دروغ گفتن در کودکlying in childrenیکی از نگرانی های والدین در تربیت فرزنادن است. والدین پیوسته از این موضوع نگران هستند که اگر فرزندشان با این عادت بزرگ شود در جامعه دچار مشکلات فراوانی می گردد. اما در یک چشم انداز طولانی دروغ گویی در نوجوانان کمتر باعث نگرانی است . در حقیقت دروغگویی یکی از اولین نشانه هایی است که کودک در حال گسترش سطح آگاهی خود است بدین معنا که کودک از این موضوع آگاه شده است که دیگران ممکن است احساسات باورها و علایق متفاوتی داشته باشند.

وقتی که یک کودک به دروغ بیان می کند که” پدر گفت میتونم بستنی بخورم” این کودک با آگاهی از تفاوت طرز فکر دیگران، اطلاعات نادرست را به آنها منتقل می نماید. در حالیکه صفت دروغ گفتن در کودک در اجتماع یک ویژگی ناپسند می باشد اما توانایی تشخیص اینکه دیگران چه فکری می کنند و چه احساساتی دارند یک مهارت اجتماعی مهم برای کودک محسوب می شود. داشتن حس همدری، مشارکت و اهمیت به احساسات دیگران در زمان ناراحتی برای کودکان اهمیت بیشتری داشته باشد.

ارتباط دروغ گفتن در کودک با افزایش سن:

بچه های کوچک عمدتا به صورت خند ه داری دروغ می گویند و دروغ هایشان چندان موثر نیست . به عنوان مثال کودکی را تصور کنید که اظهار می نماید که هیچ کیکی نخورده است در حالیکه دهانش هنوز از کیک پر است، یا کودکی که سگ خانواده را سرزنش می کند که چرا روی دیوار نقاشی کشیده است. کودک در سنین کم ممکن است متوجه باشد که توانایی فریب دادن دیگران را دارد اما هنوز از مهارت و پیچیدگی لازم برای انجام اینکار برخوردار نیست.

در تحقیقی در مورد دروغ گفتن در کودک از کودکان 3 تا 7 ساله خواسته شد که به یک اسباب بازی مرموز که داخل یک جعبه پنهان شده بود و در مقابل آنها قرار داشت دست نزنند و سپس مدت زمانی انها را تنها گذاشتند. تقریبا همه این کودکان به اسباب بازی دست زدند و در مورد اینکار دروغ گفتند که با بررسی این کودکان مشخص گردید که روند این دروغگویی با افزایش سن کودک افزایش یافته بود.

در اکثر کودکان سه تا پنج ساله که در مورد ندیدن عروسک داخل جعبه دروغ گفته بودند در ثابت نگه داشتن حالت چهره موفق تر بوده اما در کلام و گفتگو اسم عروسکی که دیده بود را به زبان آوردند. کودکان 6 تا 7 سال ترکیب موفق تری بودند که پنجاه درصد از آنها از نوع عروسک اظهار بی اطلاعی کردند و نیمی دیگر در گفتگوها سهوا نام عروسک را به زبان آوردند.

از اینرو همچنان که کودک بزرگتر می شود برداشت ذهنی او از اطراف وسیع تر می گردد و کودک به صورت افزاینده ای در مورد اینکه چه دروغ هایی برای دیگران قابل باورتر است پیشرفت می نماید. همچنین با گذشت زمان توانایی کودک برای حفظ تداوم دروغ گویی خود افزایش می یابد. بچه های کوچکتر بدون احساس گناه و معمولا برای اهداف شخصی دروغ می گویند در حالیکه بچه های بزرگتر با افزایش سن در هنگام دروغگویی حس بدی در مورد خودشان پیدا می کنند .

بچه های بزرگتر و نوجوانان توانایی تحلیل و تمایز بین دروغ های مختلف را دارند. معمولادروغ های مصلحتی در بین آنها بیشتر دیده می شود و تعداد کمی از آنها دروغ هایی می گویند که به شدت زیان آور و ضد اجتماعی باشد. در حالیکه تعداد دروغ گفتن در بچه های بزرگتر و نوجوانان کاهش می یابد اما مشخص شده است که نوجوانان به والدین و معلم ها در مورد مسائلی که به نظر خودشان موضوعاتی شخصی است دروغ می گویند.

در یک مطالعه مشخص شد که 82 درصد از نوجوانان آمریکایی در مورد پول ، الکل و داروها ، دوستان و قرارهای دوستانه و مهمانی ها دروغ گفته اند. در بررسی دروغ گویی در نوجوانان محققان به این نتیجه رسیدند که نوجوانان در مواقعی که دروغ برای حفظ راز های خصوص افراد است و یا باعث کمک به دیگران می شود دروغ گویی را مجاز دانسته اند اما در مواقعی که باعث صدمه و لطمه به دیگران می گردد این کار را قابل قبول ندانسته اند.

