به گزارششمانیوز: محمدعلی احمدزاده اصل، کارشناس ارشد بازار سرمایه صندوق‌های کالایی محصولات کشاورزی که در سال ۹۹ در بورس کالای ایران راه اندازی شد، هدفی بزرگ را دنبال می کند و آن، هدایت کم ریسک و اصولی نقدینگی و سرمایه های سرگردان به بازار محصولات کشاورزی است. براساس مطالعات، صندوق های کالایی، فرصتی برای جذب سرمایه‌های سرگردان در بازارهای مختلف هستند که برای رونق بخش کشاورزی اهمیت ویژه ای دارند.

اساسا صندوق های‌ کالایی کشاورزی با استفاده از منابع خود که از طریق واگذاری واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق به سرمایه‌گذاران جمع‌ می شود، پرتفو ایجاد می کند و اقدام به سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای کشاورزی –نظیر زعفران، زعفران پوشال، زیره سبز و پسته- می‌کند. عمده این منابع نیز که حداقل ۷۰ درصد می شود در گواهی سپرده کالایی سرمایه‌گذاری خواهد شد. همچنین سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای این صندوق‌های کالایی به جای سرمایه‌گذاری مستقیم در محصولات کشاورزی در صندوقی که به‌صورت تخصصی در اوراق بهادار مبتنی بر آن محصولات فعالیت می‌کند، سرمایه‌گذاری می‌کنند.

این منابع که برای سرمایه گذار منافع مالی به همراه خواهد داشت، برای کشاورز و یا تولیدکننده نیز از طریق ایجاد نقدینگی، مزایایی دارد. به این ترتیب که کشاورزان و تولیدکنندگان بدون وثیقه‌گذاری و عرضه مستمر محصول به منابع مالی دست می یابند که راه رسیدن به آن آسان بوده و مجالی برای فعالیت های توسعه ای فراهم می کند. اکنون دو صندوق کالای کشاورزی با دو نماد معتبر سحرخیز و نهال در بورس کالای ایران ایجاد شده که این صندوق ها به نقدشوندگی بیشتر معاملات بخش کشاورزی و روند استانداردسازی محصولات کمک می کنند اما مهمتر از آن بهبود شرایط نقدینگی کشاورز و کاهش دلالی هاست.

در مورد صندوق های راه اندازی شده، قرار است که این ابزارهای مدرن از طریق تامین منابع مالی مورد نیاز، از خام فروشی محصولات به ویژه در زعفران نیز جلوگیری کنند. چراکه هر ساله به علت کمبود نقدینگی، کشاورزان مجبور هستند که در همان ابتدای فصل، کالای خود را بدون هیچ ارزش افزوده‌ای به فروش برسانند. به این ترتیب در ابتدایی ترین حلقه که همان فروش گل‌های زعفران است، تعجیل می شد و تعادل بازار بهم می ریخت. این عامل اجازه توسعه و حرکت صنعت به سمت مکانیزاسیون را هم نمی داد اما حالا به واسطه این صندوق ها می توان نوسانات بازار این محصولات را به حداقل رساند.

به این ترتیب که کشاورزان و دارندگان کالا، محصولشان را به انبارهای مورد پذیرش بورس کالا تحویل داده، گواهی سپرده دریافت کرده و هر زمانی که قیمت قابل قبول بود، اقدام به فروش کنند؛ صندوق های کالایی روی این گواهی ها سرمایه گذاری می کنند و موجب توسعه و افزایش عمق این معاملات می شوند که اثرات مطلوب این اقدام به حمایت کشاورزان و تولید منجر می شود. به عبارت بهتر، صندوق های کالایی کشاورزی با استفاده از سرمایه های سرگردان به بازار کشاورزی عمق می بخشد. به این ترتیب با توسعه بیشتر این صندوق ها در بورس کالا هم کشاورز و هم سرمایه گذار سود می برد و حتی در این ساختار صنایع وابسته به محصولات نیز منتفع می شوند.

از طرف دیگر، هدفبورس کالاکه توسعه ابزارها و فعالیت های مبتنی بر ابزارهای تعریف شده برای گسترش معاملات است، با ایجاد شفافیت و کشف قیمت های منطقی در حوزه کشاورزی به شیوه ای مطلوب محقق می شود.

در پایان اینکه به نظر می رسد با بهره گیری صحیح از ابزارهای مالی بورس کالا از جمله صندوق های کالایی و آشنایی کشاورزان با این ابزارها، مجالی برای توسعه صنعت کشاورزی، کاهش حجم واردات و خودکفایی در برخی از محصولات، حرکت به سمت تولید کمی و کیفی با استفاده از فناوری های روز و سیستم های مکانیزه و کاهش حضور دلالان در این بخش از اقتصاد فراهم می شود.