۳ ظرفیت بیشتر نداشت اما ۶۰ نفر مسافر سوار کرده بود.

مسافران اضافی را داخل راهرو اتوبوس و نیز در صندوق کنار مخزن سوخت جاداده بودند تا به‌زعم خودشان(راننده یا هر تصمیم‌گیرنده دیگر)، مسافر بیشتر و پول افزون‌تری در بیاورند، جالب اینکه این اتوبوس با این تعداد مسافر از مقابل یک پلیس راه( چترود) اجازه تردد گرفته بود؛ هرچند مسئول آن پاسگاه پلیس راه نیز بعد از حادثه برکنار شد.

اتوبوس به دره سقوط نکرد چرا آمار بالا بود؟

حادثه واژگونی ۱۵ کشته و ۴۵ مصدوم داشت و این آمار درحالی بود که اتوبوس به پایین دره پرتاب نشده بود و علت شمار بالای قربانیان حادثه همچنان پرسش برانگیز است.

صرفنظر از تعداد زیادتر از ظرفیتی که اتوبوس سوار کرده بود، به نظر می رسد چند عامل دیگر نیز در این مساله نقش داشته اند؛ وقتی پای صحبت مسافران مصدوم می نشینیم، بیشتر آنان از سرعت زیاد راننده سخن می گویند که نقش مهمی در ابن مسأله داشته است.

در گزارش رسمی و نهایی رییس پلیس راهور فراجا درباره علت حادثه نیز همین مساله به نوعی قید و اعلام شده است: بر اساس بررسی های فنی و کارشناسی، راننده اتوبوس ۵۰ درصد و شرکت تعاونی مربوطه نیز ۵۰ درصد در وقوع این حادثه تلخ مقصر شناخته شدند.

سردار سیدتیمور حسینی طی روزهای اخیر افزود: سهم راننده اتوبوس ۵۰ درصد به دلیل بی مبالاتی و عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه و تخطی از سرعت مطمئنه و سهم شرکت تعاونی در وقوع حادثه نیز ۵۰ درصد به‌دلیل بی‌مبالاتی و عدم رعایت ضوابط صدور صورت وضعیت مسافری و سوار کردن مسافر بیش از ظرفیت مجاز وسیله نقلیه عمومی است.

عامل مهم دیگر و فرسودگی سن ناوگان

در کنار این عوامل که به‌درستی بیان شده، یک مورد دیگر نیز توسط کارشناسان گمانه‌زنی می‌شود.

عمر اتوبوس حدود ۱۸ سال اعلام شده و آنطور که گفته می شود، اتوبوس هایی که در آن مقطع زمانی ساخته می‌شدند، در قسمت بالای صندلی، فاقد ستون بوده اند و از شیشه استفاده شده است. وضعیت چنین اتوبوس هایی که طی سال های اخیر در دیگر نقاط کشور نیز درگیر سانحه شده اند نشان می دهد آمار قربانیان آنها بیشتر یا شدت صدمات و میزان جان‌باختگان آنها افزون‌تر از سایر اتوبوس‌ها بوده است

عمر اتوبوس حدود ۱۸ سال اعلام شده و آنطور که گفته می شود، اتوبوس هایی که در آن مقطع زمانی ساخته می‌شدند، در قسمت بالای صندلی، فاقد ستون بوده اند و از شیشه استفاده شده است. وضعیت چنین اتوبوس هایی که طی سال های اخیر در دیگر نقاط کشور نیز درگیر سانحه شده اند نشان می دهد آمار قربانیان آنها بیشتر یا شدت صدمات و میزان جان‌باختگان آنها افزون‌تر از سایر اتوبوس‌ها بوده است.

آیا اتوبوس مجوز فعالیت داشته ؟

براساس قانون، آنطور که منابع راهداری به عنوان صادرکننده مجوز فعالیت وسایل حمل و نقل جاده‌ای می‌گویند این اتوبوس ها با این عمر، درصورتی که در بازه زمانی که در قانون مشخص شده( سه یا چهار ماهه)، اگر بتوانند در آزمون استانداردهای معاینه فنی قبول شوند و استعلام معاینه فنی اخذ کنند، می توانند اجازه فعالیت داشته باشند.