راه های تشویق به راستگویی :

علیرغم شیوع دروغ گویی در کودکان این پدیده کمتر باعث نگرانی جدی می باشد. لازم است به یاد داشته باشیم که بسیاری از بالغین هم دروغ می گویند. در یک تحقیق ثابت شد که تقریبا 40 درصد از بالغین آمریکایی در طول 24 ساعت یکبار دروغ گفته اند. در حالکیه دروغ گفتن در کودک تا حدی نرمال است والدین و معلم ها می توانند از سه طریق کودک را به راستگویی تشویق نمایند .

ا- در صورت مشاهده دروغ گفتن در کودک از تنبیه شدید و بسیار جدی او خودداری نمایید. دریک مطالعه مشخص گردید که در مقایسه یک مدرسه افریقایی که از مجازاتهای تنبیهی استفاه می نمود( مانند کتک زدن با چوب یا سیلی و غیره……. ) با یک مدرسه که در ان از توبیخ های غیر تنبیهی استفاه می شد( مانند صرف زمانی بیرون از کلاس ) دانش آموزان در مدرسه اول در دروغ گفتن ماهر تر بودند. در گزارشی نیز مشخص شد کودکان در خانواده هایی که به شدت پیرو قوانین خاص و سختگیرانه بودند به تعداد بیشتری دروغ می گفتند.

2- درمورد مسایل مختلف احساسی و منطقی با کودکان صحبت نمایید. این گفتگوی مثبت وسازنده کودکان را آگاه می نماید تا بدانند که در چه مواقعی دروغ گفتن آنها ممکن است زیان آور بوده و چگونه ممکن است بر زندکی دیگران تاثیر گذار باشد. صحبت در مورد احساسات شخصی در لحظه دروغ گفتن در کودک باعث میگردد که کودک به درک بهتری از احساسات خود برسد. کودکان به مرور با حقیقتگویی احساس غرور نموده و والدین و پرستاران کودک با تاکید بر جنبه های مثبت حقیقت گویی می توانند به رشد این اخلاق در کودکان کمک نمایند.

3- کودک را از این حقیقت مطمین سازید که دروغ گفتن در هر شرایطی کاره درستی نیست. بسیاری از کودکان تمایل به ترکیب زندگی حقیقی و تخیلی دارند در حالیکه کودکان بزرگتر و بالغین به لزوم تفکیفک این دو از هم توجه دارند . اگر یک کودک شکایتی مبنی بر سواستفاده فیزیکی یا جنسی را گزارش کرد این گونه گزارش ها همیشه و تحت هر شرایطی نیاز به بررسی دقیق دارد و توجه زیاد دارد. با شناخت صحیح از علل دروغ گفتن کودک و تلاش برای فریب دادن میتوان در مواقع لزوم عکس العمل های مساعد تری ابراز نمود .

چه زمانی لازم است که با یک دکتر مشورت نماییم :

دروغ گویی درکودک نشانه رشد در قسمت های شناختی مغز کودک است که نشان میدهد سایر مهارت های شناختی کودک نیز تواما در حال رشد و نمو است . اگر دروغ گویی درکودک فرآیندی مقاوم و دائمی باشد و سبب کاهش توانایی کودک برای عملکرد صحیح در زندگی عادی او شود زمان مشاوره با یک متخصص حرفه ای رفتار شناسی و سلامت روانی رسیده است . مداخله جدی روان شناس مدرسه یا مشاور سلامت روان میتواند گام موثری در شناسایی و ریشه یابی علل اصلی دروغ گفتن درکودک باشد . مشاوره و بررسی کودک ممکن است سبب تشخیص مشکلات روانی پنهان مانند اختلال بیش فعالی و عدم تمرکز ، اختلال دوقطبی، ناتوانی در یادگیری و …. شود. دروغ گویی ناشی از مشکلات پاتولوژیک گاهی با اختلالات جدی رفتاری و یا اختلال شخصیت ضد اجتماعی دردوران نوجوانی مرتبط می باشد. کودکانی که از دروغ گویی به عنوان ابزاری برای فرار از مسئولیت های اجتماعی خود استفاه می کنند ممکن است در تلاش باشند که مشکلات جدی تری را پنهان نمایند که باید این امر مورد توجه والدین و پرستار کودک قرار گیرد.

مرکز پرستاری سفیر آرامشبا اعزام پرستار کودک با تجربه و آگاه در خصوص تربیت کودکان همواره آماده ارائه خدمت به خانواده های محترم و فرزندان دلبند انها است.