با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، صنعت خودروی روسیه با بحران مواجه شد، بطوریکه بازار این کشور را خودروهای دست دوم خارجی فرا گرفت، اما امروزه شرکت روسی «آوتوواز» (AvtoVAZ) معروف به لادا نه تنها در داخل این کشور بلکه در سراسر اروپای شرقی، بزرگترین تولیدکننده اتومبیل های سواری است.

به گزارشخودروتکبه نقل از ایرنا خیابان هایمسکو علاوه بر برندهای خارجی مملو از خودروهای سواری داخلی با مدل های جدید است:خودروهایی با مشخصات فنی متفاوت و قیمت های رقابتی مطابق با سلایق شهروندان که به وفور در بازار یافت می شود.

صنعت خودروسازیروسیهدر اواخر قرن نوزدهمظهور کرد، زمانی که در سال ۱۸۹۶میلادی مخترعین فریسی (Frese) و یاکولیو (Yakovlev) اولین ماشین داخلی را با یک موتور احتراق داخلی ساختند و ارائه دادند. پس از آن، تعدادی از شرکت های خصوصی اتومبیل سازی در این کشور ظاهر شدند، اما تا سال ۱۹۱۲ فقط دو شرکت امورحمل و نقلروسی «بالتیک» و کارخانه «پوزیرف» سرپاماندند.

توسعه فعال تر صنعتخودرواز زمان اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد، اما تولید انبوه موتور خودور به لطف ساخت کارخانه اتومبیل سازی وولژسکو(Volzhsky - X) در سال ۱۹۶۰ بود.

اگرچه در سال های اخیرشرکت های خودرو سازی در روسیه و برند های معتبر آن در مقایسه با مارک های غربی و آمریکایی خیلی معروف نیستند، اما هنوز نماینده مهمی درصنعتخودرو جهانی هستند.

اهمیت آن ها در دوران کمونیسم، که در آن ماشین های تولیدی روسیه به تمام کشورهای اتحاد جماهیر شوروی صادر می شد، بسیار زیاد بود. . این درحالی است که روسیه در سال ۲۰۱۰ پانزدهمین تولیدکننده بزرگ خودرو درجهانبود.

روسیه امروزه تصمیم داردجابگاه شایسته ای در بازار جهانی خودرو بدست آورد. برای انجام این کار، صنعت خودروسازی داخلی این کشور با حمایت قاطعولادیمیر پوتینقصد دارد به سرعت از تأخیر موجود در پشت قدرت های برجسته اتومبیلرانی جهان عبور کند.

روسه درصدددنبال کردن روند جهانی در بازار خودرو است به طور مثال، روسیه در تولید اتومبیل های برقی و خودران کار خود را آغاز کرده است. خودروهای برقی ساخت روسیه بخصوصاتوبوسهای برقیعمومی امروز در شهرمسکودیده می شود.

شرکت خودروسازی روسی «آوتوواز» از قدیم در جهان به نام «خانه لادا» مشهور بودهاستو با نامواز(ولژسکی آوتومبیلینی زاود) نیز شناخته می‌شود، اما شهرت آن در صنعت خودروسازی جهان، به‌دلیل مالکیت مارکلادااست.

این شرکت در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی با همکاری شرکتفیاتتأسیس شد. در حال حاضر ۲۵ درصد ازسهاماین شرکت متعلق به شرکت فرانسویرنواست.

شرکت آوتوواز بیش از یک میلیون خودرو در سال تولید می‌کند، از جمله این تولیدات می‌توان به خودرویلادا کالینا، لادا ۱۱۰ وخودروی بیابانینیوااشاره کرد. مدلوی‌ای‌زد-۲۱۰۱، از روی مدلفیات ۱۲۴طراحی و تولید شده ‌است.

کارخانه واز با بیش از ۱۴۹ کیلومتر خط تولید، یکی از بزرگترین کارخانه‌های خودروسازی جهان است. این شرکت همچنین در اینکه بیشترین قطعات محصولاتش بومی هستند، منحصربه‌فرد است.

لادا از همان ابتدا عضو گروه فیات بود و اکنون عضوی از اتحاد رنو –نیساناست. در حال حاضر مدل های جدیدتری (کالینا، پریورا و گرانتا) در حال تولید هستند و محبوبیت بیشتری در بین خریداران روسی پیدا می کنند.

صنعت خودرو روسیه در حال آماده سازی

دولت روسیه استراتژی توسعه صنعت خودرو این کشور را تا سال ۲۰۲۵ را تصویب کرد که تأکید می کند در این مدت،خودروسازانداخلی باید ۸۰ تا ۹۰ درصد تقاضای داخلی خودروها را تأمین کنند.

در سالهای اخیر کاهشواردات خودروبه روسیه نیز مشاهده شده است، اما تا سال ۲۰۲۵ برنامه ریزی شده است که تعداد خودروهای وارداتی از خارج به ۱۳.۳ درصد کاهش یابد.

برای انجام این کار، توسعه صنعت اتومبیل سازی داخلی، ایجاد مدل های جدید از اتومبیل های سواری و تلاش برای بهبود ویژگی های کیفی آنها، برای مطابقت با استانداردهای بین المللی کیفیت ضروری اعلام شد.

