عصر ایران ؛ نهال موسوی- در یکشنبه 19 دی ماه در شبکه چهارم سیما یک اتفاق جالب توجه رخ داده است که شاید به شکلی از توجه دور ماند و پرداختن به آن لازم است.

برنامه‌ی موسیقایی «سرنا»، کاری از گروه ادب و هنر شبکه چهار، در نوبت اخیر خود (یکشنبه 19 دی)، میزبان «باسم حمادی» کارشناس موسیقی عرب خوزستان و «موسی زِرگانی» خواننده و نوازنده‌ی رَبابه بود که با لباس محلی عربی در استودیو سازمان صداوسیما حضور یافتند و علاوه بر سخن گفتن درباره‌ی موسیقی خطّه‌ی عرب خوزستان، به عرضه‌ی هنر خود نیز پرداختند.

این اتفاق از چند جهت اهمیت دارد و قابل بررسی است، اما مهمترین وجه آن حضور این هنرمندان در برنامه‌ای هنری مختص موسیقی، با لباس عربی و گپ و گفت درباره هنر و خودشان است.

در جغرافیای ایران که تنوعی از انواع و اقسام مردمان با فرهنگ و زبان‌های مختلف کنار همدیگر قرار دارند، احترام و توجه به خصوصیت‌های فرهنگی، اجتماعی و هنری همه این مردمان از ضرورت‌های جامعه است.

بسیاری اوقات بوده که نقدها و یا ایراداتی به صداوسیما وارد کرده ایم و حتی گاهی اوقات از رویه‌های تک بعدی این نهاد شکایت کرده و به ستوه آمده‌ایم اما این دلیل نمی‌شود که بر عملکردهای مثبت و یا حرکت‌هایی که در جهت ارتقا فرهنگ و هنر و همدلی جامعه است چشمانمان را ببندیم. آن دعواهایمان سر جای خودش ولی این رویه اتفاق نو و نوید بخشی است.

امیدواریم در زمانه مدیریت پیمان جبلی توجه به اقوام مختلف ایرانی، علی الخصوص از منظر فرهنگ و هنر گسترش بیشتری پیدا کند و از این باور غلط که "همه ایران تهران است" هر چه بیشتر دور شویم.

علیرضا بهرامی شاعر، منتقد سینما و فعال هنری در حمایت از این حرکت صداوسیما در ایسنا نوشت: «یکی از دل‌انگیزترین و خاص‌ترین قاب‌هایی است که تاکنون در سیمای جمهوری اسلامی ایران دیده شده است؛ خاص، هم از این جهت که کمتر دیده شده و هم از این منظر که سرمایه‌ای ملی در پس و پیش آن نهفته و آشکار است.»

در ادامه هم اضافه کرد: «وقتی دو شخصیت فرهنگی و هنری ایرانی با لباس عرب خوزستانی در قاب تلویزیون شبکه‌ی چهار ظاهر می‌شوند و علاوه بر سخن گفتن با لهجه‌ی محلی و عرضه‌ی هنر بومی خویش، این فرصت را یافتند که با زبان عربی با هموطنان و همشهریان خود حال و احوال کنند، یک اتفاق ویژه است که باید به شکل معقولی جاری باشد اما به هر حال، جزء استثناها شده است؛ چون ما همیشه راحت‌ترین راه را انتخاب کرده‌ایم؛ یعنی پاک کردن صورت مساله!

اما یک نکته‌ی اساسی دیگر که از آن نباید غفلت کرد، سیاست یک بام و دو هوای رسمی در قبال موسیقی و ساز است که در این برنامه نیز به شکل مشهود و آزاردهنده‌ای خودنمایی کرد؛ یعنی ممنوعیت نمایش ساز، حتا در ساحتی که جزو معنوی‌ترین آواهای ما محسوب می‌شود؛ که قطعا بخش قابل توجهی از دستاوردی را که برشمردیم، تحت‌الشعاع خود، بی‌اثر و تلف کرد.

به هر حال، هنرمندان نیز شهروندان همین جامعه هستند که حق و حقوقی دارند که بخشی از آن نزد حاکمیت قرار گرفته است و وقتی ایفاء نشود، به دلخوری و عصبانیت می‌انجامد.»

قطعا دیدن و شنیدن آثار هنرمندان کُرد و ترک، لر و بختیاری، ترکمن و بلوچ، و... از صداوسیما جز حقوق بدیهی و اولیه بخش زیادی از مردمان این کشور است که اتفاقا از طرف دیگر احاد جامعه هم با استقبال مواجهه می‌شود. به عنوان نمونه می‌توان از سریال نون، خ یا آلبوم های موسیقی‎ گروه رستاک با تمرکز بر بازخوانی آهنگ‌های اقوام مختلف نام برد.

ایران برای همه ایرانیان است از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب و طبیعتا در ارائه آثار فرهنگی و هنری هم این مهم باید در صداوسیما رعایت شود که انگار شاهد شروع چنین حرکت‌هایی هستیم، امیدواریم ادامه یابد.