رسالتی همگانی

به هر روی، این حوادث در شرایطی رخ می دهد که غیر از خودروهایی که کیفیت آنها محل انتقاد است، جاده ها و زیرساخت های جاده ای ما نیز به ویژه در پهناورترین استان کشور که حلقه اتصالی مهم کشور بین استان های مختلف به شمار می رود به شدت مشکل دارند.

نقش حیاتی رانندگان

اما در کنار این عوامل و تجهیزات مورد نیاز در جاده ها، ضرورت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی توسط رانندگان در برهه کنونی نیز از اهمیت بسیار بیشتر و مهمتری برخوردار است.

کشورهای زیادی سراغ داریم که از نظر میزان بزرگراه یا آزادراه، وضعیتشان از ایران بدتر است اما سرانه وقوع تصادف آنها بسیار کمتر از ما در ایران است که نشان می دهد در فرهنگ رانندگی، از ما خیلی جلوتر هستند.

ابزار تنبیهی در کنار فرهنگ‌سازی

غیر از الزامات موردنیاز برای تغییر رفتارها و عملکردهای ترافیکی رانندگان، البته به یک بازوی بازدارنده و تنبیهی کنار فرهنگ سازی و آموزش نیز نیازمندیم که آن، ابزارهای نظارتی است و نقش پلیس راهور و پلیس راه را برجسته می کند.

بی شک، افزایش نظارت پلیس در این زمینه موثر است که البته پلیس نیز از نظر تجهیزات و نیروی انسانی باید مورد حمایت عملیاتی قرار گیرد

بی شک، افزایش نظارت پلیس در این زمینه موثر است که البته پلیس نیز از نظر تجهیزات و نیروی انسانی باید مورد حمایت عملیاتی قرار گیرد.

انتظار می رود هم اقدامات باهدف فرهنگ سازی به صورت علمی تر گسترش یابد و پویش هایی مثل «نه به تصادف» در مسیر خود با سازوکار اثربخش‌تری استمرار یابد و هم همزمان سخت‌گیری‌ها برای رعایت قوانین و برخورد با ناقضان مقررات رانندگی نیز شدت گیرد.

در شرایطی از وضعیت سوانح رانندگی در کشور و کرمان صحبت می کنیم که آمارها به‌روشنی از شرایط موجود سخن می گویند و وضعیت به هیچ عنوان مناسب نیست؛ لذا یک عزم جدی همگانی می طلبد که با یک محوریت مشخص، از ابعاد مختلف، هم شاهد فرهنگ سازی عملیاتی بیشتر و هم حمایت و پشتیبانی لازم به همراه توسعه زیرساخت ها باشیم تا شاید در این رهگذر، اندکی از آمار سوانح و تلفات جاده ای که روزانه ده‌ها نفر را به کام مرگ می‌کشاند بکاهیم.

کرمان همچنان از نظر پلیس در ردیف استان های پرتلفات سوانح رانندگی در کشور است و همه اقداماتی که گفته شد در این استان باید با برنامه منسجم تر و کارآمدتری اجرایی شود.

به گفته رییس پلیس راهور فراجا درباره آخرین آمار تصادفات نوروزی ۱۴۰۴ در بازه ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۴ مجموعاً ۹۷ هزار و ۱۴۴ فقره تصادف در سطح جاده‌های کشور به ثبت رسیده است.

سردار سید تیمور حسینی توضیح داد: در این مدت شاهد ۶۹۸ فقره تصادف فوتی بودیم که در مجموع ۸۳۸ نفر از هم‌وطنان جان خود را از دست داده‌اند، ۱۵ هزار و ۱۷۶ فقره تصادف جرحی با ۱۹ هزار و ۱۶۶ نفر مجروح و ۸۱ هزار و ۵۷۱ فقره تصادف خسارتی که تنها منجر به خسارت مالی شده است نیز در ۲۰ روز گذشته اتفاق افتاده است.

وی با اشاره به استان‌هایی که بیشترین تعداد تصادفات فوتی را داشته‌اند، اظهار داشت: کرمان با ۷۶ نفر، فارس با ۷۲ نفر، خراسان رضوی با ۵۳ نفر و خوزستان با ۵۱ نفر، رتبه‌های اول تا چهارم را در بین استان‌های دارای بیشترین تعداد جان‌باختگان تصادفات تعطیلات نوروز امسال به خود اختصاص داده‌اند.