دولت همچنین به شرکت های خودروزسازی دستور داده است که در ساخت ومعرفی نوآوری وفناوری های جدید در ساخت خودروها دریغ نکنند.

براساس این دستورالعمل شرکت های خودروسازی برای وارد شدن در بازارهای جهانی مکلف شدند نسبت به ساخت خودروهای برقی و همچنینوسایل نقلیهگازسوز اقدام کنند.

با توجه به اینکه تقاضای داخلی برای خودروهای داخلی در روسیه به طور سنتی سالانه زیاد و رو بهرشداستبا این وجودمحصولات روسیه حضورنسبتاً ضعیف در بازار جهانی خودرو دارند.

روسیه هنوز نمی تواند با ایالات متحده، آلمان، فرانسه،ژاپنو دیگر کشورهای پیشرو در بازار جهانی خودرورقابتکند. اما شرکت های روسی مصمم شده اند این تاخیر را با افزایش صادرات خودروهای روسی برطرف کنند.

براساس دستورکرملینخودروهای ساخت روسیهنه تنها باید کیفیت تجهیزات خودرا ارتقا دهند، بلکه آنها را با جدیدترین تجهیزاتومدرن ترین حالت ممکن ارائه دهند.

بر همین اساس قرار است صادرات خودروهای روسی به خارج که تا سال گذشته حدود ۹۰ هزار دستگاه در سال بوددر سال ۲۰۲۵به ۲۶۰ هزاردستگاه برسد.

اگر چه به گفته کارشناسان راهبردتوسعه صنعت خودرو داخلی روسیه تا حدودی بلندپروازانه به نظر می رسد، اما از طرف دیگر، طی چند سال گذشته، صنعت خودروسازی روسیه موفقیت عظیم کیفی را به دست آورده است.

علاوه بر این، دستیابی به افزایش تقاضا برای خودروهای داخلی نه تنها به دلیل افزایش کیفیت آنها، بلکه همچنین از طریق استراتژی های بازاریابی، حمایت های دولتی و مشوق های مخصوصخریدار برای خرید خودروی روسی امکان پذیر خواهد شد.

ورود قاطع پوتین برای حمایت از صنعت داخلی خودرو

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیهکه خود یکی از علاقه مندان بزرگ اتومبیل سواری استمطمئن است، صنعت خودرو باید به یکی از بخشهای اصلی در بهبوداقتصادروسیه تبدیل شود.

پوتین سه ماه پیش در جلسه ای در مورد وضعیت صنعت خودرو داخلی گفت: "من متقاعد شده ام که صنعت خودرو می تواند به یکی از بخش های اصلی حمایت از احیای اقتصاد شود.

رئیس جمهوری روسیه چندسال پیشتر زمانی که صنعت خودروی این کشور با بحران مواجه بودبرای اولین بارتولیدکنندگان بزرگ خودرو روسیه از جمله «دریپاسکا»، «مورداشوف»، شوتسوف و ولادیمیر کادانیکوف رئیسهیئت مدیرهلادارا فراخواند وخواستار رفع فوریمشکلاتو توسعه صنعت خودروسازی در این کشور شد.

پوتین در آن نشست قول داد بازار خودروهای داخلی را در برابر اتومبیل های دست دوم خارجی محافظت کند به شرطی که کارخانه های تولید خودرو در روسیه خودروهای با کیفیت و قابل رقابت تولید کنند.

اما لابی واردکنندگان خودروهای خارجی دست دوم پای مخالفت پیش گذاشت و جلوی تولید داخلی را گرفت. کم کم بازار تسلیمخودروهای خارجی دست دوم شد.

پوتین مجبور به مداخله شد. رئیس جمهوری روسیه گفت: «(دولت) شجاعت لازم را برای پیگیری سیاست حمایت از تولیدکننده ملی، به ویژه در صنعت خودرو ندارد.»و به دنبال این اظهارات پوتین، ۱۰ روز بعد بود کهدولت اعلام کرد کهدستورالعملتوسعه صنعت خودرو امضا شده است. کاسیانوف نخست وزیر وقت شخصاً این سند را امضا و برای اجرا ابلاغ کرد. بر اساس آن سرانجام ورودخودروهای خارجی با بالایهفت سال ساختممنوع شد.

سیاست موفقیت جلب شرکت های خودروساری خارجی

بالا بردن وظایف شرکت های خودروسازی داخلی آسان بود، اما بهبود کیفیت محصولات در صنعت خودرو روسیه در عمل بسیار دشوارتر. واضح بود که کارخانه های اتومبیل سازی روسیه به تنهایی نمی توانند بهصنعت خودرو جهانی برسند. پس احساس شد که شرکت های خودروساز جهان هم به کمک بیایند و به دنبال آناولین متقاضیان خارجی ظاهر شدند.فوردبا کارخانه اتومبیل سازی در روسیه، رنو با شرکت مسکو و شرکت جی ام (GM) هم با لاداسرمایه گذاریمشترک ایجاد کردند.

کوگوگین یکی از متخصصان و تحلیلگران صنعت خودروسازی روسیه می گوید: «ورود فورد یک نقطه عطف مهم بود- یکی از بزرگترین خودروسازانی که به اقتصاد ما اعتقاد داشت. برای ما، تولیدکنندگان اتومبیل، این نشانه ای نیز بود که شما می توانید نه تنها از نظر نام و ساختار مالکیت روسی باشید. روسی کسی است که در اینجا تولید می کند».

ادوارد چرکین، مدیر و رئیستجارتاتومبیل(BCG CIS) همخاطرنشان کرد: صنعت خودروهای سواری یکی از معدود صنایعی است که مقامات به طور عمدی کنترلسرمایه گذارانخارجی را در اختیار دارند، زیرا منابع و فن آوری های لازم برای توسعه مستقل این صنعت در دسترس نبود.

وی افزود: بعلاوه، صنعت خودرو با در نظر گرفتنوزنناچیز در تولید ناخالص داخلی کشور، در آن زمان توسط مقامات جدی گرفته نشد.

هجوم عظیمسرمایههای خارجی به صنعت خودروی روسیه با معرفی فرایندهای مونتاژ صنعتی آغاز شد. در ازای ساخت کارخانه های اتومبیل سازی و افزایش بومی سازی خودروهای تولیدی، مقامات عوارض صفر یا نزدیک به آنها را برای اجزای خودکار پیشنهاد دادند. همه خودروسازان بزرگ جهانی، به طور مستقل یا در اتحاد با خودروسازان داخلی، توافق نامه های مونتاژ صنعتی را منعقد کرده اند.

کوگوگین یادآوری کردکه در آن زمان بازار خودرو روسیه بسیار پویا در حال رشد بود. در سال ۲۰۰۷-۲۰۰۸. روسیه بعد ازآلماندومین بازار بزرگ اروپا بود. این صنعت معتقد بود که در آینده قابل پیش بینی فروش به ۳.۵ تا ۴ میلیون دستگاه در سال خواهد رسید و بازار روسیه به بزرگترین بازار اروپا تبدیل خواهد شد.

فروش آنقدر سریع در حال رشد بود که عرضه نمی توانست تقاضا را برآورده کند. محبوب ترین اتومبیل ها مجبور بودند از چند ماه تا یک سال صبر کنند.

شرکت های آوتوواز(AvtoVAZ) و کاماز (Kamaz) سرمایه گذاران استراتژیک خارجی را به دست آوردند و علاوه بر تولید خودروهای سواریبه تولید وسایلنقلیه تجاری سبک، کامیون ها و اتوبوس ها نیز تسلط یافتند.

کوگوگین اظهار می دارد: «به نظر من نتیجه برای ۱۵ سال دیگر بسیار خوب است. اکنون ۸۵ درصد از اتومبیل های فروخته شده در کشور از تولیدات داخلی است. کهاین یک نتیجه عظیم است. این صنعت فاصله فنی را از بین برده است.»

ایا خودروهای روسی به بازارایرانراه خواهند یافت؟

حضور روس‌ها در بازار خودروی ایران اگرچه هنوز از سوی مسوولان صنعتی و خودرویی ایران تایید نشده است، اما برخی مقامات روسی مذاکره در این خصوص را تایید کرده‌اند.

مدیر سیاستگذاری منطقه ای و بین المللی سازمانفناوریهای پیشرفته روسیه «روستک» اعلام کرد که شرکت خودروسازی آوتوواز (لادا) با ایران برای عرضه و ساخت خودرو در این کشور در حال مذاکره است.

ویکتور کلادوف در حاشیهنمایشگاه بین المللیخودرو به خبرنگاران گفته بود آوتوواز درمصرخط مونتاژ خودرو دارد و با برخی کشورهای دیگر از جمله ایران برای همکاری مذاکره می کند.

مقام روس افزود: موضوع صادرات خودرو و مونتاژ خودرو در این کشور مطرح است.

مدیر سیاستگذاری منطقه ای و بین المللی سازمان فناوری های پیشرفته روسیه این را نیز گفت که صادرات خودروهای لادا (کارخانه آوتوواز) در سال ۲۰۱۸ با رشد ۵۷ درصدی به حدود ۳۸ هزار و ۵۰ دستگاه رسیده است.

پیشتر یان پتاچکمعاونامور فروش و بازاریابی آوتوواز گفته بود که خودروهای ساخت این شرکت به ۳۴ کشور ازجمله ترکیه، تونس، شیلی وکوباصادر شده است.

لادا وستا درسال گذشته پرفروش ترین خودرو شرکت آوتوواز بود که ۳۰ درصد فروش آن را به خود اختصاص داد و قبلا لادا ۴x۴ در مکان نخست فروش قرار داشت.

شرکت آوتوواز فروش خود را به بازار کشورهای همسود تمرکز کرده و قزاقستان،بلاروسو ازبکستان در سال ۲۰۱۸میلادی، ۲۶ هزار و ۳۰۵ دستگاه خودرو از این شرکت روسی خریداری کردند.